અમેરિકાએ હાલમાં જ યુક્રેનને ATACMS (આર્મી ટેક્ટિકલ મિસાઈલ સિસ્ટમ) મિસાઈલનો ઉપયોગ કરવાની પરવાનગી આપી છે. રશિયા સામે આ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું માનવામાં આવે છે. આ મિસાઈલોની રેન્જ લગભગ 300 કિલોમીટર છે અને તે ફ્રાન્સ અને બ્રિટનની સ્ટોર્મ શેડો મિસાઈલો જેવી છે.
અગાઉ, પશ્ચિમી સાથીઓએ યુક્રેનને રશિયા પર હુમલો કરતા અટકાવવા માટે આ મિસાઇલોનો ઉપયોગ કરવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો, પરંતુ હવે રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેને આ નીતિમાં ફેરફાર કર્યો છે, જે યુક્રેનને રશિયાની અંદરના લક્ષ્યોને ફટકારવાની મંજૂરી આપે છે. રશિયાએ આ અંગે ગંભીર ચેતવણી આપતા કહ્યું છે કે જો યુક્રેન રશિયામાં આ મિસાઈલોનો ઉપયોગ કરશે તો તેને ‘યોગ્ય અને નક્કર’ જવાબ આપવામાં આવશે. રશિયાએ એમ પણ કહ્યું કે આ અમેરિકા અને તેના સહયોગી દેશો માટે સીધા યુદ્ધમાં સામેલ થવાનો સંકેત હશે.
રશિયાની પ્રતિક્રિયા અને ઉત્તર કોરિયાની આડકતરી રીતે યુદ્ધમાં પ્રવેશ
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને હજુ સુધી બિડેનના નિર્ણય પર પ્રતિક્રિયા આપી નથી, પરંતુ તેમના પ્રવક્તાએ કહ્યું કે અમેરિકા યુદ્ધને વધારી રહ્યું છે. દરમિયાન, યુક્રેનના પ્રમુખ વોલોડીમિર ઝેલેન્સકીએ સંકેત આપ્યો હતો કે ટૂંક સમયમાં યુક્રેનિયન દળો દ્વારા ATACMS નો ઉપયોગ કરવામાં આવશે, પરંતુ સત્તાવાર જાહેરાત કરવાનું ટાળ્યું હતું. તે જ સમયે, ફ્રાન્સ અને બ્રિટનના નેતાઓએ પણ બિડેનના આ પગલાને સમર્થન આપ્યું છે, જ્યારે યુકે અને ફ્રાન્સ પણ તેમની સ્ટોર્મ શેડો મિસાઇલોના ઉપયોગની સ્થિતિ પર વિચાર કરી શકે છે. અમેરિકન નિર્ણય બાદ એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે ફ્રાન્સ અને બ્રિટન પણ યુક્રેનને રશિયાની અંદર પોતાના ટાર્ગેટને નિશાન બનાવવાની મંજૂરી આપી શકે છે.
દરમિયાન, અહેવાલો અનુસાર, રશિયા પશ્ચિમી કુર્સ્ક ક્ષેત્રમાં ઉત્તર કોરિયાના 10,000 થી વધુ સૈનિકો તૈનાત કરી રહ્યું છે અને સંભવતઃ રશિયાને વધુ સૈનિકો અને હથિયારોની મદદ મળી શકે છે. આ કારણે રશિયા અને ઉત્તર કોરિયા વચ્ચે વધી રહેલા સૈન્ય સહયોગ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ઉત્તર કોરિયા રશિયાને યુદ્ધ સામગ્રી અને સૈન્ય સહાય આપી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, રસ્ટ વધુ જટિલ બની શકે છે.
ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગે પણ વૈશ્વિક નેતાઓને આ સંઘર્ષના રાજકીય ઉકેલ તરફ પગલાં ભરવા માટે હાકલ કરી છે. તેમણે કહ્યું કે યુક્રેનની કટોકટીને દૂર કરવા માટે રાજકીય ઉકેલની જરૂર છે, જોકે ચીને વારંવાર નકારી કાઢ્યું છે કે તે રશિયાને શસ્ત્રો સપ્લાય કરી રહ્યું છે.
ATACMS મિસાઇલ સિસ્ટમ શું છે?
આર્મી ટેક્ટિકલ મિસાઇલ સિસ્ટમ (એટીએસીએમએસ) એ સપાટીથી સપાટી પરની બેલેસ્ટિક મિસાઇલ છે જે 300 કિમી (186 માઇલ) સુધીના લક્ષ્યોને મારી શકે છે. આ મિસાઈલ ડિફેન્સ ઉત્પાદક લોકહીડ માર્ટિન દ્વારા બનાવવામાં આવી છે. તેને ટ્રેક કરેલ M270 મલ્ટીપલ લોન્ચ રોકેટ સિસ્ટમ (MLRS) અથવા વ્હીલવાળી M142 હાઈ મોબિલિટી આર્ટિલરી રોકેટ સિસ્ટમ (HIMARS) થી લોન્ચ કરી શકાય છે. દરેક મિસાઇલની કિંમત આશરે $1.5 મિલિયન (1.2 મિલિયન પાઉન્ડ) છે.
એટીએસીએમએસ ઘન રોકેટ પ્રક્ષેપણ દ્વારા સંચાલિત છે અને બેલેસ્ટિક પાથ પર આકાશમાં ઉડાન ભરે છે અને પછી વધુ ઝડપે પડે છે, જેનાથી તેમને અટકાવવાનું મુશ્કેલ બને છે. આ મિસાઇલોને બે પ્રકારના વોરહેડ્સથી ગોઠવી શકાય છે. પ્રથમ પ્રકાર ક્લસ્ટર વોરહેડ છે, જેમાં સેંકડો વોરહેડ્સ હોય છે. આમાં પાર્ક કરેલા એરક્રાફ્ટ, એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ અને સૈનિકોના જૂથો શામેલ હોઈ શકે છે.
બીજો પ્રકાર સિંગલ વોરહેડ છે. આ 225 કિલોગ્રામ હાઈ રેન્જનું વિસ્ફોટક છે અને તેનો હેતુ મોટા લક્ષ્યોને નષ્ટ કરવાનો છે. ATACMS લગભગ દાયકાઓથી છે અને તેનો ઉપયોગ સૌપ્રથમ 1991ના ગલ્ફ વોરમાં થયો હતો. યુએસ આર્મી તેને નેક્સ્ટ જનરેશન પ્રિસિઝન સ્ટ્રાઈક મિસાઈલથી બદલી રહી છે.
