Election Commission: ચાર રાજ્યોની લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીના પરિણામો પછી, અત્યાર સુધીમાં લગભગ 10 આવી અરજીઓ ચૂંટણી પંચ પાસે આવી છે, જેમાં EVM અને VVPAT સ્લિપમાં નોંધાયેલા મતદાન ડેટા એટલે કે મેમરી વેરિફિકેશનને મેચ કરવાની વિનંતી કરવામાં આવી છે. મોટાભાગની અરજીઓ એકથી ત્રણ બૂથના મેચિંગ મશીનો માટે છે. ઓડિશાના ઝારસુગુડા વિધાનસભા મતવિસ્તારમાંથી હારી ગયેલા માત્ર BJD ઉમેદવાર દીપાલી દાસે મહત્તમ 13 મશીનોની મેમરી ચકાસવા માટે અરજી કરી છે.
દીપાલી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપના ઉમેદવાર ટંકધર ત્રિપાઠી સામે 1265 મતોથી હારી ગઈ હતી. દીપાલી કહે છે કે મેં 17 રાઉન્ડમાં લીડ જાળવી રાખી હતી. છેલ્લા બે રાઉન્ડમાં ટેબલો બદલાયા. તેથી, છેલ્લા બે રાઉન્ડના 13 મશીનોની પુનઃ ગણતરી અને ટાલી કરવી જોઈએ.
ચૂંટણી પંચ સાથે સંકળાયેલા સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર મહારાષ્ટ્રના અહમદનગર લોકસભા મતવિસ્તારમાંથી ભાજપના સુજય રાધાકૃષ્ણ વિખે પાટીલે પણ ત્રણ મશીનની ચકાસણી માટે અરજી કરી છે. પાટીલ 28,929 મતોથી હારી ગયા. પંચના જણાવ્યા અનુસાર, ઉત્તરાખંડ અને છત્તીસગઢમાંથી કોઈએ રિવિઝન માટે અરજી કરી નથી.
ટેકનિકલ ટીમોની સામે ડેટા વેરિફિકેશન કરવામાં આવશે
કમિશનના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, આ લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન EVM અને VVPATની મેમરી વેરિફિકેશન માટે પ્રતિ મશીન 40 હજાર રૂપિયા અને તેના પર 18 ટકા GST એડવાન્સ જમા કરાવવાનું રહેશે. કમિશનના ટેકનિકલ નિષ્ણાતોની ટીમ તમામની સામે ડેટાની ચકાસણી કરે છે. જો ફરિયાદ સાચી જણાશે એટલે કે EVM ડેટા અને સ્લિપ વચ્ચે અનિયમિતતા જોવા મળશે, તો કાર્યવાહી કરવામાં આવશે અને સમગ્ર ફી ફરિયાદીને પરત કરવામાં આવશે. જો ફરિયાદ માન્ય રાખવામાં નહીં આવે તો ફી જપ્ત કરવામાં આવશે.
સુપ્રીમ કોર્ટે મહત્વનો નિર્ણય સંભળાવ્યો છે
વાસ્તવમાં સુપ્રીમ કોર્ટમાં જસ્ટિસ સંજીવ ખન્ના અને જસ્ટિસ દીપાંકર દત્તાની ખંડપીઠે 26 એપ્રિલે નિર્ણય આપ્યો હતો. આ મુજબ મત ગણતરીના સાત દિવસમાં વેરિફિકેશન માટે અરજી કરવી જરૂરી છે. સુપ્રીમ કોર્ટે પોતાના નિર્ણયમાં સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે ઈવીએમ મશીન દ્વારા જ મતદાન કરવું યોગ્ય છે. EVM-VVPAT નું 100% મેચિંગ કરવામાં આવશે નહીં. EVM ડેટા એટલે કે મેમરી અને VVPAT સ્લિપને 45 દિવસ સુધી સુરક્ષિત રાખવામાં આવશે. આ સ્લિપ ઉમેદવારો અથવા તેમના એજન્ટોની સહી સાથે સુરક્ષિત રાખવામાં આવશે.
કોર્ટે નિર્દેશ આપ્યો છે કે ચૂંટણી બાદ સિમ્બોલ લોડિંગ યુનિટને પણ સીલ કરીને સુરક્ષિત કરવામાં આવે. તે પણ નિર્દેશિત કરવામાં આવ્યો છે કે ઉમેદવારો પાસે પરિણામોની ઘોષણા પછી તકનીકી ટીમ દ્વારા ઇવીએમના માઇક્રોકન્ટ્રોલર પ્રોગ્રામની ચકાસણી કરવાનો વિકલ્પ હશે, જે ચૂંટણીની ઘોષણાના સાત દિવસની અંદર કરી શકાય છે. જસ્ટિસ ખન્નાએ કહ્યું કે VVPAT વેરિફિકેશનનો ખર્ચ ઉમેદવારોએ પોતે જ ઉઠાવવો પડશે. જો કોઈ પણ સંજોગોમાં ઈવીએમ સાથે છેડછાડ કરવામાં આવી હોય તો ખર્ચ પરત કરવામાં આવશે. તે જ સમયે, જસ્ટિસ દીપાંકર દત્તાએ કહ્યું હતું કે સિસ્ટમ પર આંધળો અવિશ્વાસ માત્ર શંકાને જન્મ આપે છે. લોકશાહીનો જ અર્થ છે વિશ્વાસ અને સંવાદિતા જાળવવી.
ADRએ કોર્ટમાં અરજી કરી હતી
તમને જણાવી દઈએ કે માર્ચ 2023 માં, એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (ADR) એ EVM વોટ અને VVPAT સ્લિપના 100 ટકા મેચિંગની માંગ કરતી અરજી દાખલ કરી હતી. તેના પર જસ્ટિસ સંજીવ ખન્ના અને જસ્ટિસ દીપાંકર દત્તાની સુપ્રીમ કોર્ટની બેન્ચે પોતાનો નિર્ણય સંભળાવ્યો. હાલમાં, VVPAT વેરિફિકેશન હેઠળ, લોકસભા મતવિસ્તારના દરેક વિધાનસભા મતવિસ્તારના માત્ર પાંચ મતદાન મથકોના EVM મતો અને VVPAT સ્લિપનો મેળ થાય છે. આ મહિનાની શરૂઆતમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે ચૂંટણીમાં ફક્ત પાંચ રેન્ડમલી પસંદ કરેલ EVM ને ચકાસવાને બદલે તમામ EVM મતો અને VVPAT સ્લિપ્સની ગણતરીની માંગ કરતી અરજી પર ECIને નોટિસ જારી કરી હતી.
સુપ્રીમ કોર્ટના આ નિર્ણય પર ચૂંટણી પંચે પ્રતિક્રિયા આપતા કહ્યું કે, કોર્ટના આ નિર્ણય બાદ હવે કોઈને શંકા ન હોવી જોઈએ. હવે જૂના પ્રશ્નોનો અંત આવવો જોઈએ. મતદારોના મનમાં સવાલો ઉઠી રહ્યા છે. ચૂંટણી સુધારણા ભવિષ્યમાં પણ ચાલુ રહેશે.
