વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે કહ્યું કે ભારત તેના નિર્ણયો પર અન્ય લોકોને ‘વીટો’ લગાવવા દેશે નહીં. તેમણે કહ્યું કે ભારત દેશ અને દુનિયા માટે જે કંઈ સારું છે તે કોઈપણ ડર વિના કરશે. જયશંકર મુંબઈમાં વર્ચ્યુઅલ રીતે એક કાર્યક્રમને સંબોધિત કરી રહ્યા હતા. વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે સ્વતંત્રતાને ક્યારેય તટસ્થતા સાથે મૂંઝવવી જોઈએ નહીં. જયશંકરે કહ્યું કે ભારત આજે એક મહત્વપૂર્ણ મોરચે ઊભું છે. એક તરફ, પાછલા દાયકાએ બતાવ્યું છે કે તેની પાસે ક્ષમતાઓ, આત્મવિશ્વાસ અને સૌથી અગત્યનું, વ્યાપક મોરચે વિકાસને આગળ ધપાવવાની પ્રતિબદ્ધતા છે. માનવામાં આવે છે કે આ દરમિયાન વીટોનો ઉલ્લેખ કરીને જયશંકરે દુનિયાને પોતાનો સંદેશ આપ્યો છે.
એસ જયશંકરે જણાવ્યું હતું કે બિનઆરોગ્યપ્રદ આદતો, તણાવપૂર્ણ જીવનશૈલી અથવા વારંવાર આબોહવાની ઘટનાઓ સાથે સંઘર્ષ કરી રહેલી દુનિયા ભારતના વારસામાંથી ઘણું શીખી શકે છે. પરંતુ વિશ્વને આ વિશે ત્યારે જ ખબર પડશે જ્યારે આપણા દેશના લોકોને તેના પર ગર્વ થશે. જયશંકરે કહ્યું કે ગ્લોબલાઈઝેશનના યુગમાં ટેક્નોલોજી અને પરંપરાને સાથે લઈને ચાલવું પડશે. તેમણે કહ્યું કે ભારત ચોક્કસપણે આગળ વધશે, પરંતુ તેણે તેની ભારતીયતા ગુમાવ્યા વિના આમ કરવું પડશે. તો જ આપણે બહુધ્રુવીય વિશ્વમાં સાચા અર્થમાં અગ્રણી શક્તિ તરીકે ઉભરી શકીશું.
જયશંકરે કહ્યું કે લોકશાહીના ઊંડાણમાંથી હવે વધુ પ્રમાણિક અવાજો બહાર આવ્યા છે. દેશ પોતાને ફરીથી શોધી રહ્યો છે અને તેના વ્યક્તિત્વને ફરીથી શોધી રહ્યો છે. જયશંકરને 27મા ‘SIES શ્રી ચંદ્રશેખરેન્દ્ર સરસ્વતી નેશનલ એમિનન્સ એવોર્ડ’થી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા છે. આ પુરસ્કારનું નામ કાંચી કામકોટી પીઠમના 68મા દ્રષ્ટા સ્વ. શ્રી ચંદ્રશેખરેન્દ્ર સરસ્વતીના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે. વિદેશ મંત્રીએ કાર્યક્રમમાં હાજરી આપી ન હતી પરંતુ તેમનો વીડિયો સંદેશ મોકલ્યો હતો.
‘વીટો’નો ઉલ્લેખ શું સંદેશ આપે છે?
નોંધનીય છે કે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદ (UNSC)માં પાંચ સ્થાયી સભ્યો છે – ચીન, ફ્રાન્સ, રશિયા, બ્રિટન અને અમેરિકા. હાલમાં, આ દેશો પ્રક્રિયાગત નિર્ણયો સિવાય કોઈપણ નિર્ણય પર પોતાનો વીટો આપી શકે છે. UNCCની સ્થાપના 1945માં થઈ હતી. તેમાં કુલ 15 સભ્યો છે. પાંચ કાયમી સભ્યો સિવાય બાકીના 10 હંગામી સભ્યો બે વર્ષ માટે ચૂંટાય છે. અસ્થાયી સભ્યો પાસે વીટો પાવર નથી. ભારત સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદમાં સુધારાની માંગ સતત ઉઠાવી રહ્યું છે. તેમનું કહેવું છે કે 21મી સદીમાં 15 સભ્યોની સુરક્ષા પરિષદ પૂરતી નથી. તેના કાયમી અને અસ્થાયી સભ્યો બંનેને વિસ્તૃત કરવા જોઈએ. ફ્રાન્સ, રશિયા, બ્રિટન અને અમેરિકાએ પણ સુરક્ષા પરિષદમાં ભારતની કાયમી બેઠક માટે પોતાનો મજબૂત અવાજ ઉઠાવ્યો છે.
