National News: છત્તીસગઢના સુરગુજા જિલ્લાના જૈવવિવિધતાથી ભરપૂર હસદેવ અરંદ વિસ્તારમાં પારસા ઈસ્ટ અને કેટે બસેન (PEKB) ફેઝ-2 કોલસાની ખાણ માટે વૃક્ષો કાપવાનું કામ સ્થાનિક ગ્રામજનોના વિરોધ વચ્ચે શુક્રવારે ફરી શરૂ થયું. કાયદો અને વ્યવસ્થા જાળવવા માટે આ વિસ્તારમાં મોટી સંખ્યામાં પોલીસ જવાનો તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે.
સ્થાનિક ગ્રામજનો અને પર્યાવરણ કાર્યકરોનો આરોપ છે કે પોલીસે હસદેવ વિસ્તારમાં કોલસાની ખાણનો વિરોધ કરી રહેલા 100 થી વધુ ગ્રામજનોની અટકાયત કરી છે. જોકે પોલીસે આ આરોપને નકારી કાઢ્યો હતો. PEKB ખાણ રાજસ્થાન રાજ્ય વિદ્યુત ઉત્પદન નિગમ લિમિટેડ (RRVUNL) ને ફાળવવામાં આવી છે.
અત્યાર સુધીમાં 3700 વૃક્ષો કાપવામાં આવ્યા છે
રાજ્યના વન વિભાગ દ્વારા જારી કરાયેલા એક નિવેદનમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે શુક્રવારે ઉદયપુર ડેવલપમેન્ટ બ્લોકમાં સૂચિત 74.130 હેક્ટર જંગલની જમીન (PEKB ફેઝ-II ખાણ માટે)માંથી 32 હેક્ટરમાં વૃક્ષો કાપવાનું શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. અત્યાર સુધીમાં 3,694 વૃક્ષો કાપવામાં આવ્યા છે. બાકીના વૃક્ષો કાપવાનું ચાલુ છે.
નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ વિસ્તાર સંવેદનશીલ હોવાથી, શાંતિપૂર્ણ રીતે વૃક્ષો કાપવા માટે જિલ્લા પોલીસ દળ, જિલ્લા વહીવટીતંત્ર અને વન અધિકારીઓની સંયુક્ત ટીમ બનાવવામાં આવી છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ખાણ વિસ્તારની નજીકના ગામોના કેટલાક રહેવાસીઓ કામમાં અવરોધ ઉભો કરી રહ્યા છે. તેમને પ્રક્રિયામાં કોઈપણ પ્રકારની ગેરરીતિ ન કરવા સમજાવવામાં આવ્યા છે.
2007 માં RVUNL ને ફાળવવામાં આવેલ PEKB બ્લોકમાં 762 હેક્ટર જમીનમાં ખાણકામનો પ્રથમ તબક્કો, કેન્દ્રીય વન અને આબોહવા પરિવર્તન મંત્રાલય દ્વારા 2012 માં અંતિમ મંજૂરી પછી 2013 માં શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો અને ત્યાં ખાણકામ પૂર્ણ થયું છે.
11 હજાર વૃક્ષો કાપવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે
શુક્રવારે રાજ્યના વન વિભાગ દ્વારા જારી કરાયેલા એક નિવેદનમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે કેન્દ્રીય મંત્રાલયે 2022 માં PEKKB ફેઝ-2 ખાણ (સુરગુજા) માટે 1,136 હેક્ટર જંગલની જમીન માટે પરવાનગી આપી છે. આરવીયુએનએલને આ વર્ષે 21મી ઓગસ્ટના રોજ અધિક મુખ્ય વન સંરક્ષક (ઉત્પાદન) છત્તીસગઢ દ્વારા અને મુખ્ય સંરક્ષક દ્વારા પ્રોજેક્ટના 10મા વર્ષમાં 74.130 હેક્ટર જંગલની જમીનના વિસ્તારમાં ઉભેલા 10,944 વૃક્ષો કાપવાની પરવાનગી આપવામાં આવી હતી. વનવિભાગ, સુરગુજા વનવૃત આગામી 22મી ઓગસ્ટે કરવામાં આવ્યું છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે 74.130 હેક્ટર જંગલની જમીનના વિસ્તારમાં કુલ 10,944 વૃક્ષો કાપવા અને વહન કરવાની પરવાનગી ફોરેસ્ટ રેન્જ ઓફિસર, ઉદયપુર (ઉત્પાદન)ને આપવામાં આવી હતી.
હસદેવ આરંદ બચાવો સંઘર્ષ સમિતિના બેનર હેઠળ સ્થાનિક ગ્રામજનો ઘણા વર્ષોથી ખાણોની ફાળવણી સામે વિરોધ કરી રહ્યા છે. વન વિભાગે અગાઉ પણ પીઇકેબી ફેઝ ટુ કોલસાની ખાણ ખોલવાનો માર્ગ સાફ કરવા માટે વૃક્ષો કાપવાનું શરૂ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો, પરંતુ સ્થાનિક ગ્રામજનોના ભારે વિરોધને કારણે અધિકારીઓએ તેમની કાર્યવાહી અટકાવવી પડી હતી.
આ કોલસાની ખાણોની ફાળવણીના વિરોધમાં મોખરે રહેલા છત્તીસગઢ બચાવો આંદોલન (CBA)ના સંયોજક આલોક શુક્લાએ શુક્રવારે કહ્યું હતું કે તે ખૂબ જ દુર્ભાગ્યપૂર્ણ છે કે ફરી એકવાર રાજ્ય સરકારે PEKB ફેઝ બે માટે વૃક્ષો કાપવાનું શરૂ કર્યું છે. થઈ ગયું. આ પહેલા પણ વૃક્ષો કાપવાના પ્રયાસો થયા હતા. સ્થાનિક ગ્રામસભાઓએ આ વિસ્તારમાં કોલસાની ખાણકામ માટે સંમતિ આપી નથી.
સરકારે દરખાસ્ત પસાર કરી હતી
શુક્લાએ કહ્યું કે છત્તીસગઢ વિધાનસભાએ 2022માં સર્વસંમતિથી ઠરાવ પસાર કર્યો હતો (અગાઉની કોંગ્રેસ સરકાર દરમિયાન) કે હસદેવ વિસ્તારમાં ખાણકામની પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવામાં આવશે નહીં. તે દરખાસ્તને માન આપવાને બદલે, નવી ચૂંટાયેલી ભાજપ સરકારે ભારે સુરક્ષા દળો તૈનાત કર્યા અને વૃક્ષો કાપવાનું શરૂ કર્યું.
તેમણે એવો પણ દાવો કર્યો હતો કે વિરોધ કરી રહેલા ગ્રામજનોની પોલીસે અટકાયત કરી હતી. શુક્લાએ કહ્યું કે અમે આ કાર્યવાહીની સખત નિંદા કરીએ છીએ અને તાત્કાલિક જંગલોના કાપને રોકવાની માંગ કરીએ છીએ. તેમણે દાવો કર્યો હતો કે રાજ્ય સરકાર કોર્પોરેટ્સને ફાયદો કરાવવા માટે આદિવાસી સમુદાયોના અધિકારો છીનવી રહી છે.
સુરગુજાના પોલીસ અધિક્ષક યોગેશ પટેલે ગ્રામજનોને અટકાયતમાં લેવાના દાવાને નકારી કાઢ્યા હતા અને કહ્યું હતું કે પોલીસે તેમને સાવચેતીના પગલા તરીકે અન્ય સ્થળોએ મોકલ્યા હતા કારણ કે ઝાડ કાપવાનું કામ ચાલી રહ્યું હતું.