સુપ્રીમ કોર્ટની બંધારણીય બેન્ચે ગુરુવારે રાજકીય પક્ષોના ચૂંટણી ભંડોળ માટે છ વર્ષ પહેલાં રજૂ કરાયેલા ચૂંટણી બોન્ડને ગેરબંધારણીય ગણાવીને રદ કરી દીધું હતું. આ સાથે સ્ટેટ બેંકને તમામ રકમ અને ગુપ્ત દાનનો તમામ ડેટા ચૂંટણી પંચને સોંપવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે. કોર્ટના દસ્તાવેજો પરથી જાણવા મળ્યું છે કે કેન્દ્રમાં સત્તારૂઢ ભાજપે છેલ્લા છ વર્ષમાં સૌથી વધુ રકમ ચૂંટણી બોન્ડમાંથી મેળવી છે.
2017-18માં શરૂ થયેલી આ યોજનાના છેલ્લા છ વર્ષના વાર્ષિક ઓડિટ રિપોર્ટ દર્શાવે છે કે ભાજપને ગુપ્ત દાનના રૂપમાં સૌથી વધુ 6566 કરોડ રૂપિયા મળ્યા છે. મુખ્ય વિપક્ષી પાર્ટી કોંગ્રેસ બીજા સ્થાને છે પરંતુ તેને છ વર્ષમાં માત્ર 1123 કરોડ રૂપિયા મળ્યા છે. મમતા બેનર્જીની પાર્ટી તૃણમૂલ કોંગ્રેસ આ યાદીમાં ત્રીજા સ્થાને છે, જેને 1092 કરોડ રૂપિયા મળ્યા છે, જ્યારે આ પાર્ટી માત્ર એક રાજ્ય (પશ્ચિમ બંગાળ) પર શાસન કરે છે.
કોર્ટમાં સબમિટ કરાયેલા દસ્તાવેજો પરથી જાણવા મળ્યું છે કે CPI(માર્કસવાદી) એકમાત્ર રાષ્ટ્રીય પાર્ટી છે જે ચૂંટણી બોન્ડ દ્વારા દાન સ્વીકારતી નથી. યાદીમાં ચોથા સ્થાને નવીન પટનાયકનું ઓડિશાનું સત્તારૂઢ બીજુ જનતા દળ છે, જેને 774 કરોડ રૂપિયા દાન તરીકે મળ્યા છે. તમિલનાડુની શાસક ડીએમકે પાંચમા સ્થાને છે, જેણે ચૂંટણી બોન્ડ દ્વારા કુલ રૂ. 615 કરોડ મેળવ્યા છે.
છેલ્લા 10 વર્ષથી તેલંગાણામાં શાસન કરનાર ભારત રાષ્ટ્ર સમિતિ (જે અગાઉ TRS હતી), આ યાદીમાં છઠ્ઠા નંબરે છે. તેને છ વર્ષમાં કુલ 383 કરોડ રૂપિયાનું ચૂંટણી દાન મળ્યું છે. આ લિસ્ટમાં વાયએસઆર કોંગ્રેસ શાસિત આંધ્રપ્રદેશ સાતમા સ્થાને છે. જગનમોહન રેડ્ડીની પાર્ટીએ છ વર્ષમાં ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ દ્વારા કુલ રૂ. 382 કરોડ મેળવ્યા છે.
તેમના હરીફ પૂર્વ મુખ્યમંત્રી એન ચંદ્રબાબુ નાયડુની ટીડીપીને 146 કરોડ રૂપિયા મળ્યા છે. આ રીતે તે ટોપ 10 પાર્ટીઓની યાદીમાં આઠમા નંબરે છે. નવમા નંબરે શિવસેના છે, જેને 101 કરોડ રૂપિયા મળ્યા છે, જ્યારે 10માં નંબર પર આમ આદમી પાર્ટી છે, જેને 94 કરોડ રૂપિયા મળ્યા છે. તમને પ્રથમ બે વર્ષમાં કોઈ દાન મળ્યું નથી.
અન્ય પક્ષોની વાત કરીએ તો અખિલેશ યાદવની એસપીને 49, નીતીશ કુમારની જેડીયુને 24, લાલુ યાદવની આરજેડીને 2.5, હેમંત સોરેનની જેએમએમને માત્ર 1 કરોડ, જ્યારે તમિલનાડુની મુખ્ય વિપક્ષી પાર્ટી AIMIMને 6, પંજાબના અકાલી દળને 6 મત મળ્યા છે. 7.26 કરોડ રૂપિયા, કર્ણાટકના જેડીએસને 13 કરોડ રૂપિયા મળ્યા છે.
