સનાતન ધર્મમાં શુક્લ પક્ષની એકાદશી તિથિ અને દરેક માસના કૃષ્ણ પક્ષનું ઘણું મહત્વ છે. આ દિવસ ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા માટે સમર્પિત માનવામાં આવે છે. સાથે જ કારતક માસને ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા માટે પણ શુભ માનવામાં આવે છે. કારતક માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશી તિથિએ દેવુથની એકાદશી ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે જગતના પાલનહાર ભગવાન વિષ્ણુ 4 મહિના પછી ઊંઘમાંથી જાગે છે અને આ દિવસથી જ લગ્ન, મુંડન સંસ્કાર અને સગાઈ સહિત તમામ શુભ કાર્યોનો પ્રારંભ થાય છે. દ્રિક પંચાંગ અનુસાર, દેવુથની એકાદશી આ વર્ષે 12 નવેમ્બરે રવિ યોગ અને સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગના ખૂબ જ શુભ સંયોજનમાં ઉજવવામાં આવશે. ચાલો જાણીએ દેવુથની એકાદશીની ચોક્કસ તારીખ, શુભ સમય, પૂજા પદ્ધતિ, મંત્ર, અર્પણ અને આરતી…
દેવુથની એકાદશી ક્યારે છે?
જ્યોતિષના જણાવ્યા અનુસાર, દેવુથની એકાદશી ઉદયતિથિ મુજબ 12મી નવેમ્બરે છે. કારતક માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશી તિથિ 11મી નવેમ્બરે બપોરે 2:54 કલાકે શરૂ થશે અને બીજા દિવસે 12મી નવેમ્બરે બપોરે 12:37 કલાકે સમાપ્ત થશે.
પૂજા માટેનો શુભ સમયઃ પૂજા માટેનો શુભ સમય 12 નવેમ્બરના રોજ સાંજે 07:08 થી 08:46 સુધીનો છે.
પૂજા વિધિ:
દેવુથની એકાદશીના દિવસે સવારે વહેલા ઉઠો. સ્નાન કર્યા પછી સ્વચ્છ કપડાં પહેરો.
આ પછી વિધિ પ્રમાણે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરો.
ભગવાન વિષ્ણુને ફળ, ફૂલ, ધૂપ, દીવો અને નૈવેદ્ય અર્પણ કરો.
વિષ્ણુજીના બીજ મંત્ર અને વિષ્ણુ સહસ્ત્રનામનો પાઠ કરો.
તમામ દેવી-દેવતાઓની સાથે ભગવાન વિષ્ણુ અને માતા લક્ષ્મીની આરતી કરો.
અંતે, પૂજા દરમિયાન થયેલી ભૂલ માટે માફી માગો.
પ્રસાદને પરિવારના સભ્યોમાં વહેંચો અને પોતે પણ તેનું સેવન કરો.
અર્પણઃ દેવુથની એકાદશીના દિવસે તમે ભગવાન વિષ્ણુને પીળી મીઠાઈ, તુલસીની દાળ, પંચામૃત અર્પણ કરી શકો છો.
ભગવાન વિષ્ણુની આરતી:
ॐ जय जगदीश हरे, स्वामी! जय जगदीश हरे।
भक्तजनों के संकट क्षण में दूर करे॥
जो ध्यावै फल पावै, दुख बिनसे मन का।
सुख-संपत्ति घर आवै, कष्ट मिटे तन का॥ ॐ जय…॥
मात-पिता तुम मेरे, शरण गहूं किसकी।
तुम बिन और न दूजा, आस करूं जिसकी॥ ॐ जय…॥
तुम पूरन परमात्मा, तुम अंतरयामी॥
पारब्रह्म परेमश्वर, तुम सबके स्वामी॥ ॐ जय…॥
तुम करुणा के सागर तुम पालनकर्ता।
मैं मूरख खल कामी, कृपा करो भर्ता॥ ॐ जय…॥
तुम हो एक अगोचर, सबके प्राणपति।
किस विधि मिलूं दयामय! तुमको मैं कुमति॥ ॐ जय…॥
दीनबंधु दुखहर्ता, तुम ठाकुर मेरे।
अपने हाथ उठाओ, द्वार पड़ा तेरे॥ ॐ जय…॥
विषय विकार मिटाओ, पाप हरो देवा।
श्रद्धा-भक्ति बढ़ाओ, संतन की सेवा॥ ॐ जय…॥
तन-मन-धन और संपत्ति, सब कुछ है तेरा।
तेरा तुझको अर्पण क्या लागे मेरा॥ ॐ जय…॥
जगदीश्वरजी की आरती जो कोई नर गावे।
कहत शिवानंद स्वामी, मनवांछित फल पावे॥ ॐ जय…॥
