સર્વોચ્ચ અદાલત આવતીકાલે એક જાહેર હિતની અરજી (PIL) પર સુનાવણી કરશે જે મતદાન મથક પર મહત્તમ મતદારોની સંખ્યા 1,200 થી વધારીને 1,500 કરવાના ચૂંટણી પંચના નિર્ણયને પડકારશે. આ અરજી ઈન્દુ પ્રકાશ સિંહ વતી દાખલ કરવામાં આવી છે. જસ્ટિસ સંજીવ ખન્ના અને જસ્ટિસ સંજય કુમારની બેંચ પીઆઈએલ પર સુનાવણી કરશે.
ઈન્દુ પ્રકાશે ઓગસ્ટ 2024માં ચૂંટણી પંચ દ્વારા જારી કરાયેલા બે આદેશોને પડકાર્યા છે, જેમાં દરેક મતવિસ્તારના મતદાન મથક પર મતદારોની સંખ્યા વધારવામાં આવી છે. અરજદારનો દાવો છે કે મતદાન મથક પર મતદારોની સંખ્યા વધારવાનો નિર્ણય મનસ્વી છે અને તે કોઈપણ ડેટા પર આધારિત નથી.
24 ઓક્ટોબરે સુપ્રીમ કોર્ટે ચૂંટણી પંચને કોઈપણ પ્રકારની નોટિસ આપવાનો ઈન્કાર કરી દીધો હતો. પરંતુ અરજદારને પિટિશનની નકલ ચૂંટણી પંચના વકીલને મોકલવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો હતો, જેથી આ મુદ્દે પંચનું વલણ જાણી શકાય.
અરજદારના વકીલ અભિષેક સિંઘવીએ કહ્યું હતું કે મતદારોની સંખ્યા (મતદાન કેન્દ્રો પર) 1,200 થી વધારીને 1,500 કરવાથી ગરીબ વર્ગના લોકોને ચૂંટણી પ્રક્રિયામાંથી બાકાત રાખવામાં આવી શકે છે કારણ કે મતદાન કરવામાં વધુ સમય લાગશે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે મતદાન મથકો પર લાંબી કતારો અને લાંબી રાહ મતદારોને મતદાન કરવાથી નિરાશ કરી શકે છે.
જો કે, બેન્ચે કહ્યું હતું કે ચૂંટણી પંચનો ઉદ્દેશ્ય વધુને વધુ લોકોને મતદાન કરવા માટે પ્રેરિત કરવાનો છે અને ઈલેક્ટ્રોનિક વોટિંગ મશીન (EVM)ના ઉપયોગથી મતદાન પ્રક્રિયા પહેલા કરતાં ઓછો સમય લે છે. બેન્ચે એમ પણ કહ્યું કે ચૂંટણી પંચ મતદાન પ્રક્રિયાના સમયને ઘટાડવા માટે મતદાન મથકો પર ઈવીએમની સંખ્યા વધારવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે.
અરજદારે એમ પણ કહ્યું હતું કે આ નિર્ણય મહારાષ્ટ્ર અને ઝારખંડમાં યોજાનારી વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ (ચૂંટણીઓ જે હવે પૂર્ણ થઈ ગઈ છે) અને આવતા વર્ષે બિહાર અને દિલ્હીમાં યોજાનારી વિધાનસભાની ચૂંટણીઓને અસર કરશે. ઈન્દુ પ્રકાશે કહ્યું કે ચૂંટણી સામાન્ય રીતે 11 કલાક સુધી ચાલે છે અને મતદાન કરવામાં 60 થી 90 સેકન્ડનો સમય લાગે છે, જેના કારણે એક મતદાન મથક પર EVM દ્વારા એક દિવસમાં 490 થી 660 લોકો મતદાન કરી શકે છે.
તેમણે કહ્યું કે કેટલાક મતદાન મથકો પર મતદાન 80-90 ટકા જેટલું ઊંચું છે, જેના કારણે લાંબી કતારો અને રાહ જોવાનો સમય વધી શકે છે. અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આવી સ્થિતિમાં લગભગ 20 ટકા મતદાતાઓ મતદાનના સમય પછી કતારમાં ઉભા રહેશે અથવા લાંબી રાહ જોતા પોતાનો મત આપવાનો અધિકાર છોડી દેશે, જે પ્રગતિશીલ લોકશાહી માટે સ્વીકાર્ય નથી.
