CGHS: આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલય દ્વારા 28 માર્ચે જારી કરાયેલ ઓફિસ મેમોરેન્ડમ કેન્દ્રીય કર્મચારીઓ માટે મુશ્કેલીનું કારણ બની રહ્યું છે. કારણ, તે મેમોરેન્ડમમાં, એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે CGHS ID કાર્ડને ભારત સરકારના આયુષ્માન ભારત હેલ્થ એકાઉન્ટ (ABHA) સાથે લિંક કરવામાં આવશે. આ કાર્ડને 30 દિવસની અંદર આયુષ્માન ભારત હેલ્થ એકાઉન્ટ સાથે લિંક કરવાનું રહેશે. આ પછી, કર્મચારીઓને ડર લાગવા લાગ્યો કે વહેલા અથવા મોડા સરકાર સીજીએચએસને લઈને કોઈ મોટો નિર્ણય લઈ શકે છે. જે કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોને CGHSમાંથી ડાયવર્ટ કરી શકે છે.
ખાનગી હોસ્પિટલોમાં સરકારી કર્મચારીઓ માટે સારવારની સુવિધા સમાપ્ત થઈ શકે છે. નેશનલ કાઉન્સિલ ઓફ સ્ટાફ સાઇડ (JCM)ની સ્ટેન્ડિંગ કમિટીના સભ્ય અને ઓલ ઈન્ડિયા ડિફેન્સ એમ્પ્લોઈઝ ફેડરેશન (AIDEF)ના જનરલ સેક્રેટરી સી. શ્રીકુમારે આ અંગે ‘સ્વાસ્થ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલય’ના સચિવને પત્ર લખ્યો છે. ગયા અઠવાડિયે ધ્યાનમાં. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે કર્મચારી સંગઠનો અને JCMએ કેન્દ્ર સરકારના આ નિર્ણયને સમર્થન આપ્યું નથી.
કર્મચારીઓની સલાહ લેવી જરૂરી ન હતી.
શ્રીકુમારે પોતાના પત્રમાં લખ્યું છે કે સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયનો નિર્ણય કે હવે CGHS આઈડી કાર્ડને ભારત સરકારના આયુષ્માન ભારત હેલ્થ એકાઉન્ટ (ABHA) સાથે લિંક કરવું પડશે તે આશ્ચર્યજનક છે. આ નિર્ણયથી કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓને આંચકો લાગ્યો છે. સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયે આવો નિર્ણય લેતા પહેલા કેન્દ્રીય કર્મચારી સંગઠનો અને સ્ટાફ સાઇડ નેશનલ કાઉન્સિલ (JCM)ની સ્થાયી સમિતિની સલાહ લેવી પણ જરૂરી નથી માન્યું. જો કે, આ દરમિયાન, આરોગ્ય મંત્રાલયના એક અધિકારીએ કર્મચારી સંગઠનના પ્રતિનિધિને જાણ કરી છે કે CGHS ID કાર્ડને ભારત સરકારના આયુષ્માન ભારત સ્વાસ્થ્ય ખાતા (ABHA) સાથે લિંક કરવું ફરજિયાત નથી. આ નિર્ણય વિકલ્પ તરીકે રહેશે.
આ નિર્ણય પાછળ કોઈ તર્ક નથી
પોતાના પત્રમાં શ્રીકુમારે કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોની શંકાઓ અંગે સરકારને જાણ કરી છે. કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોનું માનવું છે કે તેમને સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયના આ નિર્ણય પાછળ કોઈ તર્ક દેખાતો નથી. કારણ એ છે કે આયુષ્માન ભારત હેલ્થ એકાઉન્ટ (ABHA) સામાન્ય નાગરિકો માટે છે, જ્યારે CGHS સરકારી કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોને આવરી લે છે. આયુષ્માન ભારત હેલ્થ એકાઉન્ટ વીમા યોજના હેઠળ કામ કરે છે. આમાં લાયક નાગરિકોને 5 લાખ રૂપિયાનું વીમા કવચ મળે છે. તેનું પ્રીમિયમ સરકાર ચૂકવે છે. CGHS માં, સરકારી કર્મચારી એક નિશ્ચિત રકમ જમા કરે છે. આ અંતર્ગત કર્મચારીઓને મોંઘી ખાનગી હોસ્પિટલોમાં પણ સારવારની સુવિધા મળે છે. અહીં સારવારનો ખર્ચ 5 લાખ રૂપિયા સુધી મર્યાદિત નથી. ABHA માં, સરકાર પ્રીમિયમ ચૂકવે છે, જ્યારે CGHS માં, નિવૃત્ત સરકારી કર્મચારી દ્વારા પ્રીમિયમ અગાઉથી ચૂકવવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, બે યોજનાઓની તુલના કેવી રીતે કરી શકાય અને એકસાથે જોડી શકાય?
ખાનગી હોસ્પિટલો CGHS એમ્પેનલમેન્ટમાંથી પાછી ખેંચી રહી છે
CGHS લાભાર્થીઓ પહેલાથી જ ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરે છે. ઘણા વેલનેસ સેન્ટરોમાં ડોકટરો અને અન્ય સ્ટાફની અછત છે. ત્યાં પૂરતી દવાઓ અને સંસાધનો નથી. CGHS હોસ્પિટલોમાં કેશલેસ સારવાર પર પ્રતિબંધ છે. ઘણી જગ્યાએ ઓવરચાર્જ વસૂલવામાં આવે છે. મલ્ટિસ્પેશિયાલિટી સુવિધાઓ ધરાવતી આવી ખાનગી હોસ્પિટલો પોતાને CGHS એમ્પેનલમેન્ટમાંથી દૂર કરી રહી છે. શ્રીકુમારે પોતાના પત્રમાં લખ્યું છે કે, આવી સ્થિતિમાં CGHS ID કાર્ડને ભારત સરકારના આયુષ્માન ભારત હેલ્થ એકાઉન્ટ (ABHA) સાથે લિંક કરવું એ ઘા પર મીઠું છાંટવા જેવું છે.
ઓફિસ મેમોરેન્ડમ પાછું ખેંચવું જોઈએ
ભારત સરકારનું આ એક વિચારપૂર્વકનું પગલું છે. તેના દ્વારા સરકારી કર્મચારીઓ પર સરકારી હોસ્પિટલોમાં જ સારવાર કરાવવા માટે દબાણ લાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે. કર્મચારીઓ, CGHS એમ્પેનલમેન્ટ હોસ્પિટલોને અલવિદા કહો. આવી સ્થિતિમાં, શ્રીકુમારે આરોગ્ય મંત્રાલયને 28 માર્ચે જારી કરાયેલ ઓફિસ મેમોરેન્ડમ પાછું ખેંચવાની વિનંતી કરી છે, જેમાં CGHS ID કાર્ડને ભારત સરકારના આયુષ્માન ભારત સ્વાસ્થ્ય ખાતા સાથે લિંક કરવાનું કહેવામાં આવ્યું છે. ઉપરાંત, આ બાબતે સ્ટાફ સાઇડ નેશનલ કાઉન્સિલ (JCM)ની સ્થાયી સમિતિની બેઠક બોલાવવી જોઈએ. તેમાં કર્મચારીઓના તમામ પાસાઓ સાંભળવા જોઈએ.
આ મેસેજ સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થયો હતો
ગયા વર્ષે, એક WhatsApp ચેટ (મેસેજ)નો સ્ક્રીનશોટ સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થયો હતો. તેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે CGHS અને આયુષ્માન ભારત હેલ્થ એકાઉન્ટને લિંક કરવામાં આવી રહ્યું છે. તે મેસેજ દ્વારા લાભાર્થીઓમાં અનેક પ્રકારની ગેરસમજો ફેલાઈ રહી હતી. જેમ કે, સરકાર શા માટે આ પગલું ભરવા માંગે છે? શું તે આદેશથી સરકારી અને ખાનગી હોસ્પિટલોમાં સારવારના કોઈ નિયમો બદલવાના હતા? ત્યારે કેન્દ્ર સરકારે સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થયેલા મેસેજનું ખંડન કર્યું હતું. PIB ફેક્ટ ચેકે CGHS ID ને આયુષ્માન ભારત હેલ્થ એકાઉન્ટ ID સાથે લિંક કરવાના વાયરલ દાવાને ફગાવી દીધો હતો. તેને સંપૂર્ણપણે નકલી ગણાવ્યું. હવે કેન્દ્ર સરકારના આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલય, ભારત સરકારના ડાયરેક્ટોરેટ જનરલ ઑફ હેલ્થ સ્કીમ્સ દ્વારા 28 માર્ચે ઑફિસ મેમોરેન્ડમ જારી કરવામાં આવ્યું છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે CGHS અને આયુષ્માન ભારત હેલ્થ એકાઉન્ટને લિંક કરવું જોઈએ.