ભારતીય નૌકાદળ માટે રશિયામાં બનાવવામાં આવેલ યુદ્ધ જહાજ INS તુશીલને સોમવારે રશિયન તટીય શહેર કાલિનિનગ્રાડમાં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. રડારથી બચવા સક્ષમ અને ગાઈડેડ મિસાઈલ ક્ષમતાથી સજ્જ આ યુદ્ધ જહાજના લોન્ચિંગે પાડોશી દેશ ચીનના કપાળ પર ચિંતાની રેખા ઉભી કરી છે કારણ કે તેણે હિંદ મહાસાગરમાં ભારતની નૌકાદળ ક્ષમતાને ઘણી મજબૂત બનાવી છે. INS તુશીલના લોન્ચિંગ સમારોહમાં રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહ, નેવલ ચીફ એડમિરલ દિનેશ કે. ત્રિપાઠી અને અન્ય કેટલાક વરિષ્ઠ ભારતીય અધિકારીઓ હાજર રહ્યા હતા.
INS તુશીલથી હિંદ મહાસાગરમાં ભારતીય નૌકાદળની સૈન્ય કામગીરી ક્ષમતામાં નોંધપાત્ર વધારો થવાની અપેક્ષા છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં આ ક્ષેત્રમાં ચીનની નૌકાદળની ગતિવિધિઓ વધી છે. આ જ કારણ છે કે ગાઈડેડ મિસાઈલથી સજ્જ આઈએનએસ તુશીલના લોન્ચિંગને લઈને ચીન ચિંતિત છે. બીજી મોટી વાત એ છે કે આ યુદ્ધ જહાજ રશિયામાં 2.5 અબજ યુએસ ડોલરથી વધુના કરાર હેઠળ બનાવવામાં આવ્યું છે. રશિયા-ભારતની મિત્રતા દાયકાઓ જૂની છે. ચીન તાજેતરના વર્ષોમાં રશિયાને ખુશ કરવા માટે અનેક પગલાં લઈ રહ્યું છે. તેમ છતાં રશિયાએ INS તુશીલને લોન્ચ કરીને ભારત સાથે મિત્રતાનું ઉદાહરણ રજૂ કર્યું છે.
તમને જણાવી દઈએ કે ભારતે 2016માં રશિયા સાથે નેવી માટે ચાર ‘સ્ટીલ્થ ફ્રિગેટ્સ’ માટે આ કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. આ કરાર હેઠળ રશિયામાં બે યુદ્ધ જહાજનું નિર્માણ થવાનું હતું જ્યારે અન્ય બે યુદ્ધ જહાજ ભારતમાં બાંધવામાં આવનાર હતું. સમારોહમાં તેમના સંબોધનમાં, સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહે યુદ્ધ જહાજના લોન્ચિંગને ભારતની વધતી દરિયાઈ શક્તિના ગૌરવપૂર્ણ પુરાવા અને રશિયા સાથે લાંબા ગાળાના સંબંધોમાં એક મહત્વપૂર્ણ સિદ્ધિ ગણાવ્યું હતું.
તેમણે કહ્યું, “આ જહાજ રશિયન અને ભારતીય ઉદ્યોગોની સહયોગી ક્ષમતાનો એક મહાન પ્રમાણપત્ર છે. આ સંયુક્ત કૌશલ્ય દ્વારા તકનીકી શ્રેષ્ઠતા તરફ ભારતની સફરનું ઉદાહરણ આપે છે.” સિંઘે કહ્યું કે ભારત અને રશિયા આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI), સાયબર સુરક્ષા, અવકાશ સંશોધન અને આતંકવાદ વિરોધી જેવા ક્ષેત્રોમાં એકબીજાની કુશળતાનો લાભ લેશે સહકારનો “નવો યુગ”. કેલિનિનગ્રાડમાં તૈનાત ‘વોરશિપ સર્વેલન્સ ગ્રુપ’ના નિષ્ણાતોની ભારતીય ટીમ દ્વારા જહાજના નિર્માણ પર નજીકથી નજર રાખવામાં આવી હતી.
INS તુશીલની વિશેષતાઓ શું છે?
અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે 125 મીટર લાંબુ, 3900 ટનનું યુદ્ધ જહાજ રશિયન અને ભારતીય અત્યાધુનિક તકનીકો અને યુદ્ધ જહાજના નિર્માણમાં શ્રેષ્ઠ પ્રયાસોનું પ્રભાવશાળી મિશ્રણ છે. જહાજની નવી ડિઝાઇન તેને રડાર ચોરી અને વધુ સારી સ્થિરતા આપે છે. ભારતીય નૌકાદળના નિષ્ણાતો અને સેવરનોય ડિઝાઇન બ્યુરોના સહયોગથી, જહાજની સ્વદેશી સામગ્રીને વધારીને 26 ટકા કરવામાં આવી છે અને ભારતીય નિર્મિત પ્રણાલીઓની સંખ્યા બમણીથી વધીને 33 થઈ ગઈ છે.
આ જહાજના નિર્માણમાં સામેલ મુખ્ય ભારતીય કંપનીઓમાં OEM બ્રહ્મોસ એરોસ્પેસ પ્રાઈવેટ લિમિટેડ, ભારત ઈલેક્ટ્રોનિક્સ લિમિટેડ, કેલ્ટ્રોન, ટાટા થી નોવા ઈન્ટિગ્રેટેડ સિસ્ટમ્સ, એલ્કોમ મરીન, જોન્સન કંટ્રોલ્સ ઈન્ડિયા અને અન્ય ઘણી કંપનીઓ સામેલ હતી. INS તુશીલ એ પ્રોજેક્ટ 1135.6 નું અદ્યતન ક્રિવાક-3 વર્ગનું ફ્રિગેટ છે.
