પાર્વતીના પુત્ર ગણેશના ઘણા અવતાર છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન ગણેશએ પણ ધર્મની સ્થાપના માટે અનેક રૂપ ધારણ કર્યા હતા. તેમાંથી એક સ્વરૂપ છે એકદંત. મહાભારતમાં વર્ણવેલ વાર્તા અનુસાર, જ્યારે મહર્ષિ વ્યાસે ગણેશજીને મહાભારત પુસ્તક લખવાનું કહ્યું, ત્યારે તેમણે તેમનો એક દાંત તોડી નાખ્યો અને એ જ દાંતથી મહાભારત પુસ્તક લખ્યું. પરંતુ ગણેશ પુરાણમાં ભગવાન ગણેશના એક જ દાંત વિશે એક અલગ જ કથા વર્ણવવામાં આવી છે. ચાલો જાણીએ ગણેશ પુરાણ અનુસાર ભગવાન ગણેશ કેવી રીતે એક દાંતવાળા બન્યા?
ભગવાન શિવની રામ કથા
ગણેશ પુરાણમાં વર્ણવેલ વાર્તા અનુસાર, એક દિવસ માતા પાર્વતીએ ભગવાન શિવને રામની વાર્તા સંભળાવવા વિનંતી કરી. ભગવાન શિવ માતા પાર્વતીની વિનંતીને ટાળી ન શક્યા. તે પછી ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતી કૈલાસ પર્વત પર સ્થિત અંતાપુર ગયા. અંદરના ખંડમાં જતા પહેલા ભગવાન શિવે ગણેશજીને દરવાજા પર ઊભા કર્યા. ભગવાન શિવે ગણેશને કહ્યું, પુત્ર, જ્યાં સુધી હું આવું ન કહું ત્યાં સુધી કોઈને અંદર આવવા ન દે. તે પછી, ભગવાન શિવ, અંદરના ખંડમાં બેસીને, માતા પાર્વતીને રામની વાર્તા સંભળાવવા લાગ્યા.
પરશુરામજીનું કૈલાસ આગમન
થોડા સમય પછી પરશુરામજી પૃથ્વી પરથી કૈલાસ પર્વત પર આવ્યા. કૈલાસ પહોંચ્યા પછી, પરશુરામજીએ નંદીને પૂછ્યું, મારા આરાધ્ય દેવ દેવાધિદેવ મહાદેવ ક્યાં છે? ત્યારે નંદીજીએ કહ્યું, હે શ્રેષ્ઠ બ્રાહ્મણ! ભગવાન શિવ મારા પણ પ્રિય છે, પણ મને ખબર નથી કે તેઓ આ સમયે ક્યાં છે? નંદીની વાત સાંભળીને પરશુરામ ગુસ્સે થયા. તેને લાગ્યું કે શિવના અનુયાયીઓ તેની મજાક ઉડાવી રહ્યા છે. ગુસ્સામાં પરશુરામજીએ કહ્યું, તમે બધા દેવાધિદેવ મહાદેવને તમારા પૂજનીય ભગવાન તરીકે કહો છો, તમે હંમેશા તેમની સાથે રહો છો અને તમને ખબર નથી કે તેઓ આ સમયે ક્યાં છે. તમને બધાને ભગવાન શિવના સમૂહમાં કોણે બનાવ્યા? તમે લોકો શિવગણને બિલકુલ લાયક નથી. એમ કહીને પરશુરામ પોતે કૈલાસ પર શિવને શોધવા લાગ્યા.
પરશુરામ અને ગણેશ સંવાદ
લાંબા સમય સુધી શોધ કર્યા પછી, પરશુરામજીએ એક મહેલની સામે ગણેશજીને જોયા. તે પછી તે ગણેશજી પાસે પહોંચ્યા અને તે મહેલની અંદર જવા લાગ્યા. પરશુરામજી મહેલના મુખ્ય દ્વારમાં પ્રવેશવાના જ હતા ત્યારે ગણેશજીએ તેમને રોક્યા. ગણેશજીએ કહ્યું, આ સમયે તમે અંદર ન જઈ શકો. ભગવાન ગણેશની વાત સાંભળીને પરશુરામ ક્રોધથી લાલ થઈ ગયા. તેણે ગણેશને કહ્યું, બાળક તું કોણ છે? અને તમે મને કેમ રોક્યો? પછી નંદી અને બીજા શિવગન પણ ત્યાં આવ્યા. ગણેશજીએ કહ્યું, હું ગણેશ છું, ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીનો પુત્ર.
તે પછી પરશુરામજીએ કહ્યું, બાળક, હું મારા પ્રિય ભગવાનને મળવા આવ્યો છું. દેવાધિદેવ મહાદેવને મળવાથી મને કોઈ રોકી શકશે નહીં. તો પછી તમે નાનપણમાં મને રોકવાની કોશિશ કેમ કરી? ત્યારે ગણેશજીએ કહ્યું, હું મારા પિતાના આદેશનું પાલન કરું છું. મારા પિતા ભગવાન શિવે આદેશ આપ્યો છે કે જ્યાં સુધી તે અંદરની કક્ષમાં માતા સાથે ન હોય ત્યાં સુધી મારે કોઈને અંદર ન આવવા દેવા.
ગણેશજી અને પરશુરામનું યુદ્ધ
આ વખતે ગણેશજીની વાત સાંભળીને પરશુરામ વધુ ગુસ્સે થઈ ગયા, ત્યારબાદ તેઓ ફરી અંદર જવા લાગ્યા. પરંતુ ગણેશજીએ તેને ફરી રોક્યો. ત્યારબાદ ગણેશજી અને પરશુરામ વચ્ચે યુદ્ધ થયું. બંનેએ એકબીજા પર તીર વડે હુમલો કરવાનું શરૂ કર્યું. ધીરે ધીરે આ યુદ્ધ ખૂબ જ ઉગ્ર બન્યું. લાંબા સમય સુધી યુદ્ધ ચાલ્યા પછી, જ્યારે પરશુરામજીને લાગ્યું કે આ બાળક એટલે કે ગણેશજીને હરાવી શકાય તેમ નથી, ત્યારે તેમણે ગણેશજી પર પોતાના હાથથી હુમલો કર્યો.
પરશુરામજીના હૅલબર્ડે ગણેશજીના એક દાંતને વાગ્યું, હૅલબર્ડ વાગતાની સાથે જ ગણેશજીનો દાંત કપાઈને પડી ગયો. એવું માનવામાં આવે છે કે આ ઘટના પછી ભગવાન ગણેશ એકદંત તરીકે ઓળખાયા. પછી જ્યારે ભગવાન શિવ હરમમાંથી બહાર આવ્યા ત્યારે તેમણે યુદ્ધ બંધ કરી દીધું. તે પછી, પરશુરામજીએ માતા પાર્વતી અને ભગવાન શિવ તેમજ ગણેશજીની માફી માંગી. ભગવાન શિવની સલાહ પર ગણેશજીએ પરશુરામજીને માફ કરી દીધા.
