સૂર્યપ્રકાશ વિના પૃથ્વી પર જીવન અશક્ય છે. છોડથી લઈને મનુષ્ય સુધી દરેકને જીવિત રહેવા માટે તેની જરૂર છે. તેમાંથી આપણને વિટામિન ડી મળે છે, જે આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
જો કે આજકાલ આપણને તડકામાં બહાર જવાનું ઓછું ગમે છે. અમે સૂર્યના યુવી કિરણોને કારણે ટેનિંગ, ડાર્ક સ્પોટ્સ અને ત્વચાના કેન્સરના જોખમને ટાળવા માટે આવું કરીએ છીએ. પરંતુ અમે તમને જણાવી દઈએ કે દિવસનો થોડો સમય તડકામાં વિતાવવો ખૂબ જ જરૂરી છે. આ ફક્ત આપણા શારીરિક સ્વાસ્થ્ય માટે જ નહીં પણ આપણા માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આ લેખમાં આપણે જાણીશું કે સૂર્યપ્રકાશ માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે કેવી રીતે ફાયદાકારક છે.
વિટામિન ડી અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય
સૂર્યપ્રકાશના સંપર્કમાં આવવાથી ત્વચામાં વિટામિન ડી ઉત્પન્ન થાય છે. વિટામિન ડી આપણા શરીરમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ કાર્યો કરે છે, જેમાં સેરોટોનિનનું ઉત્પાદન વધારવાનો પણ સમાવેશ થાય છે. સેરોટોનિન એ એક હોર્મોન છે જે આપણા મૂડને નિયંત્રિત કરે છે. સેરોટોનિનનું ઓછું સ્તર ડિપ્રેશન અને અન્ય માનસિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું જોખમ વધારી શકે છે.
સીઝનલ ઈફેક્ટિવ ડિસઓર્ડર (SAD)
સીઝનલ ઈફેક્ટિવ ડિસઓર્ડર એ એક પ્રકારનું ડિપ્રેશન છે જે શિયાળાના મહિનાઓમાં થાય છે, જ્યારે સૂર્યપ્રકાશ ઓછો હોય છે. SAD થી પીડિત લોકો વારંવાર થાક, ઊંઘ, વજન વધવું અને ઇચ્છાશક્તિમાં ઘટાડો અનુભવે છે. એસએડી સાથે વ્યવહાર કરવામાં મદદ કરવા માટે, ડોકટરો ઘણીવાર પ્રકાશ ઉપચાર સૂચવે છે. આવી સ્થિતિમાં થોડો સમય તડકામાં વિતાવવાથી ડિપ્રેશનના લક્ષણો ઘટાડવામાં મદદ મળે છે.
ઊંઘ ચક્રમાં સુધારો
સૂર્યપ્રકાશ આપણા ઊંઘના ચક્રને પણ અસર કરે છે. જ્યારે આપણે સૂર્યપ્રકાશના સંપર્કમાં આવીએ છીએ, ત્યારે આપણા શરીરમાં મેલાટોનિન નામના હોર્મોનનું ઉત્પાદન ઘટે છે. મેલાટોનિન ઊંઘ લાવવામાં મદદ કરે છે. તેથી, ઊંઘના ચક્રને સુધારવા માટે સૂર્યપ્રકાશમાં થોડો સમય પસાર કરવો જોઈએ..
તણાવ ઓછો થાય છે
તણાવ એ એક સામાન્ય સમસ્યા છે, જે આપણા માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર નકારાત્મક અસર કરી શકે છે. પરંતુ સૂર્યપ્રકાશ આને ટાળવામાં અથવા તેને ઘટાડવામાં મદદરૂપ થઈ શકે છે. સૂર્યપ્રકાશના સંપર્કમાં આવવાથી આપણા શરીરમાં કોર્ટિસોલ હોર્મોનનું ઉત્પાદન ઘટાડી શકાય છે, જે એક સ્ટ્રેસ હોર્મોન છે.