હિન્દુ રિવાજોમાં કપાળ પર તિલક લગાવવું સામાન્ય છે. પૂજા અને લગ્ન જેવા સમારંભોમાં આ પ્રથા સામાન્ય છે. પરંતુ આજે અમે તમને તિલક લગાવવા પાછળના કારણ વિશે જણાવીશું, જે કદાચ તમે નહીં જાણતા હોવ. (Tilak Benefit,)
ધાર્મિક કારણો ઉપરાંત, આ કારણ પોતાનામાં જ ઘણું આશ્ચર્યજનક છે. તિલક શા માટે લગાવવામાં આવે છે? જૂના જમાનામાં લોકો શા માટે તિલક કરતા હતા? તેની પાછળનું કારણ સ્પષ્ટ છે કે તે તમારા મગજમાંથી કેટલાક રસાયણો છોડે છે, જેનો સીધો સંબંધ તમારી વિચારવાની અને સમજવાની શક્તિ સાથે છે. (ભારતીય સંસ્કૃતિ, આધ્યાત્મ)
તિલક લગાવવાની પરંપરા પાછળનું વૈજ્ઞાનિક કારણ શું છે? જવાબ આપણા શરીરના ઉર્જા કેન્દ્રોમાં રહેલો છે.
તિલક લગાવવાનું મહત્વ
તિલક હંમેશા કપાળની મધ્યમાં લગાવવામાં આવે છે, જે મગજની મધ્યમાં હોય છે. શરીરનો આ ભાગ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તેમાં આજ્ઞા ચક્ર છે, જેને ગુરુ ચક્ર પણ કહેવામાં આવે છે. આ ચક્રને એકાગ્રતા અને શાણપણનું કેન્દ્રબિંદુ માનવામાં આવે છે.
ગુરુ ચક્ર બૃહસ્પતિ સાથે સંકળાયેલું છે, જેને તમામ દેવતાઓના ગુરુ માનવામાં આવે છે. તેથી, આ વિસ્તારને ગુરુ ચક્ર કહેવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે અહીં તિલક લગાવવાથી માનસિક સ્પષ્ટતા અને જ્ઞાન વધે છે.
પદ્ધતિઓ અને તેમના અર્થ
તિલક લગાવવાની પદ્ધતિ અલગ અલગ હોય છે. સૂર્યના પ્રતીક રૂપે રિંગ આંગળી પર તિલક લગાવવાથી યશ અને પ્રતિષ્ઠા મળે છે. અંગૂઠા પર તિલક લગાવવાથી માન-સન્માન મળે છે અને જ્ઞાન અને શણગારની પ્રાપ્તિ થાય છે. વિજય મેળવવા માટે તર્જનીનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
તિલક રંગો અને તેમની ઊર્જા
તિલકનો રંગ પણ ખૂબ મહત્વ ધરાવે છે. સફેદ તિલક, ઘણીવાર ચંદનમાંથી બનાવવામાં આવે છે, તે ઠંડક આપે છે. લાલ તિલક ઉર્જા આપે છે, જ્યારે પીળું તિલક સુખમાં વધારો કરે છે. શિવ ભક્તો ક્યારેક ભ્રમથી અળગા રહેવાના પ્રતીક તરીકે કાળા તિલક અથવા ભભૂતિનો ઉપયોગ કરે છે.
આ પ્રથાઓને સમજવાથી તેમના ગહન અર્થ અને લાભોની સમજ મળે છે. તિલક લગાવવાનું દરેક પાસું – તેના સ્થાનથી તેના રંગ સુધી – ચોક્કસ શક્તિઓ વહન કરે છે જે વ્યક્તિની માનસિક અને આધ્યાત્મિક સ્થિતિને પ્રભાવિત કરે છે.
આ પ્રાચીન પરંપરા હિંદુ ધાર્મિક વિધિઓનો એક અભિન્ન ભાગ છે, જે સમગ્ર સુખાકારી માટે વૈજ્ઞાનિક તર્ક સાથે આધ્યાત્મિકતાનું મિશ્રણ કરે છે. (what is the benefits of tilak)