Chabahar Port: વિદેશ મંત્રાલયે શુક્રવારે જણાવ્યું હતું કે, ભારતે ચાબહાર પોર્ટના સંચાલન માટે ઈરાન સાથે કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે કારણ કે તેમાં અફઘાનિસ્તાન અને મધ્ય એશિયાના દેશો માટે કનેક્ટિવિટી હબ તરીકે ઉભરી આવવાની ક્ષમતા છે.
વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા રણધીર જયસ્વાલે ચાબહાર પોર્ટ પર કહ્યું કે 13 મેના રોજ અમે ચાબહાર પોર્ટના સંચાલન માટે લાંબા ગાળાના કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. અમારા મંત્રીઓ ત્યાં હતા. આ એક મોટી સિદ્ધિ છે. અમે ચાબહારને અફઘાનિસ્તાન અને લેન્ડલોક મધ્ય એશિયાના દેશો માટે કનેક્ટિવિટી હબ તરીકે સ્થાનની સંભાવનાને સાકાર કરવા તરફની ભારતની પ્રતિબદ્ધતા તરીકે જોઈએ છીએ.
ચાબહાર પોર્ટ એ ભારત-ઈરાનનો મોટો પ્રોજેક્ટ છે, જે અફઘાનિસ્તાન સાથેના વેપાર માટે મહત્વપૂર્ણ ટ્રાન્ઝિટ પોર્ટ તરીકે કામ કરે છે. ચાબહાર પોર્ટના વિકાસ અને સંચાલનમાં ભારત મુખ્ય ભાગીદાર રહ્યું છે.
રણધીર જયસ્વાલે કહ્યું કે અમેરિકા અફઘાનિસ્તાનને ચાલુ માનવતાવાદી સહાય અને દેશને આર્થિક વિકલ્પો પ્રદાન કરવા માટે ચાબહાર પોર્ટના મહત્વને ઓળખે છે. સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટના પ્રવક્તાએ કહ્યું કે અમેરિકાએ તાજેતરમાં ચાબહાર પ્રોજેક્ટની વ્યાપક સુસંગતતાની પ્રશંસા કરી છે, ખાસ કરીને અફઘાનિસ્તાનમાં માનવતાવાદી પુરવઠાના સંદર્ભમાં.
અગાઉ મંગળવારે, યુ.એસ.એ ભારતનું નામ લીધા વિના ભારતને ચેતવણી આપી હતી કે તેહરાન સાથે વેપાર સોદા અંગે વિચારણા કરનાર કોઈપણને પ્રતિબંધોના સંભવિત જોખમથી વાકેફ હોવું જોઈએ. યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટના મુખ્ય નાયબ પ્રવક્તા વેદાંત પટેલે એક પ્રેસ બ્રીફિંગમાં જણાવ્યું હતું કે,
હું એટલું જ કહીશ કે… ઈરાન પર યુએસ પ્રતિબંધો યથાવત છે અને અમે તેમને લાગુ કરવાનું ચાલુ રાખીશું.” કોઈપણ એન્ટિટી, કોઈપણ વ્યક્તિ કે જે ઈરાન સાથેના વેપાર સોદા પર વિચાર કરી રહી છે, તેમને સંભવિત જોખમો, પ્રતિબંધોના સંભવિત જોખમો વિશે જાગૃત રહેવાની જરૂર છે.
અહીં ભારતના વિદેશ મંત્રાલયે કહ્યું કે,
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સે અફઘાનિસ્તાનમાં માનવતાવાદી પુરવઠો ચાલુ રાખવા અને અફઘાનિસ્તાનને આર્થિક વિકલ્પો પૂરા પાડવા માટે ચાબહાર પોર્ટ કામગીરીના મહત્વની સમજણ દર્શાવી છે. ચાબહાર પોર્ટના મહત્વ પર ભાર મૂકતા તેમણે કહ્યું કે,
બંદર દ્વારા, અમે અફઘાનિસ્તાનમાં ઘણો પુરવઠો પહોંચાડવા અને ઘણી બધી માનવતાવાદી સહાય પૂરી પાડવા સક્ષમ છીએ. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ પણ ચાબહાર બંદરના મહત્વને સમજે છે જ્યાં સુધી પ્રદેશ અને તેની કનેક્ટિવિટીનો સંબંધ છે, ખાસ કરીને આ ક્ષેત્રના લેન્ડલોક દેશો માટે.
ભારતીય કંપની, ઇન્ડિયા પોર્ટ્સ ગ્લોબલ લિમિટેડ 2018 થી વચગાળાના લીઝ પર પોર્ટનું સંચાલન કરી રહી છે. હવે, અમે લાંબા ગાળાનો કરાર કર્યો છે જે પોર્ટ ઓપરેશન માટે જરૂરી છે. ત્યારથી, અમે 85,000 મેટ્રિક ટન સહિત માનવતાવાદી સહાય પૂરી પાડી છે. ઘઉં, 200 મેટ્રિક ટન કઠોળ અને 40,000 લિટર જંતુનાશક મેલાથિઓન આ બંદર દ્વારા અફઘાનિસ્તાન મોકલવામાં આવે છે.
ભારત અને ઈરાને ભારતીય અને ઈરાનના મંત્રીઓની હાજરીમાં શાહિદ-બેહેશ્તી પોર્ટ ટર્મિનલના સંચાલન માટે લાંબા ગાળાના કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હોવાથી, એ નોંધવું યોગ્ય છે કે બંને દેશો વચ્ચે થયેલ ચાબહાર બંદર કરાર માત્ર પ્રાદેશિક જોડાણને વધારશે નહીં. પરંતુ તે ખાસ કરીને ભારત, ઈરાન અને અફઘાનિસ્તાન વચ્ચેના વેપારને પણ સરળ બનાવશે.
ચાબહાર પોર્ટની કામગીરી પર લાંબા ગાળાના દ્વિપક્ષીય કરાર પર ભારતના ઈન્ડિયન પોર્ટ્સ ગ્લોબલ લિમિટેડ (IPGL) અને ઈરાનના પોર્ટ્સ એન્ડ મેરીટાઇમ ઓર્ગેનાઈઝેશન (PMO) વચ્ચે હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા, જે 10 વર્ષ માટે ચાબહાર પોર્ટ ડેવલપમેન્ટ પ્રોજેક્ટમાં શહીદ-બેહેશ્તીની કામગીરીને સક્ષમ કરી શકે છે બનાવેલ
કેન્દ્રીય મંત્રી સર્બાનંદ સોનોવાલના કાર્યાલયે એક સત્તાવાર રિલીઝમાં જણાવ્યું હતું કે કરારનો ઉદ્દેશ્ય પ્રાદેશિક કનેક્ટિવિટી વધારવા અને વેપારને સરળ બનાવવાનો છે, ખાસ કરીને ભારત, ઈરાન અને અફઘાનિસ્તાન વચ્ચે. આઈપીજીએલની પેટાકંપની ઈન્ડિયા પોર્ટ્સ ગ્લોબલ ચાબહાર ફ્રી ઝોન (આઈપીજીસીએફઝેડ)એ 2019માં અફઘાનિસ્તાનથી ભારતમાં નિકાસના પ્રથમ કન્સાઈનમેન્ટની સુવિધા આપી હતી.
