Anemia : શું તમે હંમેશા થાક અનુભવો છો? જો તમને પૂરી ઊંઘ અને પૂરતો આરામ કર્યા પછી પણ શરીરમાં એનર્જીનો અનુભવ થતો નથી, તો તે એનિમિયાની નિશાની હોઈ શકે છે. એક રિપોર્ટ અનુસાર, ભારતમાં 15-19 વર્ષની છોકરીઓમાં એનિમિયા 2015-16 થી 2019-2021 વચ્ચે 54% થી વધીને 59% થઈ ગયું છે. ભારતના 28 માંથી 21 રાજ્યોમાં એનિમિયાના રોગમાં પહેલા કરતા વધુ વધારો થયો છે.
એનિમિયાની સમસ્યા તમારા રોજિંદા જીવનને ખૂબ અસર કરી શકે છે. જો તમે એનિમિયાને અવગણશો તો ભવિષ્યમાં તે ખૂબ જ ખતરનાક બની શકે છે. આનાથી પ્રેગ્નન્સીમાં પ્રોબ્લેમ થઈ શકે છે, ધબકારા ખૂબ જ ઝડપી અથવા અનિયમિત થઈ શકે છે અને સૌથી ગંભીર બાબત એ છે કે તેનાથી હ્રદય રોગનું જોખમ પણ વધી જાય છે. સારી વાત એ છે કે એનિમિયા એ અસાધ્ય રોગ નથી. આહાર પર ધ્યાન આપવાથી, જીવનશૈલીમાં જરૂરી ફેરફાર કરીને અને ડૉક્ટરની સલાહ મુજબ કેટલીક દવાઓ લેવાથી એનિમિયાને સરળતાથી દૂર કરી શકાય છે. ચાલો જાણીએ કે જીવનશૈલી અને ખાનપાનમાં કેવા ફેરફારો કરવા પડશે.
સ્વાદ કરતાં પોષણ પર વધુ ધ્યાન આપો
એનિમિયા અને આયર્નની ઉણપને દૂર કરવા માટે, તમારા આહારમાં આયર્ન હોય તેવા ખોરાકનો સમાવેશ કરો. લીલા શાકભાજી જેવા કે પાલક, કોબીજ, માંસ, ચિકન, લીવર અને માછલી ખાઓ. આ સિવાય નાસ્તામાં અનાજ, બ્રેડ, ઈંડા, ફળોનો રસ, દૂધ, સોયા દૂધ, દહીં અને અન્ય દૂધના વિકલ્પો પણ એનિમિયાની સમસ્યાનો સામનો કરવામાં મદદ કરી શકે છે. આ સિવાય કઠોળ, બદામ અને બીજને પણ આહારનો ભાગ બનાવો.
વિટામિન સી યુક્ત ખોરાક લો
આયર્નને શરીરમાં ઝડપથી શોષવા માટે વિટામિન સીથી ભરપૂર વસ્તુઓ ખાઓ. નારંગી, લીંબુ, સ્ટ્રોબેરી, ટામેટા અને કેપ્સિકમ જેવી વસ્તુઓ ખાવાથી એનિમિયાની સમસ્યા દૂર થશે અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ પણ વધે છે.
ચા-કોફીનું સેવન ઓછું કરો
ચા અને કોફી પીવાથી ઉર્જા મળે છે, પરંતુ તેનો વધુ પડતો ઉપયોગ અન્ય ઘણી સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે. તેમાં ટેનીન હોય છે, જે શરીરમાં આયર્નને યોગ્ય રીતે શોષવા દેતું નથી. તેથી, તેનું સેવન મર્યાદિત માત્રામાં જ કરો. તેના બદલે, તમે પાણી અથવા કોઈપણ હર્બલ ટી પી શકો છો, જે સ્વાસ્થ્ય માટે વધુ ફાયદાકારક વિકલ્પો છે.
વિટામિન B થી ભરપૂર ખોરાક લો
બીટા કેરોટીન, ફોલેટ અને વિટામિન બી-12 ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્વો છે. જે જરદાળુ, બીટરૂટ, ગાજર, પાલક, લેટીસ, ટામેટા, શક્કરિયા, બ્રોકોલી, તરબૂચ, કોળું અને લાલ મરચું જેવી વસ્તુઓમાં સારી માત્રામાં હોય છે. જે તમને સ્વસ્થ રાખવાની સાથે શરીરમાં આયર્નની માત્રા પણ વધારે છે. આ સિવાય લીલા શાકભાજી અને આખા અનાજ ખાવાથી ફોલેટ અને વિટામિન B-12ની ઉણપ પણ પૂરી થાય છે.
કેલ્શિયમ સાથે આયર્ન યુક્ત ખોરાક ન ખાવો
આયર્ન યુક્ત ખોરાક સાથે કેલ્શિયમ સમૃદ્ધ ખોરાક ખાવાનું ટાળો. કેલ્શિયમ આયર્નના શોષણને પણ અસર કરે છે, પરંતુ તેનો અર્થ એ નથી કે તમારે દૂધ કે દહીં બિલકુલ ન ખાવું જોઈએ. આ પણ મહત્વની બાબતો છે. બસ એટલું ધ્યાનમાં રાખો કે આયર્ન અને કેલ્શિયમ ધરાવતી વસ્તુઓ એકસાથે ન ખાવી જોઈએ.
પૂરતું પાણી અને આરામ મહત્વપૂર્ણ છે
એનિમિયાને દૂર કરવા માટે આખા દિવસ દરમિયાન સારી માત્રામાં પાણી પીવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. પાણીની ઉણપને કારણે લોહી જાડું થઈ જાય છે અને શરીરમાં ઓક્સિજન પહોંચાડવામાં મુશ્કેલી થાય છે. તેથી, દિવસભર પાણી પીતા રહો જેથી રક્ત પરિભ્રમણ સારું રહે અને શરીરને પૂરતો ઓક્સિજન મળે. થાક એ એનિમિયાનું સામાન્ય લક્ષણ છે. તેથી, સારી ઊંઘ અને આરામ મેળવવો મહત્વપૂર્ણ છે. જેથી તમારું શરીર પોતાની જાતને રિપેર કરી શકે.
તણાવ ઓછો કરો
તણાવને કારણે પણ ઘણી બીમારીઓ થઈ શકે છે. તણાવમાં રહેવાથી એનિમિયાનું જોખમ પણ વધી શકે છે. યોગ, ધ્યાન અથવા ઊંડા શ્વાસ લેવાની કસરત કરીને તણાવ ઓછો કરો. તેનાથી તમારું મન અને શરીર બંને હળવા રહેશે અને એનિમિયા મટાડવામાં મદદ કરશે.
ડૉક્ટરની સલાહ લો
ઉપર જણાવેલ બાબતો કરવાથી એનિમિયાની સમસ્યા દૂર થઈ શકે છે, પરંતુ તેની સાથે ડૉક્ટરની સલાહ લેવી પણ ખૂબ જ જરૂરી છે. તેઓ તમને સારી રીતે માર્ગદર્શન આપી શકે છે.
જો તમે ઉપર જણાવેલ બાબતોનું ધ્યાન રાખશો તો તમે એનિમિયાને દૂર કરી શકો છો અને ફરીથી સ્વસ્થ અનુભવી શકો છો.
