ભારતીય સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ (સેબી) એ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રોકાણકારો માટેના નિયમોમાં મોટા ફેરફારો કર્યા છે. હવે રોકાણકારો તેમની વ્યવસ્થિત રોકાણ યોજના અથવા SIP ચુકવણીની તારીખના ત્રણ દિવસ પહેલા બંધ કરી શકશે અથવા તેના હપ્તા બંધ કરી શકશે. મ્યુચ્યુઅલ ફંડ કંપનીએ અરજી પ્રાપ્ત કર્યા પછી બે દિવસમાં (T+2) આ પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવાની હોય છે. આનાથી રોકાણકારોને દંડ અને અન્ય નાણાકીય મુશ્કેલીઓ ટાળવામાં મદદ મળશે. નવો નિયમ લાગુ કરવામાં આવ્યો છે.
અગાઉ આ પ્રક્રિયા હતી
અગાઉ, SIP રદ કરવા માટે, રોકાણકારોએ 10 કાર્યકારી દિવસો અગાઉ અરજી કરવી પડતી હતી. આટલા લાંબા ગાળામાં બેંક ખાતાની સ્થિતિનો સચોટ અંદાજ લગાવવો મુશ્કેલ હતો, જેના કારણે ઘણી વખત હપ્તો બાઉન્સ થયો હતો. આના કારણે રોકાણકારોએ વધારાના ચાર્જીસ જેવા કે ECS અથવા મેન્ડેટ રિટર્ન ચાર્જ ચૂકવવા પડ્યા હતા. આ સમસ્યાના ઉકેલ માટે સેબીએ રદ કરવાની પ્રક્રિયાને સરળ બનાવી છે. નવો નિયમ ઓનલાઈન અને ઓફલાઈન SIP બંને પર લાગુ થશે.
નવી પ્રક્રિયાને આ રીતે સમજો
ધારો કે રોકાણકારનો SIP હપ્તો દર મહિનાની 10મી તારીખે છે. કોઈપણ મહિનાની 7 તારીખ સુધી તેના ખાતામાં પૂરતા પૈસા નથી. આવી સ્થિતિમાં, તે 7મીએ SIP બંધ કરવા અથવા બંધ કરવાની વિનંતી કરી શકે છે. મ્યુચ્યુઅલ ફંડ કંપનીએ તેને 10મી તારીખ પહેલા રદ કરવી પડશે. દરમિયાન, રોકાણકાર પર કોઈ દંડ લાદવામાં આવશે નહીં.
મ્યુચ્યુઅલ ફંડ કંપનીઓને સૂચનાઓ
1. કંપનીઓએ હવે બે કામકાજના દિવસોમાં ઓટો-ડેબિટ અથવા ECS સૂચનાઓ રદ કરવી પડશે.
2. જો પ્રથમ વખત SIP હપ્તો ચૂકી જાય, તો રોકાણકારને જાણ કરવી પડશે.
3. રોકાણકારને જણાવવાનું રહેશે કે જો તે સતત ત્રણ વખત હપ્તો ચૂકવવામાં નિષ્ફળ જશે, તો SIP સંપૂર્ણપણે બંધ થઈ જશે.
4. રોકાણકારને મેસેજ મોકલીને SIP રદ કરવા વિશે જાણ કરવાની રહેશે.
5. SIP રદ કરવાનો વિકલ્પ તમામ પ્લેટફોર્મ પર ઉપલબ્ધ કરાવવો પડશે.
રોકાણકારો માટે મોટી રાહત
સેબીના આ નિર્ણયને મ્યુચ્યુઅલ ફંડ ઉદ્યોગમાં પારદર્શિતા અને રોકાણકારોના અધિકારોને મજબૂત કરવાની દિશામાં એક મોટું પગલું માનવામાં આવી રહ્યું છે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે આ નવા નિયમથી SIP રોકાણકારોને મોટો ફાયદો થશે. હવે તેમને દંડથી ડરવાની જરૂર રહેશે નહીં અને તેઓ તેમના રોકાણ પર વધુ સારું નિયંત્રણ કરી શકશે. આ પગલાથી રોકાણકારોની સગવડ તો વધશે જ પરંતુ તેમને નાણાકીય આયોજનમાં પણ મદદ મળશે.
