Vinayaka Chaturthi 2024 Vrat Katha:હિંદુ ધર્મમાં વિનાયક ચતુર્થી દર વર્ષે જ્યેષ્ઠ માસના શુક્લ પક્ષની ચતુર્થી તિથિએ ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે ભગવાન ગણેશની પૂજા વિધિપૂર્વક કરવામાં આવે છે. વિનાયક ચતુર્થીનો તહેવાર ભગવાન ગણેશની જન્મજયંતિ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. દર વર્ષની જેમ આ વર્ષે પણ વિનાયક ચતુર્થી 10 જૂન, 2024, રવિવારના રોજ ઉજવવામાં આવશે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે ભગવાન ગણેશની પૂજા કરવાથી લોકોની બધી મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે અને ગ્રહોની ખરાબીઓ પણ દૂર થાય છે. આ સિવાય વિદ્યાર્થીઓ અને સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓમાં ભાગ લેનારાઓ માટે આ વ્રત ખાસ કરીને શુભ માનવામાં આવે છે.
પંચાંગ અનુસાર, જ્યેષ્ઠ માસના શુક્લ પક્ષની ચતુર્થી તિથિ 9 જૂન, રવિવારે બપોરે 03:44 વાગ્યે શરૂ થશે અને 10 જૂન, સોમવારે સાંજે 04:14 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. આવી સ્થિતિમાં ઉદયતિથિના આધારે 10 જૂનને સોમવારે વિનાયક ચતુર્થીનું વ્રત રાખવામાં આવશે. સોમવાર આવતાં તેનું મહત્વ વધુ વધી ગયું છે.
આ નક્ષત્ર અને યોગમાં પૂજા કરો
જ્યેષ્ઠ માસની વિનાયક ચતુર્થીના દિવસે સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ, રવિ યોગ, ધ્રુવ યોગ અને પુષ્ય નક્ષત્રનો સુંદર સંયોગ રચાઈ રહ્યો છે. ધ્રુવ યોગ સવારથી સાંજના 04.48 સુધી છે. જ્યારે સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ અને રવિ યોગ સવારે 05:23 થી 09:40 સુધી છે. આ બંને યોગ શુભ માનવામાં આવે છે. વ્રતના દિવસે પુષ્ય નક્ષત્ર સવારથી રાત્રીના 09:40 સુધી હોય છે, ત્યારબાદ આશ્લેષા નક્ષત્ર હોય છે.
વિનાયક ચતુર્થી વ્રત કથા
દંતકથા અનુસાર, એક વખત માતા પાર્વતી અને ભગવાન મહાદેવ નર્મદા નદીના કિનારે ચોપર રમતા હતા. રમતમાં જીત કે હાર નક્કી કરવા માટે, મહાદેવે પૂતળું બનાવ્યું અને તેને પવિત્ર કર્યું. ભગવાન મહાદેવે છોકરાને કહ્યું કે તે જીત્યા પછી વિજેતા નક્કી કરશે. મહાદેવ અને માતા પાર્વતી રમવા લાગ્યા અને માતા પાર્વતી જીતી ગયા. રમત પૂરી થયા પછી બાળકે મહાદેવને વિજેતા જાહેર કર્યા. આ સાંભળીને માતા પાર્વતી ગુસ્સે થઈ ગયા અને બાળકને વિકલાંગ રહેવાનો શ્રાપ આપ્યો.
આ પછી, બાળકે માતા પાર્વતીની માફી માંગી અને કહ્યું કે આ ભૂલથી થયું છે, જે પછી માતા પાર્વતીએ કહ્યું કે શ્રાપ પાછો લઈ શકાતો નથી પરંતુ તેનો ઉપાય છે. બાળકને ઉપાય જણાવતા માતા પાર્વતીએ કહ્યું કે સર્પ કન્યાઓ ભગવાન ગણેશની પૂજા કરવા આવશે અને તમારે તેમની આજ્ઞા મુજબ ઉપવાસ કરવો પડશે, જે તમને શ્રાપમાંથી મુક્ત કરશે. બાળકે ઘણા વર્ષો સુધી શ્રાપ સામે સંઘર્ષ કર્યો અને એક દિવસ સાપની છોકરીઓ ભગવાન ગણેશની પૂજા કરવા આવી. જેમની પાસેથી બાળકે ગણેશ વ્રતની પદ્ધતિ પૂછી હતી. બાળકે સાચા મનથી ભગવાન ગણેશની પૂજા કરી, જેનાથી ભગવાન ગણેશ પ્રસન્ન થયા અને તેમને વરદાન માંગવા કહ્યું.
બાળકે ભગવાન ગણેશને પ્રાર્થના કરી અને કહ્યું, હે વિનાયક, મને એટલી શક્તિ આપો કે હું કૈલાસ પર્વત પર ચાલી શકું. ભગવાન ગણેશ બાળકને આશીર્વાદ આપીને અદૃશ્ય થઈ ગયા. આ પછી બાળકે કૈલાસ પર્વત પર ભગવાન મહાદેવના શ્રાપમાંથી મુક્ત થવાની વાર્તા સંભળાવી. માતા પાર્વતી ચૌપરના દિવસથી ભગવાન શિવથી નારાજ થઈ ગયા હતા. બાળકના કહેવા મુજબ ભગવાન શિવે પણ ભગવાન ગણેશ માટે 21 દિવસનો ઉપવાસ કર્યો હતો. ઉપવાસની અસરને કારણે માતા પાર્વતીના મનમાંથી ભગવાન મહાદેવ પ્રત્યેનો રોષ સમાપ્ત થઈ ગયો.
વિનાયક ચતુર્થીનું મહત્વ
એવું માનવામાં આવે છે કે જે લોકો સાચા મનથી ભગવાન ગણેશની પૂજા કરે છે અને તેમની પ્રાર્થના કરે છે તેમના તમામ દુ:ખ દૂર થઈ જાય છે. તેમજ માત્ર કથા સાંભળવા અને વાંચવાથી જીવનના તમામ અવરોધો દૂર થઈ જાય છે. ભગવાન વિષ્ણુએ ગણેશને વિઘ્નો દૂર કરનાર અને જ્ઞાનના દેવતા બનાવ્યા. ત્યારથી વિઘ્નો દૂર કરવા અને બુદ્ધિ પ્રાપ્ત કરવા માટે ભગવાન ગણેશની પૂજા કરવામાં આવે છે.