પીએમ આવાસ યોજના ગ્રામીણ હેઠળ સર્વેનો બીજો તબક્કો શરૂ થઈ રહ્યો છે. ગ્રામીણ આવાસ યોજનાને સશક્તિકરણના શસ્ત્રમાં ફેરવીને, કેન્દ્ર સરકાર ગરીબો અને મહિલાઓ માટે બાંધવામાં આવતા મકાનોની 100 ટકા માલિકી સુનિશ્ચિત કરવાનું લક્ષ્ય રાખે છે. PMAY (ગ્રામીણ) ના બીજા તબક્કામાં, સરકાર એ ફરજિયાત શરતનો કડક અમલ કરશે કે લાભાર્થી પરિવારોની મહિલા સભ્યોના નામે મકાનોની નોંધણી થવી જોઈએ.
મહિલાઓને 100% માલિકી અધિકાર
PMAY (ગ્રામીણ) પાસે ‘મહિલા માલિકી’ અને ‘સંયુક્ત માલિકી’નો વિકલ્પ છે. તે જ સમયે, સબસિડીવાળા મકાનોના નિર્માણમાં ‘માત્ર પુરૂષો’ની નોંધણીને નકારી કાઢવામાં આવી છે. એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે મહિલાઓ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાને કારણે, યોજનામાં મંજૂર કરાયેલા 74% ઘરો એકલ અથવા સંયુક્ત રીતે મહિલાઓની માલિકીના છે. વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે યોજનાનો હેતુ બીજા તબક્કામાં મહિલાઓને 100% માલિકી પ્રદાન કરવાનો છે.
આ યોજનાને 8 વર્ષ પૂર્ણ થયા છે
PMAY બુધવારે આઠ વર્ષ પૂર્ણ કરી રહ્યું છે. તેને 2016માં આગ્રામાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ લોન્ચ કર્યું હતું. મહત્વપૂર્ણ છે કે, કેન્દ્રીય ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય બીજા તબક્કાના લાભાર્થીઓને ઓળખવા માટે એક નવો સર્વે આવાસ-પ્લસ 2024 શરૂ કરી રહ્યું છે. મોજણીકર્તાઓ દ્વારા પાછળ છોડી ગયેલા પરિવારોની વારંવાર સાંભળવામાં આવતી ફરિયાદોને સંબોધવા માટે ‘સ્વ-સર્વેણી’ની જોગવાઈ છે. આ વિકલ્પમાં, રસ ધરાવનાર વ્યક્તિએ તેનો ફોટો અને અન્ય માહિતી ‘ફેસ-બેસ્ટ ઓથેન્ટિકેશન’ માટે એપ પર અપલોડ કરવાની રહેશે.
સર્વેક્ષણમાં 10 માપદંડ
સર્વેમાં 10 પરિમાણો છે. આના આધારે, કોઈપણ રસ ધરાવનાર વ્યક્તિ આ યોજના હેઠળ પાત્ર બનશે. જ્યારે સરકાર પાસે 1.2 કરોડ લાભાર્થીઓની યાદી તૈયાર છે. સર્વેક્ષણ 2024-29 સુધીમાં બીજા તબક્કા માટેના બે કરોડ લક્ષ્યાંકને પૂર્ણ કરવા માટે બાકીના 80 લાખ લોકોની ઓળખ કરશે. જો કે, ઓળખાયેલ સરપ્લસ નામો ભવિષ્યના સંદર્ભ માટે યાદીમાં હશે. લાભાર્થીઓની મૂળ યાદી SECC 2011 પર આધારિત હતી. ત્યારબાદ તેને ‘હાઉસિંગ-પ્લસ 2018’ સર્વે દ્વારા અપડેટ કરવામાં આવ્યું હતું.
ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલયે રાજ્યોને 30 નવેમ્બર સુધીમાં સર્વે પૂર્ણ કરવા અને 31 ડિસેમ્બર સુધીમાં પાત્ર પરિવારો માટે મકાનો મંજૂર કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. સરકારે મકાનોનું બાંધકામ પૂર્ણ કરવા માટે એક વર્ષનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે.