Extreme Heat N Electricity : થર્મલ પાવર પ્લાન્ટ્સમાં કોલસાના સ્ટોકની પુષ્ટિ કરતા કોલસા મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે સમગ્ર દેશમાં વીજળીનો સતત પુરવઠો થઈ શકે છે કારણ કે આ પ્લાન્ટ્સમાં કોલસાનો સંગ્રહ 45 મિલિયન ટનથી વધુ છે. ગયા વર્ષની સરખામણીએ આ વખતે કોલસાનો સંગ્રહ 30 ટકા વધુ છે.
આ દિવસોમાં ગરમીને કારણે વીજળીનો વપરાશ સતત વધી રહ્યો છે. વીજ ઉત્પાદનની માંગ વધવાને કારણે કોલસાની કટોકટીનો ભય હતો. દરમિયાન, કોલ ઈન્ડિયા લિમિટેડ (CIL) એ એક્સચેન્જ ફાઈલિંગમાં મે 2024 માટે કુલ કોલસાનું ઉત્પાદન 64.4 મિલિયન મેટ્રિક ટન (MMT) નોંધ્યું હતું. આ સંગ્રહ ગયા વર્ષની સરખામણીમાં 7.5 ટકાનો વધારો દર્શાવે છે, જે 59.9 MMT હતો. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે આ સ્ટોરેજ આગામી 19 દિવસ માટે પાવર સેક્ટરની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે પર્યાપ્ત છે. જ્યારે તેની પેટાકંપની મહાનદી કોલફિલ્ડ્સ લિમિટેડ (MCL) એ મહત્તમ 18.0 MMT ઉત્પાદન કર્યું હતું. આ 11.3 ટકાનો વધારો દર્શાવે છે.
તમને જણાવી દઈએ કે એપ્રિલની સરખામણીમાં મે મહિનામાં ઉત્પાદન ઘણું ઓછું છે. મે 2024 માટે CILની કુલ કોલસાની ઉપાડ 68.2 MMT હતી. આ ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળામાં 63.7 MMTની સરખામણીમાં 7.2 ટકાનો વધારો દર્શાવે છે. ઉત્પાદન અને ઉપાડ બંનેમાં સતત વૃદ્ધિ કોલસા ક્ષેત્રની મજબૂત કામગીરીને દર્શાવે છે. થર્મલ પાવર પ્લાન્ટ્સમાં મે 2024માં દરરોજ સરેરાશ માત્ર 10,000 ટન કોલસાની અછત જોવા મળી હતી.
રેલ્વે મંત્રાલયે રેલ્વે રેકની સરેરાશ દૈનિક ઉપલબ્ધતામાં 9 ટકાનો વધારો કર્યો છે, જે કોલસાના પરિવહન માટે મહત્વપૂર્ણ છે. રેલ પરિવહન ઉપરાંત, કોસ્ટલ શિપિંગ દ્વારા કોલસાના પરિવહનમાં પણ નોંધપાત્ર વિસ્તરણ થયું છે. પરંપરાગત રીતે પારાદીપ બંદર પર નિર્ભર, કોલસો હવે ધામરા અને ગંગાવરમ બંદરો દ્વારા પણ મોકલવામાં આવે છે. આ વૈવિધ્યકરણ કોલ લોજિસ્ટિક્સ પોલિસી હેઠળ સંકલિત પ્રયાસોનું પરિણામ છે. કોલસા વિતરણ કાર્યક્ષમતામાં સુધારો થયો છે. રેલ્વે નેટવર્કમાં કોલસાના રેકની ઝડપી હિલચાલ માટે નોંધપાત્ર યોગદાન આપ્યું છે. ખાસ કરીને સોન નગરથી દાદરી રોડ પર. આનાથી આ રેક્સના ટર્નઅરાઉન્ડ સમયમાં 100 ટકાથી વધુ સુધારો થયો છે. જેના કારણે પાવર પ્લાન્ટમાં કોલસાનો સતત પ્રવાહ સુનિશ્ચિત કરવામાં આવ્યો છે.
કોલસા મંત્રાલયની માહિતી અનુસાર, પાવર મંત્રાલય, કોલસા મંત્રાલય, રેલ્વે મંત્રાલય અને વીજ ઉત્પાદન કંપનીઓના પ્રતિનિધિઓ ધરાવતા પેટા-જૂથ મિકેનિઝમે સ્થિર પુરવઠો જાળવવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે. કોલસાના ઉત્પાદનમાં ગયા વર્ષની સરખામણીમાં 8 ટકાથી વધુનો વૃદ્ધિદર નોંધાયો છે. ખાણોમાં ભંડાર 100 મેટ્રિક ટનને વટાવી ગયો છે. જેના કારણે પાવર સેક્ટર માટે પૂરતો પુરવઠો છે.
કોલસા મંત્રાલય ચોમાસાની સિઝન માટે સક્રિયપણે તૈયારી કરી રહ્યું છે. સમય જે સામાન્ય રીતે કોલસાના પરિવહનમાં લોજિસ્ટિક્સ પડકારો સાથે સંકળાયેલો હોય છે. તમને જણાવી દઈએ કે 1 જુલાઈ સુધીમાં થર્મલ પાવર પ્લાન્ટ્સમાં કોલસાનો સ્ટોક 42 મેટ્રિક ટનથી વધુ થવાની આશા છે. તેનાથી વરસાદની મોસમમાં અવિરત વીજ ઉત્પાદન થઈ શકશે. આ પગલાં રેકોર્ડ-ઉચ્ચ વીજળીની માંગને પહોંચી વળવા માટે નિર્ણાયક છે.
જો કે, 30 મેના રોજ, દેશે 250 GW પીક પાવર ડિમાન્ડ હાંસલ કરી હતી. આ સિવાય દિલ્હીમાં 8,300 મેગાવોટથી વધુનો ઓલ ટાઈમ હાઈ પાવર વપરાશ નોંધાયો હતો.
