હિંદુ ધર્મમાં તુલસીથી વધુ પવિત્ર કોઈ છોડ નથી. આ જ કારણ છે કે દરેક હિંદુના ઘર, આંગણા, બાલ્કની કે દરવાજામાં તુલસીનો છોડ અથવા વાસણ જોવા મળે છે. સનાતન પંચાંગ અનુસાર, તુલસી વિવાહ દર વર્ષે કારતક માસના શુક્લ પક્ષની દ્વાદશી તિથિએ કરવામાં આવે છે. દંતકથા અનુસાર, આ તિથિએ ભગવાન વિષ્ણુના શાલિગ્રામ સ્વરૂપ સાથે દેવી તુલસીના વિવાહ થાય છે. આ દિવ્ય દિવસ આ વખતે 13 નવેમ્બર, 2024 ના રોજ આવી રહ્યો છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે તુલસી વિવાહના શુભ અવસર પર કેટલાક ખાસ ઉપાય કરવાથી માતા તુલસીની સાથે ભગવાન વિષ્ણુના આશીર્વાદ મળે છે, મનમાં વિચારેલા કામ પૂર્ણ થાય છે, ગરીબોને ધન મળે છે, અપરિણીતના લગ્ન થાય છે અથવા લગ્ન થાય છે. અવરોધો દૂર થાય છે. આવો જાણીએ ભગવાન વિષ્ણુ અને તુલસી માતાના વિવાહનું આયોજન શા માટે કરવામાં આવે છે અને મનોકામના પૂર્ણ કરવા માટે આ દિવસે કયા વિશેષ ઉપાયો કરવામાં આવે છે.
ભગવાન વિષ્ણુ અને માતા તુલસીના લગ્ન શા માટે થાય છે?
એક સમયે જલંધર નામનો રાક્ષસોનો એક ખૂબ જ શક્તિશાળી રાજા હતો. તેમની પત્ની વૃંદા વિષ્ણુની પરમ ભક્ત હતી. વૃંદાની વિષ્ણુ પ્રત્યેની ભક્તિને કારણે તે અખંડ રહી અને લગ્ન કર્યા. જલંધર એક મહાન યોદ્ધા હતો, ત્રણેય વિશ્વ તેના નિયંત્રણમાં હતું. તેણે ભગવાન શિવને પડકાર આપ્યો હતો, પરંતુ તેને હરાવવા મુશ્કેલ હતું, કારણ કે તે તેની સમર્પિત પત્ની વૃંદાને કારણે અજેય હતો.
એવું કહેવાય છે કે ત્યારે ભગવાન વિષ્ણુએ એક યુક્તિ રમી અને જલંધરનું રૂપ લઈને વૃંદાની તેના પતિ પ્રત્યેની વફાદારીનું કર્તવ્ય તોડ્યું, જેના પરિણામે જલંધર ભગવાન શિવના હાથે માર્યો ગયો. બીજી બાજુ, પવિત્રતાનો ધર્મ તૂટી ગયા પછી અને તે અશુદ્ધ થઈ ગઈ, વૃંદાએ માત્ર આત્મહત્યા જ નહીં પરંતુ ભગવાન વિષ્ણુને પથ્થર બનવાનો શ્રાપ પણ આપ્યો. ભગવાન વિષ્ણુના આ સ્વરૂપને ‘શાલિગ્રામ’ કહેવામાં આવે છે. જ્યાં વૃંદાએ આત્મહત્યા કરી હતી ત્યાં તુલસીનો છોડ દેખાયો. ભગવાન વિષ્ણુએ વરદાન આપ્યું હતું કે તુલસીના લગ્ન તેમના શાલિગ્રામ સ્વરૂપ સાથે થશે અને તેમની પૂજા તુલસી વિના અધૂરી રહેશે. ત્યારથી વિષ્ણુના રૂપમાં શાલિગ્રામના લગ્ન વૃંદા એટલે કે તુલસી સાથે થાય છે.
તુલસી વિવાહના દિવસે કરો આ ઉપાય
મંગલાષ્ટકનો પાઠઃ તુલસી વિવાહના દિવસે મંગલાષ્ટકનો પાઠ કરવો એ વિવાહિત જીવનની સમસ્યાઓને દૂર કરવા અને પ્રેમ સંબંધોમાં મધુરતા લાવવાનો જૂનો અને અસરકારક ઉપાય માનવામાં આવે છે. આ ઉપાય વિવાહિત જીવનમાં તણાવ અને કડવાશને દૂર કરે છે અને સંબંધોમાં સકારાત્મકતા અને મધુરતા લાવે છે.
ઘીનો દીવો પ્રગટાવવોઃ ઘીનો દીવો પ્રગટાવવો એ પ્રાચીન ભારતીય રિવાજ છે. ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિ જાળવી રાખવા માટે તુલસી વિવાહના દિવસે માતા તુલસીની સામે ઘીના 7 દીવા પ્રગટાવો. પ્રેમ સંબંધની સમસ્યાઓના નિરાકરણ માટે તુલસી માતાને લાલ કલવો બાંધો અને પૈસાની સમસ્યા દૂર કરવા માટે પીળો કલવો બાંધો.
તુલસી વિવાહ કરાવોઃ જે મહિલાઓ અને છોકરીઓ હંમેશા લગ્ન કરવા ઈચ્છે છે એટલે કે અખંડ સૌભાગ્ય અથવા જે દંપતિઓ સંતાન પ્રાપ્તિ માટે નિર્ધારિત છે તેઓએ તુલસી વિવાહના દિવસે ભગવાન શાલિગ્રામ અને માતા તુલસીના લગ્ન ચોક્કસપણે કરાવવું જોઈએ.