By-Election Result 2024 : સાત રાજ્યોની પેટાચૂંટણીમાં મળેલી જોરદાર સફળતાએ લોકસભા ચૂંટણીમાં મજબૂત વિપક્ષ તરીકે ઉભરી આવેલા ભારત ગઠબંધનને તેની રાજકીય તાકાત બતાવવાની બીજી તક આપી છે. સાત રાજ્યોની 13 વિધાનસભા બેઠકો પર યોજાયેલી પેટાચૂંટણીમાં 10 બેઠકો જીતીને વિપક્ષી ગઠબંધન ભારતે સંસદના આગામી બજેટ સત્ર પહેલા મોદી સરકાર પર રાજકીય દબાણ વધારવાનો મોટો ડોઝ હાંસલ કર્યો છે, જેની રાજકીય અસર સત્ર દરમિયાન દૃશ્યમાન હોવું લગભગ નિશ્ચિત છે.
વિપક્ષને ઉર્જા મળવાની ખાતરી છે
ખાસ કરીને લોકસભા ચૂંટણીમાં ફૈઝાબાદ-અયોધ્યા સીટ બાદ ઉત્તરાખંડની બદ્રીનાથ વિધાનસભા સીટ પર ભાજપની હાર તેના પર પ્રહાર કરવા માટે વિપક્ષોને નવી ઉર્જા આપશે તે નિશ્ચિત છે. બદ્રીનાથ બેઠક પર જીત મેળવનાર કોંગ્રેસે પણ ભાજપની વૈચારિક રાજનીતિ પર હુમલો કરવાનું ચાલુ રાખવાનો પોતાનો ઈરાદો સ્પષ્ટ કરી દીધો છે અને કહ્યું છે કે જનતાએ રાજકીય લાભ માટે ધર્મનો ઉપયોગ નકારી કાઢ્યો છે.
કોંગ્રેસની આશાઓને બળ મળ્યું
પેટાચૂંટણીના પરિણામોની ખાસ વાત એ છે કે જ્યારે વિપક્ષી ગઠબંધનમાં સામેલ પક્ષોએ તેમના ગઢ જાળવી રાખ્યા છે, ત્યારે તેમણે કેટલાક રાજ્યોમાં ભાજપ-એનડીએ ગઠબંધનને પણ ફટકો આપ્યો છે. પેટાચૂંટણીના પરિણામો ખાસ કરીને કોંગ્રેસ માટે આશાસ્પદ છે, જે ભારતનું નેતૃત્વ કરી રહી છે, કારણ કે પક્ષે હિમાચલ પ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડના બે પહાડી રાજ્યોમાં મજબૂત પ્રદર્શન કર્યું છે, જ્યાં તે ભાજપ સાથે સીધી સ્પર્ધામાં છે.
કોંગ્રેસને હુમલો કરવાનો મોકો મળ્યો
હિમાચલની ત્રણેય બેઠકો અપક્ષો પાસે હતી, જેમાંથી કોંગ્રેસે બે બેઠકો છીનવી લીધી છે. ઉત્તરાખંડમાં પણ પાર્ટીએ પેટાચૂંટણીમાં બદ્રીનાથની પ્રતિષ્ઠિત બેઠક સહિત બંને બેઠકો પર જીત મેળવી છે. લોકસભા ચૂંટણીમાં અયોધ્યા બાદ બદ્રીનાથ વિધાનસભા પેટાચૂંટણીમાં ભાજપની હારથી કોંગ્રેસને તેના પર હુમલો કરવાની વધુ એક તક મળી છે.
હિમાચલ અને ઉત્તરાખંડની પેટાચૂંટણી શા માટે મહત્વની છે?
કોંગ્રેસ સંગઠનના મહાસચિવ કેસી વેણુગોપાલે ધર્મને રાજકીય સાધન બનાવવાની ભાજપની રાજનીતિને જનતા દ્વારા નકારી કાઢવાની વાત શરૂ કરવામાં મોડું ન કર્યું. હિમાચલ અને ઉત્તરાખંડની પેટાચૂંટણીના પરિણામો એ અર્થમાં પણ કોંગ્રેસ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કે તાજેતરમાં યોજાયેલી લોકસભા ચૂંટણીમાં આ બે રાજ્યોની નવ લોકસભા બેઠકો પર કોંગ્રેસનો પરાજય થયો હતો. ઉત્તરાખંડની તમામ પાંચ અને હિમાચલની ચાર બેઠકો ભાજપને ગઈ.
બજેટ સત્ર અરાજકતાથી ભરેલું રહેશે
18મી લોકસભામાં ઉભરી રહેલા મજબૂત વિપક્ષની ઝલક પ્રથમ સત્રમાં જ દેખાઈ હતી જ્યારે વિપક્ષે NEET પેપર લીકની હેરાફેરીના મુદ્દે મોદી સરકારને ઘેરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. રાષ્ટ્રપતિના અભિભાષણ અને તેના પર પીએમ મોદીના જવાબ પરની ચર્ચા દરમિયાન પણ સરકાર અને વિપક્ષના આક્રમક વલણે બંને રાજકીય શિબિરો વચ્ચે કડવાશના સમયગાળાનો પાયો નાખ્યો હતો.
પેટાચૂંટણીના પરિણામો બાદ વિપક્ષનું મનોબળ ઘણું ઊંચુ રહેશે અને આવી સ્થિતિમાં 22 જુલાઈથી શરૂ થઈ રહેલા બજેટ સત્રમાં તેનું મોટું સ્વરૂપ જાહેર થશે તે લગભગ નિશ્ચિત છે. પેટાચૂંટણીને લઈને કોંગ્રેસના ટોચના નેતૃત્વની પ્રતિક્રિયાઓ પણ આ તરફ ઈશારો કરી રહી છે.
બંગાળમાં ટીએમસીનો દબદબો યથાવત છે
પેટાચૂંટણીમાં તૃણમૂલ કોંગ્રેસે પશ્ચિમ બંગાળની ચારેય બેઠકો જીતીને પોતાનું રાજકીય વર્ચસ્વ જાળવી રાખવાનો સંદેશ પણ આપ્યો છે. લોકસભાની ચૂંટણીમાં મળેલી જોરદાર સફળતા બાદ આ પરિણામોએ ટીએમસીના મુખ્ય પ્રધાન મમતા બેનર્જીને બીજેપી પર પ્રહાર કરવા માટે બેવડી ઉર્જા આપી છે અને કોઈપણ વિલંબ કર્યા વિના દીદીએ મોદી સરકારની સ્થિરતા પર સવાલો ઉઠાવ્યા છે. મમતાએ પોતાના ગઢ બંગાળમાં વર્ચસ્વ જાળવી રાખીને ભારતમાં પણ પોતાનું સ્થાન વધુ મજબૂત કર્યું છે.
પંજાબમાં AAPના ઈકબાલ ચાલુ છે
પંજાબની જલંધર પશ્ચિમ બેઠક પર ભાજપના ઉમેદવારને હરાવીને આમ આદમી પાર્ટીએ રાજ્યમાં પોતાની સત્તા જાળવી રાખવાનો સંદેશ આપ્યો છે. આ સાથે જ તમિલનાડુની એક સીટની પેટાચૂંટણી જીતીને ડીએમકેએ દક્ષિણના સૌથી મોટા રાજ્યમાં વિપક્ષી ગઠબંધનનું વર્ચસ્વ જાળવી રાખવાનો સંદેશ આપ્યો છે. ભારતે લોકસભા ચૂંટણીમાં રાજ્યની તમામ 39 બેઠકો જીતી હતી.
રૂપાલીમાં અપક્ષનો વિજય થયો હતો
પેટાચૂંટણીઓના પરિણામો પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે જ્યારે ભારત કેમ્પે પાંચ શાસક રાજ્યોમાં પોતાનો ગઢ જાળવીને વધુ સારું પ્રદર્શન કર્યું છે, ત્યારે પરિણામો NDA-BJP માટે અનુકૂળ નહોતા. બિહારમાં વિપક્ષી છાવણી ખાલી હાથે રહી હોવા છતાં, એનડીએ પણ રુપૌલીની એકમાત્ર બેઠક અપક્ષના હાથે હારી ગઈ.