Rahul Gandhi : રાહુલ ગાંધીને વિપક્ષના નેતા તરીકે પસંદ કરવામાં આવ્યા છે. કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ મલ્લિકાર્જુન ખડગેના ઘરે મળેલી ઈન્ડિયા એલાયન્સની બેઠકમાં આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. આ તક 10 વર્ષ પછી આવી છે, જ્યારે વિપક્ષના નેતાની ખુરશી ખાલી નહીં રહે. આ વખતે 200થી વધુ બેઠકો જીતનાર વિપક્ષના એક નેતા સરકાર સમક્ષ પોતાના વિચારો રજૂ કરશે. હવે રાહુલ ગાંધીને આ તક મળી છે. આ સાથે રાહુલ ગાંધીને સરકાર એટલે કે પીએમ મોદીની સામે જોરદાર પાવર મળ્યો છે, કારણ કે વિપક્ષના નેતાને ઘણા અધિકારો મળે છે અને આ પદ ખૂબ જ શક્તિશાળી છે. જો રાહુલ ગાંધીએ આ પદ ન લીધું હોત તો તેમણે મોટી રાજકીય ભૂલ કરી હોત.
ગૃહમાં વડાપ્રધાનને સમાન પ્રાથમિકતા
લોકસભામાં વિપક્ષના નેતાને ગૃહના નેતા એટલે કે વડાપ્રધાન તરીકે સમાન પ્રાથમિકતા મળે છે. વિપક્ષના નેતાનો દરજ્જો કેબિનેટ મંત્રી જેટલો છે. કેબિનેટ મંત્રીની જેમ વિપક્ષના નેતાને પગાર, અન્ય ભથ્થા અને સુવિધાઓ મળે છે. રિપોર્ટ અનુસાર, વિપક્ષના નેતાને દર મહિને 3.30 લાખ રૂપિયા, 1000 રૂપિયાનું આતિથ્ય ભથ્થું, કેબિનેટ મંત્રી સ્તરનું ઘર, કાર અને ડ્રાઈવર ઉપરાંત સુરક્ષા સુવિધાઓ મળે છે. આ ઉપરાંત વિપક્ષના નેતાને પણ 14 જેટલો સ્ટાફ મળે છે, જેનો સમગ્ર ખર્ચ સરકાર ભોગવે છે.
ગૃહમાં બોલવા માટે કોઈ સમય મર્યાદા નથી
ગૃહના નેતા એટલે કે વડા પ્રધાનની જેમ, વિરોધ પક્ષના નેતા માટે ગૃહમાં બોલવા માટે કોઈ સમય મર્યાદા નથી. આ સાથે, જો ગૃહમાં ઘણા સભ્યો જુદી જુદી વાતો કહેતા હોય અથવા હંગામો મચાવતા હોય, પરંતુ આ દરમિયાન વિપક્ષના નેતા ઉભા થાય છે, તો સ્પીકર અન્ય તમામની અવગણના કરે છે અને વિપક્ષના નેતાને દરમિયાનગીરી કરવાની મંજૂરી આપે છે. વિપક્ષના નેતાને કોઈપણ સમયે નોટિસ આપ્યા વિના ગૃહમાં હસ્તક્ષેપ કરવાનો અધિકાર છે, જ્યારે અન્ય સભ્યો તેમ કરી શકતા નથી.
પીએમની અધ્યક્ષતાવાળી ઘણી સમિતિઓમાં વિપક્ષી નેતાઓ છે.
સંસદમાં વિવિધ ચેમ્બરના વિતરણ સમયે, લોકસભા સચિવાલય વિપક્ષના નેતાનો અભિપ્રાય લે છે. આ સાથે ગૃહમાં વિપક્ષની આગળ અને બીજી હરોળમાં કોણ બેસશે તે અંગે વિપક્ષના નેતા પાસેથી અભિપ્રાય પણ લેવામાં આવે છે. ચૂંટણી કમિશનરો, રાષ્ટ્રીય માનવ અધિકાર પંચ, કેન્દ્રીય માહિતી આયોગ, CVC અને CBIના વડાઓની નિમણૂક કરતી સમિતિમાં વિરોધ પક્ષના નેતાનો સમાવેશ થાય છે. સામાન્ય રીતે વિપક્ષના નેતાને લોકસભાની જાહેર હિસાબ સમિતિના અધ્યક્ષ બનાવવામાં આવે છે અને આ સમિતિને વડાપ્રધાનને પણ બોલાવવાનો અધિકાર છે.
છેલ્લા 10 વર્ષથી લોકસભામાં વિપક્ષનો કોઈ નેતા કેમ ન હતો?
લોકસભામાં વિપક્ષના નેતાનું પદ મેળવવા માટે પાર્ટીને 10 ટકા એટલે કે 55 સીટોની જરૂર હોય છે, પરંતુ 2014 અને 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં કોઈપણ પાર્ટીને આ સંખ્યા મળી નથી. જેના કારણે વિપક્ષના નેતાનું પદ 10 વર્ષથી ખાલી રહ્યું હતું. 2014ની લોકસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસે 44 બેઠકો જીતી હતી અને મલ્લિકાર્જુન ખડગે કોંગ્રેસના સંસદીય દળના નેતા હતા, પરંતુ તેમની પાસે વિપક્ષના નેતાનો દરજ્જો નહોતો. તે જ સમયે, 2019ની ચૂંટણીમાં 52 બેઠકો જીતનાર કોંગ્રેસ સંસદીય દળના નેતા અધીર રંજન ચૌધરી ચૂંટાયા હતા, પરંતુ તેમને પણ વિપક્ષના નેતાનો દરજ્જો મળ્યો ન હતો.
