એકવીસમી સદીને વિજ્ઞાનનો યુગ કહેવામાં આવે છે. આ સદીમાં, વૈજ્ઞાનિકો દરરોજ નવી નવી શોધો કરી રહ્યા છે. સૌથી ખતરનાક અને જીવલેણ રોગોને રોકવા માટે રસી અને દવાઓ બનાવવામાં આવી રહી છે. પરંતુ આ બધાની વચ્ચે દવાઓ અને ઈન્જેક્શનને લઈને હંમેશા કંઈક ડર રહે છે. ઘણી વખત વ્યક્તિ વિચારે છે કે જો તે આકસ્મિક રીતે કોઈ ખોટી દવા લઈ લે તો શું થશે. એ જ રીતે, ઈન્જેક્શન આપતી વખતે જો હવાનો પરપોટો આપણી નસોમાં જાય તો શું થશે? વ્યક્તિ મરી જશે કે જીવિત રહેશે? સોશિયલ મીડિયા સાઇટ Quora પર આવો જ સવાલ પૂછવામાં આવ્યો હતો. ક્વોરા પર એક યુઝરે સવાલ પૂછ્યો છે કે, ‘નસમાં ઈન્જેક્શન લગાવતી વખતે હવાનો પરપોટો નીકળે તો વ્યક્તિ મરી જશે, તેની શું અસર થશે?’
આવી સ્થિતિમાં, ચાલો તમને તે ચોક્કસ કહીએ. જો હવાના પરપોટા શરીરની ધમનીઓમાં પ્રવેશે તો મૃત્યુ નિશ્ચિત છે. પરંતુ જો ઈન્જેક્શન આપતી વખતે થોડી હવા નસોમાં પ્રવેશી જાય તો તેના બચવાની શક્યતા ઘણી વધી જાય છે. યુઝરના આ સવાલ પર ઘણા લોકોએ પોતાના મંતવ્યો પણ વ્યક્ત કર્યા છે. ક્વોરા પર પોતાને ડૉક્ટર ગણાવતી મહિલા પ્રિયા શર્માએ જવાબ આપ્યો છે કે જો હવાના પરપોટા નસોમાં પ્રવેશે છે, તો ચિંતા કરવાની જરૂર નથી. હા, તેનાથી થોડો ફરક પડે છે, જેના કારણે નસોનું લીલાશ પડતા વાદળી રંગનું વિકૃતિકરણ, નસોમાં અવરોધ, નસોનું નબળું પડવું વગેરે જેવી સમસ્યાઓ થાય છે. તે જ સમયે, મેડિકલ ન્યૂઝ ટુડે વેબસાઇટ અને હેલ્થલાઇનના અહેવાલોમાં પણ આ વિશે વાત કરવામાં આવી છે. રિપોર્ટ અનુસાર, જો હવાના પરપોટા આપણા શરીરની નસોમાં પ્રવેશે છે, તો તે એટલા જીવલેણ નહીં હોય જેટલા ધમનીઓમાં પ્રવેશતા પરપોટા જીવલેણ સાબિત થઈ શકે છે. ધમનીઓમાં પ્રવેશતી હવા પણ હાર્ટ એટેકનું કારણ બની શકે છે. તમને જણાવી દઈએ કે ધમનીઓમાં લોહી ઝડપથી અને વધુ દબાણ હેઠળ વહે છે, જ્યારે નસોમાં તે વધુ ધીમે અને ઓછા દબાણમાં વહે છે. આવી સ્થિતિમાં જો હવાનો પરપોટો ધમનીની અંદર જાય છે, તો તે વધુ ઘાતક સાબિત થશે.
હેલ્થલાઇનના રિપોર્ટ અનુસાર, શરીરની નસ અથવા ધમનીઓમાં હવા પ્રવેશવાની પ્રક્રિયાને એર એમ્બોલિઝમ અથવા ગેસ એમ્બોલિઝમ કહેવામાં આવે છે. નસ અને ધમનીઓમાંથી વહેતું લોહી હવાના પરપોટાને હૃદય સુધી વહન કરે છે, જેના કારણે હૃદયરોગનો હુમલો આવે છે. એટલું જ નહીં, જો હવાના પરપોટા મગજના પરિભ્રમણમાં દાખલ કરવામાં આવે તો મૃત્યુ નિશ્ચિત છે. ઓર્થોપેડિક સર્જરી દરમિયાન એર એમ્બોલિઝમની શક્યતા 57 ટકા સુધી છે. પણ એટલું નુકશાન નહીં થાય. પરંતુ જો 2-3 મિલી હવા શરીરમાં દાખલ કરવામાં આવે તો તે જીવલેણ સાબિત થઈ શકે છે. તે જ સમયે, પ્રવીણ જૈન નામના યુઝરે લખ્યું છે કે ઈન્જેક્શન આપતા પહેલા હવા કાઢી નાખવામાં આવે છે, કારણ કે જો એર બબલ નસમાં જાય છે અને લોહીના પ્રવાહને અવરોધે છે, તો તે હાર્ટ એટેકનું કારણ બની શકે છે. તેથી જ ઈન્જેક્શન આપતા પહેલા સોયને ઉપર ઉઠાવવામાં આવે છે અને હવા સાથે થોડી દવા પણ લેવામાં આવે છે.
તેમના મૃત્યુની સંખ્યા સૌથી વધુ છે!
તમને જાણીને નવાઈ લાગશે પરંતુ તમને જણાવી દઈએ કે કેટલીકવાર સ્કુબા ડાઈવિંગના કારણે એર એમ્બોલિઝમની સમસ્યા થાય છે. દરિયામાં પાણીની અંદર ડૂબકી મારતા મોટાભાગના લોકોના શરીરમાં આવા હવાના પરપોટા પ્રવેશવાને કારણે મૃત્યુ પામે છે. ધમનીઓમાં હવા જવાને કારણે હાડકાના સાંધામાં દુખાવો, હાર્ટ એટેક, ત્વચામાં બળતરા, મોઢામાંથી લોહી નીકળવું જેવા લક્ષણો જોવા મળે છે. તબીબોનું કહેવું છે કે ખૂબ ઓછી માત્રામાં હવા શ્વાસમાં લેવાથી શરીરને બહુ નુકસાન થતું નથી. આ જ કારણ છે કે જ્યારે ડોકટરો ઈન્જેક્શન આપે છે તો તે પહેલા તેમાંથી હવા કાઢી નાખે છે.