Telecom Act : આજથી એટલે કે 26 જૂનથી ટેલિકોમ્યુનિકેશન એક્ટ 2023 આંશિક રીતે લાગુ થવા જઈ રહ્યો છે. આંશિક રીતે આનો અર્થ એ થયો કે આ કાયદાની કેટલીક કલમોના નિયમો અમલમાં આવશે. ટેલિકોમ્યુનિકેશન એક્ટ 2023 હાલના ભારતીય ટેલિગ્રાફ એક્ટ (1885), વાયરલેસ ટેલિગ્રાફી એક્ટ (1933) અને ટેલિગ્રાફ વાયર (ગેરકાયદે વ્યવસાય) એક્ટ (1950)ના જૂના નિયમનકારી માળખાને બદલશે. આજથી કાયદાની કલમ 1, 2, 10 થી 30, 42 થી 44, 46, 47, 50 થી 58, 61 અને 62 ની જોગવાઈઓ પણ અમલમાં આવશે. સરકાર દ્વારા જારી કરાયેલા નોટિફિકેશન અનુસાર, સરકાર સુરક્ષા, જાહેર વ્યવસ્થા અથવા ગુનાઓ અટકાવવાના આધાર પર ટેલિકોમ સેવાઓ પર નિયંત્રણ મેળવી શકે છે. આ સિવાય સિમ કાર્ડને લઈને પણ આ કાયદામાં કડક જોગવાઈઓ કરવામાં આવી છે.
ટેલિકોમ બિલ 2023ની હાઇલાઇટ્સ
નકલી સિમ કાર્ડ જારી રોકવા માટે બિલમાં કડક જોગવાઈઓ છે. કોઈપણ પ્રકારની સિમ કાર્ડ છેતરપિંડી માટે ત્રણ વર્ષની જેલ અને દંડ થશે. બિલ હેઠળ નકલી સિમ કાર્ડ વેચવા, ખરીદવા અને ઉપયોગ કરવા પર ત્રણ વર્ષની જેલ અથવા 50 લાખ રૂપિયા સુધીના દંડની જોગવાઈ છે. સિમ વેચવા માટે બાયોમેટ્રિક ડેટા લેવામાં આવશે ત્યાર બાદ જ સિમ આપવામાં આવશે. એક ઓળખ કાર્ડ પર 9 થી વધુ સિમ કાર્ડ રાખવા પર 50,000 રૂપિયાનો દંડ છે. જો તમે આ જ કામ બીજી વખત કરો છો તો 2 લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ થઈ શકે છે.
સિમની નકલ કરવી ગુનો છે
સિમ કાર્ડનું ક્લોનિંગ કરવું અથવા બીજાના સિમ કાર્ડનો દુરુપયોગ કરવો હવે સજાપાત્ર અપરાધની શ્રેણીમાં આવશે. તમને જણાવી દઈએ કે સિમ કાર્ડ ક્લોનિંગને લઈને દેશમાં ઘણા મામલા સામે આવી રહ્યા છે. દરરોજ લોકોના સિમ કાર્ડ ક્લોન કરીને તેમના ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડવામાં આવી રહ્યા છે.
પરેશાન ના કરો
ટેલિકોમ કંપનીઓએ યુઝરને ડીએનડી (ડૂ-નોટ-ડિસ્ટર્બ) સર્વિસ રજીસ્ટર કરવાનો વિકલ્પ આપવો પડશે. આ સિવાય યુઝર્સને આવા મેસેજની ફરિયાદ કરવાનો વિકલ્પ પણ મળશે.
કટોકટીની સ્થિતિમાં સરકાર તમામ નેટવર્કને ટેકઓવર કરશે
સરકાર દ્વારા જારી કરાયેલા નોટિફિકેશન અનુસાર, સરકાર સુરક્ષા, જાહેર વ્યવસ્થા અથવા ગુનાઓ અટકાવવાના આધાર પર ટેલિકોમ સેવાઓ પર નિયંત્રણ મેળવી શકે છે. અધિનિયમ મુજબ, કટોકટીના કિસ્સામાં, કોઈપણ ટેલિકોમ્યુનિકેશન કંપની કે જે ટેલિકોમ્યુનિકેશન નેટવર્ક સ્થાપિત કરવા અથવા ચલાવવા માંગે છે, સેવાઓ પ્રદાન કરે છે અથવા પ્રમાણસર સાધનો ધરાવે છે તે સરકાર દ્વારા અધિકૃત હોવી આવશ્યક છે.
નવી રીતે સેટેલાઇટ બ્રોડબેન્ડ સેવા માટે સ્પેક્ટ્રમની ફાળવણી
સેટેલાઇટ બ્રોડબેન્ડ સેવા માટે સ્પેક્ટ્રમની ફાળવણી હવે વહીવટી રીતે કરવામાં આવશે એટલે કે તેની હરાજી કરવામાં આવશે નહીં. આ સિવાય હવે દેશની બહારની કંપનીઓને પણ સ્પેક્ટ્રમ આપવામાં આવશે, જો કે દેશની ટેલિકોમ કંપનીઓ આ ઈચ્છતી નથી. નવા બિલે ભારતમાં એલોન મસ્કના સ્ટારલિંક સેટેલાઇટ ઇન્ટરનેટના પ્રવેશનો માર્ગ મોકળો કર્યો છે. આ હેઠળ, ફાળવવામાં આવનાર સ્પેક્ટ્રમની પ્રથમ સૂચિમાં વૈશ્વિક વ્યક્તિગત સેટેલાઇટ સંચાર, રાષ્ટ્રીય લાંબા અંતર અને આંતરરાષ્ટ્રીય લાંબા અંતરની સેવાઓ, મોબાઇલ સેટેલાઇટ સેવાઓ, VSAT, ઇન-ફ્લાઇટ અને મેરીટાઇમ કનેક્ટિવિટી સહિત 19 સેવાઓનો સમાવેશ થાય છે.
કોલ ટેપીંગ ગુનો
ટેલિકોમ નેટવર્ક ડેટાને એક્સેસ કરવો, ટેપિંગ અથવા પરવાનગી વિના કોલ રેકોર્ડ કરવા એ ગુનો ગણવામાં આવશે. આ માટે ત્રણ વર્ષની સજા પણ થઈ શકે છે.
પ્રમોશનલ સંદેશા મોકલવાની પરવાનગી
નવા બિલમાં પ્રમોશન મેસેજને લઈને પણ ફેરફાર કરવામાં આવ્યા છે. ટેલિકોમ કંપનીઓએ પ્રમોશનલ મેસેજ મોકલતા પહેલા સરકારની પરવાનગી લેવી પડશે.
પાર્ટસ માત્ર સરકારી લાઇસન્સ ધરાવતી કંપનીઓ પાસેથી ખરીદવાના રહેશે.
રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાના મુદ્દાઓને ધ્યાનમાં રાખીને, ટેલિકોમ કંપનીઓએ સરકાર દ્વારા ઓળખવામાં આવેલા વિશ્વાસપાત્ર સ્ત્રોતો પાસેથી જ તેમના સાધનો ખરીદવા પડશે.
DND સંબંધિત કડક કાયદા
જો કોઈ વપરાશકર્તા DND સેવા ચાલુ રાખે છે તો તેણે આવા સંદેશાઓ અથવા કૉલ્સ પ્રાપ્ત કરવા જોઈએ નહીં અને જો નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરવામાં આવશે તો કાર્યવાહી કરવામાં આવશે. દરખાસ્તો એવા સંદેશાવ્યવહાર પર પણ પ્રતિબંધ મૂકે છે જે ટેલિકોમ રેગ્યુલેટર ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (TRAI) ના ગ્રાહકોની પસંદગીના આધારે કોમર્શિયલ સંદેશાઓ પરના નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરે છે.