Supreme Court: જેના માટે મુસ્લિમ મહિલાઓએ સમાન અધિકાર માટે કોર્ટનો સંપર્ક કરવો પડ્યો હતો. સુપ્રીમ કોર્ટમાંથી ન્યાય મળ્યો, અને પછી લોકશાહીના મંદિરમાં ન્યાય ન મળ્યો. પરંતુ મુસ્લિમ મહિલાઓએ સમાનતા અને સન્માનની લડાઈ ચાલુ રાખી.
જ્યારે સુપ્રીમ કોર્ટે ફરીથી તેમના અધિકારોની પુષ્ટિ કરી અને કહ્યું કે તેઓ સામાન્ય ભારતીય મહિલાઓની જેમ છૂટાછેડા પછી ભરણપોષણ મેળવવા માટે હકદાર છે, ત્યારે મુસ્લિમ મહિલાઓની ખુશીની કોઈ સીમા ન હતી.
યુસીસી લાગુ કરવાની માંગ
વર્તમાન સરકારમાં તેમનો વિશ્વાસ એટલો ઊંડો છે કે તેઓએ યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (યુસીસી) લાગુ કરવાની માંગ પણ કરી છે. હકીકતમાં, આ એક બદલાતું ભારત છે, જ્યાં મુસ્લિમ મહિલાઓએ તેમના અધિકારો માટે અવાજ ઉઠાવવાનું શરૂ કર્યું છે. બંધારણીય અધિકારો પર જોરદાર વાત કરી. કેટલાક મુસ્લિમ ધર્મગુરુઓ સાથે હિન્દુ સંતો પણ આ નિર્ણયને ઐતિહાસિક ગણાવીને વખાણ કરી રહ્યા છે.
સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય સારો છે – શબનમ હાશ્મી
સામાજિક કાર્યકર્તા શબનમ હાશ્મીનું કહેવું છે કે સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય ઘણો સારો છે. દરેક મહિલાને નિર્વાહ ભથ્થું મળવું જોઈએ. આ તેમનો બંધારણીય અધિકાર છે. ટ્રિપલ તલાક વિરૂદ્ધ સર્વપ્રથમ સુપ્રિમ કોર્ટનો સંપર્ક કરનાર અને ઉત્તરાખંડ રાજ્ય મહિલા આયોગની ઉપાધ્યક્ષ શાયરા બાનોએ કહ્યું કે સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયથી દેશની મુસ્લિમ મહિલાઓ તેમના યોગ્ય અધિકારો મેળવી શકશે.
મુસ્લિમ છૂટાછેડા લીધેલી મહિલાઓ પણ ભરણપોષણ માંગી શકશેઃ શાયરા બાનો
શાયરાએ કહ્યું કે તેણે 2016માં સુપ્રીમ કોર્ટમાં ટ્રિપલ તલાકને લઈને અરજી કરી હતી. એક વર્ષ પછી, સુપ્રીમ કોર્ટે તરફેણમાં ચુકાદો આપ્યો. આ પછી, 2018 માં, ટ્રિપલ તલાકને લઈને કાયદો બનાવવામાં આવ્યો અને તલાક આપનારાઓ સામે કેસ દાખલ કરીને તેમને જેલમાં મોકલવાની જોગવાઈ કરવામાં આવી. સાયરાએ કહ્યું કે સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય બાદ હવે મુસ્લિમ છૂટાછેડા લીધેલી મહિલાઓ પણ CrPCની કલમ 125 હેઠળ તેમના પતિ પાસેથી ભરણપોષણની માંગ કરી શકે છે.
ભરણપોષણ એ અધિકાર છે, ભિક્ષા નથી
મુસ્લિમ રાષ્ટ્રીય મંચની મહિલા પાંખની પ્રમુખ શાલિની અલીએ કહ્યું કે આ સુપ્રીમ કોર્ટનો નવો નિર્ણય નથી. શાહ બાનો કેસમાં આવું કહેવામાં આવ્યું હતું. ભરણપોષણ એ અધિકાર છે, ભિક્ષા નથી. જ્યારે કોઈ છોકરી પોતાનું ઘર છોડીને બીજા ઘરમાં જાય છે અને તેને શણગારે છે. તેને પોતાનું ઘર બનાવે છે. જ્યારે અચાનક તેને ત્યાંથી ફેંકી દેવામાં આવે છે, ત્યારે તેની પાસે જવાની કોઈ જગ્યા નથી.
તેણે કહ્યું કે તેણે છૂટાછેડા લીધેલી મુસ્લિમ મહિલાઓને રસ્તા પર ભીખ માંગતી પણ જોઈ છે. આજની સરકાર ભૂતકાળની ભયભીત સરકાર નથી પરંતુ મહિલાઓના હિતમાં મોટા નિર્ણયો લે છે. સંસદમાં મહિલા અનામત જેવા નિર્ણયો ઐતિહાસિક છે. અમે આશા રાખીએ છીએ કે UCC લાગુ કરીને સરકાર મુસ્લિમ મહિલાઓ અને છોકરીઓને કટ્ટરપંથી મૌલાનાઓની ચુંગાલમાંથી મુક્ત કરશે.
સુપ્રીમ કોર્ટ આગળ આવી: અંબર ઝૈદી
સામાજિક કાર્યકર્તા અંબર ઝૈદીએ કહ્યું કે જ્યારે પણ કટ્ટરપંથીઓએ શરિયાના નામે મુસ્લિમ મહિલાઓને દબાવવા અને કચડવાનો પ્રયાસ કર્યો ત્યારે સુપ્રીમ કોર્ટ આગળ આવી. અગાઉ, ટ્રિપલ તલાક પર સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય ઐતિહાસિક હતો, જેણે મહિલાઓને કાયદાકીય રક્ષણ પૂરું પાડ્યું હતું. તે જ રીતે આ નિર્ણયથી તેઓ માટે સન્માનજનક જીવન જીવવાનો માર્ગ મોકળો થયો છે.
તેમણે કહ્યું કે ભરણપોષણનો અધિકાર તમામ મહિલાઓને છે. ધર્મના આધારે વિભાજન થવું જોઈતું ન હતું, પરંતુ અગાઉની રાજીવ ગાંધી સરકારે કટ્ટર મૌલવીઓ સમક્ષ શરણાગતિ સ્વીકારી હતી, પરંતુ આ સરકાર પાસેથી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે આવું નહીં થાય. અમે વિનંતી કરીએ છીએ કે મોદી સરકારે હવે એક સમાન નાગરિક સંહિતા તરફ આગળ વધવું જોઈએ, જેથી દરેકને સમાન અધિકારો સુનિશ્ચિત કરવામાં આવે.
સંતોએ પણ નિર્ણયને આવકાર્યો હતો
અખિલ ભારતીય સંત સમિતિના મહાસચિવ સ્વામી જીતેન્દ્રનંદ સરસ્વતીએ કહ્યું કે સુપ્રીમ કોર્ટનો આ નિર્ણય આવકારદાયક છે. જો દેશ સંપ્રદાય તટસ્થ હોય તો મુસ્લિમો માટે અલગ કાયદા અને હિંદુઓ માટે અલગ કાયદા ન હોવા જોઈએ. આ નિર્ણય અગાઉ શાહ બાનોના કેસમાં પણ આપવામાં આવ્યો હતો. ત્યારપછી તત્કાલીન વડાપ્રધાન રાજીવ ગાંધીએ આ નિર્ણયને પાછો ખેંચી લીધો હતો. એ નિર્ણય ખોટો છે. આજે સુપ્રિમ કોર્ટે પોતાનો જૂનો નિર્ણય પુનઃસ્થાપિત કર્યો છે.
વિરોધમાં પર્સનલ લો બોર્ડ, જમિયત પાસે કોઈ માહિતી નથી
મુસ્લિમ પર્સનલ લો બોર્ડે શરિયતને ટાંકીને સુપ્રીમ કોર્ટના આ નિર્ણયનો વિરોધ કર્યો છે. શાહ બાનો કેસનો મામલો પણ એવો જ હતો અને વિરોધ પણ એ જ આધાર પર થયો હતો. ભરણપોષણ ચૂકવવાથી છૂટાછેડાના કેસમાં ઘટાડો થશે. જો વૈવાહિક સંબંધ બગડે તો પણ, બંને પક્ષો ગૂંગળામણથી જીવશે, પરંતુ છૂટાછેડા લેશે નહીં. આ સમગ્ર મામલાને સમજવા માટે બોર્ડે વર્કિંગ કમિટીની બેઠક બોલાવી છે. આ સિવાય બોર્ડની લીગલ કમિટીમાં પણ આ નિર્ણયની સમીક્ષા થઈ શકે છે અને નિર્ણયને પડકારવાનો માર્ગ અપનાવી શકાય છે.
બોર્ડના પ્રવક્તા કાસિમ રસૂલ ઇલ્યાસે કહ્યું કે આ રવિવારે દિલ્હીમાં વર્કિંગ કમિટીની બેઠક યોજવામાં આવી શકે છે. તે જ સમયે, જમીયત ઉલેમા-એ-હિંદના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ, મૌલાના અરશદ મદનીએ આ મામલે ટિપ્પણી કરવાનું ટાળ્યું અને કહ્યું કે તેઓ હજી સુધી આ નિર્ણયથી વાકેફ નથી.
