Budget 2024: નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ 23 જુલાઈએ મોદી સરકાર 3.0નું પહેલું બજેટ રજૂ કરશે. આ બજેટમાં નાણામંત્રી પાસેથી વિવિધ ક્ષેત્રોને અલગ-અલગ અપેક્ષાઓ છે. દરેકને આશા છે કે તેમના માટે નાણામંત્રીના બોક્સમાંથી કંઈક યા બીજું બહાર આવશે. આ વખતે અપેક્ષાઓ વધવાનું મુખ્ય કારણ એ છે કે ભારતીય અર્થતંત્રનું પ્રદર્શન શાનદાર છે. સરકાર પાસે ભંડોળની કોઈ કમી નથી. આવી સ્થિતિમાં ઉદ્યોગ નિષ્ણાતોને આશા છે કે નાણાપ્રધાન એવું બજેટ રજૂ કરશે જે તમામ ક્ષેત્રોનું ધ્યાન રાખીને વિકાસને પ્રોત્સાહન આપે. ચાલો જાણીએ કે દરેક સેક્ટર બજેટમાંથી શું અપેક્ષા રાખે છે.
ઓનલાઈન ગેમ્સ પર જીએસટી ઘટાડવાની અપેક્ષા છે
ઓનલાઈન ગેમ્સ ઈન્સ્ટીટ્યુટ (SOGI) ના સ્થાપક પ્રમુખ અમૃત કિરણ સિંઘે જણાવ્યું હતું કે ઓનલાઈન ગેમ્સ પર GSTમાં વધારો થવાથી એક વિશાળ ટેક્સ ગેપ ઉભો થયો છે જે વિદેશી (મુખ્યત્વે ચાઈનીઝ) કંપનીઓ માટે રૂ. 500 મિલિયનના ખર્ચે ટેક્સ ગેપ બનાવે છે. મોટી ભારતીય બજાર ઓફર કરી રહી છે. નાણામંત્રી બજેટમાં આ વિસંગતતાને દૂર કરશે તેવી અપેક્ષા છે. તે પહેલા આ ઉદ્યોગના ફાયદા અને ગેરફાયદાનો ઊંડાણપૂર્વક અભ્યાસ કરવાની જાહેરાત કરીને અને પછી કરવેરાનું યોગ્ય સ્તર નક્કી કરીને આ ક્ષેત્રને રાહત આપશે.
રોજગાર સર્જન પર ભાર મૂકવામાં આવશે
માસ્ટર કેપિટલ સર્વિસિસ લિમિટેડના સિનિયર વાઇસ-પ્રેસિડેન્ટ અરવિંદર સિંહ નંદાએ જણાવ્યું હતું કે વચગાળાના બજેટ મુજબ નાણાકીય વર્ષ 25 માટે રાજકોષીય ખાધનો લક્ષ્યાંક જીડીપીના 5.1% રહેવાની શક્યતા છે. મૂડી ખર્ચ અને લક્ષ્યાંકિત સામાજિક ખર્ચ તેમજ ‘ડેવલપ ઈન્ડિયા’ પહેલ દ્વારા રોજગાર નિર્માણ પર ભાર મૂકવામાં આવશે. બજેટમાં નાણાકીય વર્ષ 26 પછીના નાણાકીય એકત્રીકરણ માટેના રોડમેપની રૂપરેખા આપવામાં આવે તેવી પણ શક્યતા છે. જ્યારે વ્યક્તિગત આવકવેરાના દરમાં કોઈ ઘટાડો અપેક્ષિત નથી. મધ્યમ આવક ધરાવતા કરદાતાઓ માટે ટેક્સમાં રાહત મળી શકે છે. બજેટમાં કૃષિ, સ્ટાર્ટ-અપ્સ, હાઉસિંગ, રેલ્વે, સંરક્ષણ, ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને રિન્યુએબલ એનર્જી પર ફોકસ થવાની અપેક્ષા છે.
બજેટમાં આ ક્ષેત્રો પર ભાર મૂકવામાં આવશે
સ્વસ્તિક ઇન્વેસ્ટમાર્ટના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર સુનિલ ન્યાતિએ જણાવ્યું હતું કે આગામી બજેટ આર્થિક સુધારા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે, જેમાં રાજકોષીય શિસ્ત જાળવીને મૂડી ખર્ચ અને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર વધુ ખર્ચની અપેક્ષા રાખવામાં આવશે. RBIના નોંધપાત્ર ડિવિડન્ડ અને મજબૂત GST કલેક્શન નંબરોને કારણે સરકારની વધતી જતી રાજકોષીય જગ્યા દ્વારા આ સુવિધા આપવામાં આવી છે. ગ્રીન એનર્જી સેક્ટર, ડિફેન્સ, રેલવે, હાઉસિંગ અને મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટર પર ફોકસ રહેશે. વધુમાં, ગ્રામીણ વિસ્તારોને લક્ષ્યાંક બનાવતા પગલાંઓ પર ભાર મૂકવામાં આવશે, જેમ કે ગ્રામીણ માળખાકીય વિકાસ અને કૃષિ સહાય.
અર્થતંત્રમાં વપરાશ વધારવા માટે, અમે આવકવેરાના સંદર્ભમાં મધ્યમ વર્ગ માટે થોડી રાહતની અપેક્ષા રાખી શકીએ છીએ. રોકાણનું સેન્ટિમેન્ટ હાલમાં ખૂબ જ મજબૂત છે, અને સરકાર માટે એલટીસીજી અથવા એસટીટી વધારવા જેવા નિર્ણયો ટાળવા મહત્વપૂર્ણ છે, જે બજારનો મૂડ બગાડી શકે છે.
સરકાર આવકવેરામાં રાહત આપી શકે છે
બ્રાંડ સ્ટુડિયો લાઇફસ્ટાઇલના સીઇઓ શ્યામ પ્રસાદના જણાવ્યા મુજબ, જેમ જેમ આગામી બજેટની જાહેરાત નજીક આવી રહી છે, અમે અપેક્ષા રાખીએ છીએ કે સરકાર કર લાભો અને સમર્પિત ગ્રામીણ સમુદાય પહેલ દ્વારા, ખાસ કરીને પગારદાર વર્ગ માટે નિકાલજોગ આવક વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે. ફેશન સેગમેન્ટ ગ્રાહકોની વર્તણૂક, આર્થિક નીતિઓ અને બજારના વલણોમાં પરિવર્તન માટે ગતિશીલ અને અત્યંત સંવેદનશીલ છે. અમે અપેક્ષા રાખીએ છીએ કે સરકાર ઉપભોક્તા ખર્ચને ઉત્તેજીત કરવા માટે પહેલો અને રોકાણોને પ્રાધાન્ય આપે અને ચાલુ માળખાગત વિકાસ પહેલ સાથે સંરેખિત કરે. વધુમાં, ગ્રામીણ ખર્ચમાં વધારો ઈ-કોમર્સમાં ઉપભોક્તા આધારને વિસ્તરણ કરવાની એક મોટી તક પૂરી પાડે છે, તેને વધવા અને વધુ લોકો સુધી પહોંચવામાં મદદ કરે છે.
રિયલ એસ્ટેટ પાસે પણ ઘણી અપેક્ષાઓ હોય છે
ઓમેક્સ લિમિટેડના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર મોહિત ગોયલના જણાવ્યા અનુસાર, રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્ર એ ભારતીય અર્થતંત્રના સૌથી મજબૂત સ્તંભોમાંનું એક છે. ભારતના જીડીપીમાં તેનું યોગદાન આવતા વર્ષે 13% સુધી પહોંચવાનું નક્કી હોવાથી, અમને આશા છે કે આગામી બજેટ આ ક્ષેત્રના વિકાસને વધુ આગળ વધારશે. વધુમાં, રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્રને ઉદ્યોગનો દરજ્જો આપવો એ સૌથી વધુ દબાણયુક્ત માંગણીઓ પૈકીની એક છે. આનાથી વિકાસકર્તાઓ પ્રમાણમાં ઓછા વ્યાજ દરે લોન મેળવી શકશે અને કર પ્રોત્સાહનો મેળવી શકશે. અમે સરકારને વિનંતી કરીએ છીએ કે તે આની નોંધ લે અને આ ક્ષેત્રને વધુ મજબૂત કરવા માટે ફાયદાકારક પગલાં લે.
રહેજા ડેવલપર્સના નયન રહેજાએ જણાવ્યું હતું કે રિયલ એસ્ટેટ સેક્ટરને આશા છે કે સરકાર આગામી બજેટમાં કેટલીક નીતિગત પહેલ કરશે. ઉદ્યોગની સ્થિતિ અને સિંગલ-વિન્ડો ક્લિયરન્સ જેવી લાંબા સમયથી પડતર માંગણીઓ છે, અને અમે તેના પર સકારાત્મક પગલાંની આશા રાખીએ છીએ. કલમ 80C હેઠળ હાઉસિંગ લોનની મુખ્ય ચુકવણી માટેની કપાત મર્યાદા વર્તમાન રૂ. 1,50,000 થી વધારવાની પણ માંગ છે. અમને આશા છે કે બજેટની જાહેરાતો આ ક્ષેત્રની સંભાવનાઓને વધુ વેગ આપશે અને દેશના અર્થતંત્રમાં તેનો હિસ્સો વધારશે.
એમઆરજી ગ્રૂપના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર રજત ગોયલના જણાવ્યા અનુસાર, આગામી બજેટમાંથી રિયલ એસ્ટેટ સેક્ટરની મોટી અપેક્ષાઓમાંની એક ઉદ્યોગનો દરજ્જો આપવાનો છે. આ દેશનું બીજું સૌથી મોટું રોજગાર પેદા કરતું ક્ષેત્ર છે. કેન્દ્રીય બજેટ 2024-25 પહેલા, ક્ષેત્રની મુખ્ય અપેક્ષાઓમાં ઉદ્યોગનો દરજ્જો અને સિંગલ વિન્ડો ક્લિયરન્સ સિસ્ટમનો સમાવેશ થાય છે. આ ક્ષેત્ર સિંગલ વિન્ડો ક્લિયરન્સ સિસ્ટમના અમલીકરણ અને પરવડે તેવા હાઉસિંગ પહેલ માટે વધુ સમર્થનની અપેક્ષા રાખે છે.
અંસલ હાઉસિંગના ડાયરેક્ટર કુશાગ્ર અંસલે જણાવ્યું હતું કે, ભારતના જીડીપીમાં રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્રનું યોગદાન આવતા વર્ષે ભારતના જીડીપીના 13% સુધી પહોંચવાનો અંદાજ છે, આ ક્ષેત્રની અપેક્ષા છે કે વર્તમાન બજેટ તેની વૃદ્ધિને આગળ વધારવાનો આગ્રહ રાખશે. ઇનપુટ ખર્ચમાં ઘટાડો એ મુખ્ય ચિંતાનો વિષય છે. એફોર્ડેબલ હાઉસિંગનો ઘટતો હિસ્સો અને તેની વિશાળ માંગ એ અન્ય એક પડકારજનક ક્ષેત્ર છે. આ ક્ષેત્રમાં તાત્કાલિક હસ્તક્ષેપની જરૂર છે. રોકાણકારો માટે કેપિટલ ગેઇન્સ ટેક્સ હેઠળ અનુકૂળ જોગવાઈઓ સાથે ટેક્સ પ્રોત્સાહનો અને પ્રથમ વખત ઘર ખરીદનારાઓ માટે રાહતો એ કેટલીક અન્ય પહેલ છે જે સેક્ટર સરકાર વિચારે તેવું ઈચ્છે છે.”
પિરામિડ ઇન્ફ્રાટેકના અશ્વિની કુમારે જણાવ્યું હતું કે ઉદ્યોગની આસપાસ હકારાત્મક લાગણીઓ હોવા છતાં, પડકારો યથાવત છે. રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્ર કિંમત પ્રત્યે સંવેદનશીલ છે અને સિમેન્ટ અને સ્ટીલ જેવી ઇનપુટ વસ્તુઓ પરના કર હજુ પણ પ્રોજેક્ટના બાંધકામ ખર્ચમાં વધારો કરી રહ્યા છે. અમે સરકારને આ તરફ ધ્યાન આપવા વિનંતી કરીએ છીએ અને સિંગલ વિન્ડો ક્લિયરન્સની પણ આશા રાખીએ છીએ. રિયલ એસ્ટેટ દેશના સૌથી મોટા રોજગારદાતાઓમાંનું એક છે અને આ ક્ષેત્ર માટેના કોઈપણ ફાયદાકારક પગલાની સમગ્ર અર્થવ્યવસ્થા પર કાસ્કેડિંગ અસર પડશે.
ક્રિસુમી કોર્પોરેશનના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર મોહિત જૈને જણાવ્યું હતું કે ફુગાવાને અંકુશમાં રાખવા માટે રિઝર્વ બેન્ક ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા વ્યાજ દરોમાં ફેરફાર ન કરવાનો નિર્ણય આવકારદાયક છે. આના કારણે ઈએમઆઈમાં સ્થિરતા સાથે બેંકના હોમ લોનના દરમાં સ્થિરતા રહેશે. હાઉસિંગ માર્કેટ માટે આ એક સારા સમાચાર છે. આના કારણે એફોર્ડેબલ હાઉસિંગ, મિડલ ક્લાસ અને લક્ઝરી હાઉસિંગ સહિત તમામ સેગમેન્ટમાં પ્રોપર્ટીના વેચાણની ગતિ આગામી દિવસોમાં પણ ચાલુ રહેશે.
સિગ્નેચર ગ્લોબલ (ઈન્ડિયા) લિમિટેડના સ્થાપક અને અધ્યક્ષ પ્રદીપ અગ્રવાલે જણાવ્યું હતું કે, રેપો રેટમાં યથાસ્થિતિ જાળવવાનો રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)નો નિર્ણય અપેક્ષિત અને અપેક્ષિત છે. તેનાથી ફુગાવામાં સ્થિરતા આવશે તેમજ નાણાકીય પ્રવૃત્તિઓને પ્રોત્સાહન મળશે. આ યથાસ્થિતિ ઉધાર લેનાર અને વિકાસકર્તા બંને માટે સારી છે. સંભવિત ખરીદદારોને સ્થિર વ્યાજ દરોથી ફાયદો થશે, જે માંગમાં વધારો કરશે. માંગમાં વધારો રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્રના વિકાસને વેગ આપશે, જે આખરે દેશના જીડીપીમાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપશે.
વર્લ્ડવાઈડ રિયલ્ટીના સીઓઓ વિકાસ અગ્રવાલે જણાવ્યું હતું કે જેમ જેમ કેન્દ્રીય બજેટ નજીક આવી રહ્યું છે, અમે કનેક્ટિવિટી અને આર્થિક વૃદ્ધિને વેગ આપવા માટે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ માટે નોંધપાત્ર ફાળવણીની અપેક્ષા રાખીએ છીએ. એફોર્ડેબલ હાઉસિંગ પર મજબૂત ધ્યાન આપવું મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે તે સામાન્ય લોકો માટે ગુણવત્તાયુક્ત રહેવાની જગ્યાઓની તાત્કાલિક જરૂરિયાતને સંબોધે છે. PMAY સ્કીમને લંબાવવાથી અને પ્રથમ વખત ઘર ખરીદનારાઓ માટે કર રાહતમાં વધારો કરવાથી માંગમાં વધારો થશે અને ઘરની માલિકી વધુ સુલભ બનશે. ટકાઉ અને સ્માર્ટ સિટી પ્રોજેક્ટ્સમાં રોકાણોને શહેરીકરણના વલણો અને પર્યાવરણીય લક્ષ્યો સાથે સંરેખિત કરવા માટે પ્રાથમિકતા આપવી જોઈએ. આ પગલાં રિયલ એસ્ટેટના વિકાસને વેગ આપશે અને દેશના એકંદર સામાજિક-આર્થિક વિકાસમાં ફાળો આપશે.
અર્બનવર્કના CEO અને સ્થાપક અનુજ મુનોતે જણાવ્યું હતું કે, કેન્દ્રીય બજેટ 2024 એ ભારતીય રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્ર માટે એક મહત્વપૂર્ણ ક્ષણ છે, જેણે છેલ્લા કેટલાક ત્રિમાસિક ગાળામાં મજબૂત પ્રદર્શન આપ્યું છે. અમે નોંધપાત્ર સુધારાની રાહ જોઈ રહ્યા છીએ જે પ્રક્રિયાઓને સુવ્યવસ્થિત કરશે, પારદર્શિતા વધારશે અને વૃદ્ધિને વેગ આપશે. નીતિ આયોગે અનુમાન લગાવ્યું છે કે 2030 સુધીમાં આ ક્ષેત્રનું બજાર કદ $1 ટ્રિલિયન સુધી પહોંચી જશે, સરકાર માટે સ્ટીલ અને સિમેન્ટ જેવી આવશ્યક સામગ્રીના ઊંચા ઇનપુટ ખર્ચ જેવા મહત્ત્વના મુદ્દાઓ પર ધ્યાન આપવું મહત્વપૂર્ણ છે. સિમેન્ટ પર 28% GST ઘટાડવો અને રિયલ એસ્ટેટને ઉદ્યોગનો દરજ્જો આપવાથી બાંધકામ ખર્ચ ઘટાડી શકાય છે અને વિકાસકર્તાઓને ઓછા વ્યાજ દરે લોન મળી શકે છે. વધુમાં, સિંગલ-વિન્ડો ક્લિયરન્સ સિસ્ટમ લાગુ કરવાથી પ્રોજેક્ટની મંજૂરીઓ ઝડપી બનશે અને વધુ કાર્યક્ષમ અને રોકાણકાર-મૈત્રીપૂર્ણ વાતાવરણ તરફ દોરી જશે. આ પગલાં માત્ર વૃદ્ધિને વેગ આપશે જ નહીં પરંતુ દેશના જીડીપીમાં પણ નોંધપાત્ર યોગદાન આપશે, 2025 સુધીમાં આ ક્ષેત્રનું યોગદાન 8% થી વધીને 13% થશે. “વધુમાં, ટકાઉ પ્રથાઓને પ્રોત્સાહિત કરવા અને પારદર્શિતા વધારવાથી રાષ્ટ્રીય અર્થતંત્રમાં ક્ષેત્રના યોગદાનને વધુ મજબૂત બનાવશે અને અસંખ્ય વ્યક્તિઓની આજીવિકામાં સુધારો થશે.”
બજેટથી જ્વેલરીની માંગ વધશે
પીએનજી જ્વેલર્સના ચેરમેન અને ડાયરેક્ટર ડૉ. સૌરભ ગાડગીલે જણાવ્યું હતું કે બજેટમાં સામાન્ય લોકોને રાહત મળવાની અને ઉદ્યોગોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કર રાહતો સહિત ઘણી છૂટછાટો અપેક્ષિત છે. કેન્દ્રમાં સ્થિર સરકાર આર્થિક સુધારા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે, અમે આશા રાખીએ છીએ કે ઘણા રાહત પગલાં જાહેર કરવામાં આવશે, જે રિટેલ ઉદ્યોગને વેગ આપશે અને જ્વેલરી અને સોનાના ઉત્પાદનોની ખરીદીમાં વધારો કરશે.
