પોરબંદર જિલ્લો તેના પ્રાચીન શિવ મંદિરો અને માતાજીના મંદિરો માટે પ્રખ્યાત છે, જેનો સમૃદ્ધ ઇતિહાસ છે. આ જ ક્રમમાં પોરબંદરથી આશરે 7 કિલોમીટર દૂર દેગામ ગામમાં આવેલું નવદુર્ગા ચામુંડા માતાજીનું મંદિર પણ મહત્વનું ધાર્મિક સ્થળ છે. પોરબંદર જિલ્લામાં ચામુંડા માતાજીના અનેક મંદિરો છે, પરંતુ દેગામમાં આવેલું આ મંદિર પોતાનામાં અનોખું છે. આ મંદિરની સાથે મહેર સમાજે અહીં ભવ્ય સમાજ ભવનનું પણ નિર્માણ કર્યું છે, જેમાં લગ્ન અને અન્ય કાર્યક્રમોની સુવિધા ઉપલબ્ધ છે.
મંદિરનો ઇતિહાસ અને મહત્વ
દેગામ મહેર સમાજના પ્રમુખના જણાવ્યા મુજબ દેગામ ગામનો ઈતિહાસ આશરે 550 વર્ષ જૂનો છે, અને આ મંદિર 600 વર્ષથી પણ વધુ જૂનું હોવાનું મનાય છે. દેગામની કુલ વસ્તી 7,000 જેટલી છે અને આ ગામના દરેક સમાજના લોકો ચામુંડા માતાજીમાં ઊંડી આસ્થા ધરાવે છે. આ મંદિરનું પુનઃવિકાસ કાર્ય 2012 માં શરૂ થયું હતું, અને આજે તે ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવા માટેનું મુખ્ય કેન્દ્ર છે.
મંદિર પરિસર અને ઘટનાઓ
આ મંદિરની કુલ જમીન 25 વીઘામાં ફેલાયેલી છે, જ્યાં ગ્રામજનો ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરે છે. માનદાસ બાપુ વર્ષોથી આ મંદિરમાં પૂજા કરતા હતા, અને તેમની યાદમાં તેમની પ્રતિમા પણ અહીં સ્થાપિત કરવામાં આવી છે, જ્યાં ભક્તો આવે છે અને તેમની આગળ માથું નમાવે છે. આ ઉપરાંત મંદિર પરિસરમાં પ્રાચીન શિવ મંદિર અને રામદેવપીરનું મંદિર પણ છે જે ભક્તોમાં વિશેષ આકર્ષણનું કેન્દ્ર છે.
ધાર્મિક વિધિઓ અને ભક્તિ
દેગામ અને આસપાસના ગામોના લોકો આ મંદિર પ્રત્યે ઊંડો આદર ધરાવે છે. અહીં દર મહિને બીજનો પ્રસંગ ભક્તિભાવ સાથે ઉજવવામાં આવે છે, જેમાં મોટી સંખ્યામાં ભક્તો ભાગ લે છે. આ મંદિરમાં ચામુંડા માતાજીની મૂર્તિની સાથે અન્ય દેવી-દેવતાઓની મૂર્તિઓ પણ સ્થાપિત છે, જેના કારણે આ સ્થાન નવદુર્ગાની પૂજા માટે પણ પ્રસિદ્ધ છે.
આ મંદિર માત્ર ધાર્મિક આસ્થાનું પ્રતીક નથી, પરંતુ તેની આસપાસના સદીઓ જૂના વૃક્ષો અને મંદિરની ઐતિહાસિકતા તેને વધુ ખાસ બનાવે છે. પોરબંદરના દેગામમાં આવેલું આ નવદુર્ગા ચામુંડા માતાજીનું મંદિર ભક્તો માટે એક મહત્વનું ધાર્મિક સ્થળ છે, જ્યાં દર વર્ષે હજારો લોકો દર્શન કરવા આવે છે.
