Heart Beat: હૃદયના ધબકારા વધવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે. કેટલીકવાર તમને અતિશય ખુશી, ગુસ્સો અથવા ડર જેવી લાગણીઓને કારણે તમારા હૃદયના ધબકારા વધવા લાગે છે. આ સામાન્ય પણ છે, જો કે, જો તમારા હૃદયના ધબકારા વારંવાર વધે છે તો આ પ્રકારની સમસ્યાને ગંભીરતાથી લેવી જરૂરી છે. અનિયંત્રિત ધબકારાની સ્થિતિને તબીબી ભાષામાં એરિથમિયા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
નિષ્ણાતો કહે છે કે, જ્યારે તમે આરામથી બેઠા હોવ અથવા સૂતા હોવ ત્યારે હૃદયના ધબકારાનો દર 60 થી 100 ધબકારા પ્રતિ મિનિટ હોવો જોઈએ. જો સુખ અને ઉદાસી જેવી ભાવનાત્મક અવસ્થાઓ સિવાય હૃદયના ધબકારા આનાથી વધુ કે ઓછા રહે તો તે અનિયમિતતાની નિશાની માનવામાં આવે છે. જો આરામ વખતે તમારા ધબકારા વધતા રહે છે, તો તે એક ખતરનાક સ્વાસ્થ્ય સંકેત હોઈ શકે છે, જેનું સમયસર નિદાન અને સારવાર કરવાની જરૂર છે.
એરિથમિયાની સમસ્યા વિશે જાણો
અનિયમિત ધબકારા ની સમસ્યાને તબીબી ભાષામાં એરિથમિયા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ સમસ્યા તમારા હૃદયને ખૂબ જ ઝડપથી, ખૂબ ધીમેથી અથવા અનિયમિત લય સાથે ધબકવાનું કારણ બની શકે છે. જો કે, રમતગમત અને વ્યાયામ જેવી શારીરિક પ્રવૃત્તિઓ દરમિયાન હૃદયના ધબકારા વધવા અને આરામ અને ઊંઘ દરમિયાન ધીમું થવું સામાન્ય છે. પરંતુ તેનો વારંવાર વધારો અથવા ઘટાડો સમસ્યારૂપ બની શકે છે. એરિથમિયાથી પીડિત લોકોમાં કાર્ડિયાક અરેસ્ટ જેવી જીવલેણ સમસ્યાઓનું જોખમ વધારે હોય છે.
એરિથમિયાના લક્ષણો શું છે?
એરિથમિયા ક્યારેક કોઈ ગંભીર લક્ષણો વિના થઈ શકે છે. ઘણા કિસ્સાઓમાં, એવું બને છે કે તમે કોઈ અન્ય રોગની સારવાર લઈ રહ્યા છો અને તપાસ દરમિયાન, ડૉક્ટર અનિયમિત ધબકારા શોધી કાઢે છે. તે જ સમયે, કેટલાક લોકોને અનિયમિત હૃદયના ધબકારાથી કેટલીક સમસ્યાઓ હોઈ શકે છે, જેના આધારે સમસ્યાનું નિદાન કરવામાં આવે છે.
- છાતીમાં અગવડતાની લાગણી.
- ખૂબ જ ઝડપી ધબકારા (ટાકીકાર્ડિયા)
- ધીમા ધબકારા (બ્રેડીકાર્ડિયા)
- છાતીમાં દુખાવો – શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી
એરિથમિયાનું જોખમ
જો તમને લાગતું હોય કે તમારું હૃદય ખૂબ જ ઝડપથી અથવા ખૂબ જ ધીમી ગતિએ ધબકી રહ્યું છે અથવા ક્યારેક થોડીક સેકન્ડ માટે બંધ થઈ રહ્યું છે, તો ચોક્કસપણે ડૉક્ટરની સલાહ લો. જો તમને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, નબળાઈ, ચક્કર, બેહોશી અને છાતીમાં દુખાવો જેવી સમસ્યાઓ થઈ રહી છે, તો તેના પર પણ ગંભીર ધ્યાન આપવું જોઈએ.
હૃદયની નળીઓમાં સમસ્યા હોવાને કારણે આવી સમસ્યાઓ થવી સામાન્ય છે. હૃદયની ધમનીઓનું સંકુચિત થવું અને હૃદયના વાલ્વ સાથેની કોઈપણ સમસ્યા પણ એરિથમિયાનું જોખમ વધારે છે.
એરિથમિયાને કેવી રીતે સારવાર અને અટકાવવી?
એરિથમિયાનું કારણ શું છે તેના આધારે, તેની સારવાર દવાઓ અને, જો જરૂરી હોય તો, ઉપચાર દ્વારા કરવામાં આવે છે. જે લોકોમાં સતત નીચા ધબકારા હોય, તેમને પેસમેકર સ્થાપિત કરવા માટે સર્જરીની જરૂર પડી શકે છે. ડૉક્ટરો કહે છે કે, યોગ્ય જીવનશૈલી અને આહાર જાળવીને આવી સમસ્યાઓથી બચી શકાય છે.
હાર્ટ-હેલ્ધી ડાયટ ખાવું, નિયમિત યોગ-વ્યાયામની જેમ શારીરિક રીતે સક્રિય રહેવું, વજન નિયંત્રિત કરવું, ધૂમ્રપાન અને આલ્કોહોલથી સંપૂર્ણ અંતર જાળવવું તમારા માટે આમાં મદદરૂપ થઈ શકે છે.