વર્લ્ડ હેરિટેજ સિટી અમદાવાદમાં, મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશને શહેરને સ્વચ્છ કરવા અને હેરિટેજની મહત્વની જગ્યાઓ પરના અતિક્રમણ દૂર કરવાની ઝુંબેશ શરૂ કરી છે. જામા મસ્જિદની પાછળ સુલતાન અહેમદ શાહની કબરની સામે બનેલ સેંકડો ચોરસ મીટર ‘ક્વીન્સ હજીરા’ હવે પ્રવાસીઓ માટે ખોલવામાં આવી છે. મુસ્લિમ વેપારીઓએ તેને ચારે બાજુથી કબજે કરી લીધો હતો.
અમદાવાદને સ્વચ્છ અને સુંદર બનાવવાની સાથે મહાનગરપાલિકા દ્વારા હેરિટેજ મહત્વ ધરાવતા સ્મારકો અને ઈમારતોને ગેરકાયદે અતિક્રમણમાંથી મુક્ત કરાવવાનું અભિયાન હાથ ધરાયું છે. જૂના શહેરમાં જામા મસ્જિદની પાછળ, સુલતાન અહેમદ શાહની કબર છે જેને રાજાની હજીરા કહેવામાં આવે છે, તેની બરાબર આગળ માણક ચોકને અડીને રાણીની હજીરા છે. આ એક મકબરો છે જેને મુગલાઈ બીબી કા મકબરા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. જ્યાં સુલતાનની રાણીઓને દફનાવવામાં આવી હતી, તે વર્ષ 1445માં બનાવવામાં આવી હતી.
ગુજરાતના વિશ્વ પ્રસિદ્ધ પરંપરાગત નૃત્ય ગરબાના વસ્ત્રો, અન્ય કપડાં, હસ્તકલા અને આર્ટિફિશિયલ જ્વેલરી માટે અહીં મોટું બજાર છે. મુસ્લિમ વેપારીઓએ તેને ચારે બાજુથી ઘેરી લીધો હતો અને તેને કબજે કરી લીધો હતો. તાજેતરમાં મહાનગરપાલિકાએ અહીંથી અતિક્રમણ હટાવ્યું ત્યારે એક તરફ બાંધવામાં આવેલી સીડીઓ દેખાતી હતી અને ભારતીય પુરાતત્વ વિભાગના સાઈન બોર્ડ દેખાતા હતા. મહાનગરપાલિકા દ્વારા શાહપુર, ખાડિયા, જમાલપુર, રાયખડ, કાલુપુર અને દરિયાપુર વિસ્તારમાં બનેલી હેરિટેજ ઈમારતોની આસપાસના અતિક્રમણને દૂર કરવાની ઝુંબેશ ચલાવવામાં આવી રહી છે.
યુનેસ્કોએ અમદાવાદ શહેરને વર્લ્ડ હેરિટેજ સિટી તરીકે જાહેર કર્યું છે.અમદાવાદને છસો વર્ષ પહેલાં સુલતાન અહેમદ શાહે વસાવ્યું હતું. આ શહેરમાં 500 થી 600 વર્ષ જૂની સાડા ચારસો ઈમારતો છે. તેમાં ભદ્રનો કિલ્લો, જામા મસ્જિદ, બાબા અલીસર-ગંજબક્ષનો મકબરો, સરખેજ રોઝા, આઝમ ખાન-મૌઝમ ખાનનો રોઝા, તીન દરવાજા, સિદ્દી સૈયદની જાલી, લટકતા મિનારા, 5 કૂવા, દિલ્હી દરવાજા વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. અમદાવાદ મેટ્રોપોલિટન મ્યુનિસિપાલિટી અને સેપ્ટેમ યુનિવર્સિટીના કન્ઝર્વેશન સ્ટડી સેન્ટર દ્વારા તૈયાર કરાયેલ આ અહેવાલ ગુજરાત સરકારે પોતે જ તેના ગેઝેટમાં પ્રકાશિત કર્યો છે.
