Deepfake Video: બદમાશો પર કડકાઈ તો હવે ગુનાખોરીની પેટર્ન પણ બદલાઈ ગઈ છે. અગાઉ, બદમાશો હથિયારોના સહારે ધાકધમકી આપીને લૂંટ ચલાવતા હતા, પરંતુ હવે હાઈટેક યુગમાં તેઓ ઈલેક્ટ્રોનિક સાધનો અને નવી ટેકનોલોજીની મદદથી લોકોના ખાતામાંથી સરળતાથી પૈસા ઉપાડી રહ્યા છે. તેઓ પણ પોલીસના હાથે ઝડપથી પકડાતા નથી. લોકોને તેમના ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડવાની પણ જાણ થાય છે જ્યારે તેમને તેમના મોબાઈલ પર મેસેજ આવે છે કે ખાતામાંથી રકમ કપાઈ ગઈ છે. તેઓ ફેસબુકમાંથી ફોટા કાઢીને ડીપફેક વીડિયો બનાવીને નિર્દોષ લોકોને છેતરે છે.
એટલું જ નહીં સાયબર ગુનેગારો મોબાઈલ ડીપીમાં યુનિફોર્મનો ફોટો મૂકીને છેતરપિંડી પણ કરી રહ્યા છે. જિલ્લા પશુપાલન અધિકારી, જમીનના વેપારી અને બે ગૃહિણીઓ સહિત સાત લોકોએ તાજેતરના સમયમાં રૂ. 8 લાખ 20 હજારની છેતરપિંડી કરી છે. હાલમાં આવા એક પણ કેસમાં પોલીસ ટીમ અને સાયબર પોલીસ એક પણ આરોપીની ધરપકડ કરી શકી નથી. પુત્રને બળાત્કારના કેસમાંથી બચાવવાના નામે સાયબર ગુનેગારોએ નકલી પોલીસ બનીને જિલ્લા પશુપાલન અધિકારીને રૂ. 2.5 લાખની છેતરપિંડી કરી હતી. આ અંગે કેહાટ પોલીસ સ્ટેશનમાં લેખિત ફરિયાદ કરવામાં આવી છે. સાયબર પોલીસ સ્ટેશન પણ તાજેતરના સમયમાં આવા કિસ્સાઓ અંગે કંઈ ખાસ ખુલાસો કરી શક્યું નથી. કેહટ પોલીસ સ્ટેશન વિસ્તારમાં રહેતા એક જમીન વેપારીએ ફેસબુક પરથી તેનો ફોટો કાઢીને ડીપફેક વીડિયો બનાવીને તેને મોકલીને નકલી પોલીસ તરીકે બતાવીને રૂ. 2 લાખની છેતરપિંડી કરી હતી. આ જ દિવસે સાયબર ગુનેગારોએ પ્રભાત કોલોનીમાં રહેતી બે મહિલાઓને તેમના પુત્રનો નકલી વીડિયો મોકલીને લાખો રૂપિયાની છેતરપિંડી કરી હતી. આ તમામ કેસમાં સાયબર ગુનેગારોએ બેંગ્લોરથી ફોન કર્યા હતા.
શું કહે છે અધિકારીઓ?
પોલીસ કે કોઈ એજન્સી કે પોલીસની ટીમ વીડિયો કોલ પર વાત કરતી નથી. સાયબર ગુનેગારોથી બચવા માટે સ્વ-જાગૃતિ જરૂરી છે. અજાણ્યા લોકો સાથે કોલ પર વાત કરવાનું ટાળવું જોઈએ. ટોલ ફ્રી નંબર પર તરત જ સાયબર ક્રાઈમની જાણ કરો.
ડીપફેક વીડિયો શું છે?
ડીપફેકને સંપાદિત વિડિયો કહેવામાં આવે છે. આમાં, સાયબર ગુનેગારો AI એટલે કે આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ ની મદદથી કોઈપણ વ્યક્તિનો ચહેરો બદલી શકે છે અને વીડિયો પ્રસારિત કરી શકે છે. જોકે કેટલાક સોફ્ટવેરની મદદથી આ વીડિયોને ઓળખી શકાય છે. તેની મદદથી ગુનેગારો ખોટા વીડિયો બનાવી રહ્યા છે.
આ રીતે સાવચેત રહો
- પોલીસ અથવા કોઈપણ એજન્સીના અધિકારી વીડિયો કોલ પર વાત કરતા નથી.
- જો પોલીસ કે એજન્સીના નામે આવો કોઈ કોલ આવે તો સમજવું કે તે છેતરપિંડી છે.
- પરિવારના કોઈપણ સભ્યને પોલીસ કસ્ટડીમાં હોવાની જાણ થાય તો પહેલા સંપૂર્ણ માહિતી મેળવો.
- કોઈપણ સંબંધિત વ્યક્તિના ઓનલાઈન એકાઉન્ટ અથવા નંબર પર પૈસા ટ્રાન્સફર કરશો નહીં.
- જો તમને આવો કોલ આવે તો તરત જ પોલીસ અધિકારીઓ અને નજીકના પોલીસ સ્ટેશનને જાણ કરો.
- સાયબર ક્રાઇમ વિશે ફરિયાદ કરો અને 1930 નંબર પર કૉલ કરીને પગલાં લો.