માઉન્ટ એવરેસ્ટ વિશ્વનું સૌથી ઊંચું શિખર છે, જે નેપાળમાં આવેલું છે. એક નવા અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે માઉન્ટ એવરેસ્ટની ઊંચાઈ દર વર્ષે 2 મિલીમીટર વધી રહી છે. યુનિવર્સિટી કોલેજ લંડન (UCL)ની સંશોધન ટીમે કહ્યું કે તેની પાછળનું કારણ 75 કિમી દૂર સ્થિત અરુણ નદીનું બેસિન છે, જે નીચેની ખડકો અને માટીને કાપી રહ્યું છે. જેના કારણે તે દર વર્ષે ઉપરની તરફ વધી રહ્યો છે. નવા અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે એવરેસ્ટની ઊંચાઈ પહેલા કરતા 15-50 મીટર વધારે છે. તમને જણાવી દઈએ કે હાલમાં માઉન્ટ એવરેસ્ટની ઊંચાઈ 8,848.86 મીટર (29,031 ફૂટ) છે.
અભ્યાસ અંગે જણાવ્યું હતું કે માટીનું ધોવાણ એ જહાજ પર ભરેલા કાર્ગોને ફેંકી દેવા જેવું છે. આ કારણે જહાજ હળવું થઈ જાય છે અને થોડું ઊંચે તરતા લાગે છે. એ જ રીતે, જ્યારે પોપડો હળવો થાય છે, ત્યારે તે થોડું તરતું શરૂ થાય છે. આ જ પ્રક્રિયાની મદદથી 4 થી 5 કરોડ વર્ષ પહેલા ભારતીય અને યુરેશિયન પ્લેટોની અથડામણને કારણે સર્જાયેલા દબાણે હિમાલયના નિર્માણમાં મદદ કરી.
અરુણ નદી નેટવર્ક કેવી રીતે મદદ કરી રહ્યું છે?
યુનિવર્સિટી કોલેજ લંડન (UCL)ના સંશોધકોએ કહ્યું કે અરુણ નદીનું નેટવર્ક પર્વતને વધારવામાં સતત મદદ કરી રહ્યું છે. આ નદી હિમાલયમાંથી પસાર થાય છે. જેના કારણે તે નદીના પટમાં પૃથ્વીને અડીને આવેલા પોપડાને કાપી નાખે છે. આના કારણે, દબાણ ઓછું થાય છે અને સ્તરની સ્થિતિસ્થાપકતાને લીધે, તે ઉપરની તરફ તરતા લાગે છે. આ પ્રક્રિયાને આઇસોસ્ટેટિક રીબાઉન્ડ કહેવામાં આવે છે.
માઉન્ટ એવરેસ્ટ ઉપરાંત અન્ય શિખરોની ઊંચાઈ વધી
માત્ર માઉન્ટ એવરેસ્ટ જ નહીં પરંતુ તેની સાથે અન્ય શિખરો પણ વધી રહ્યા છે. આ માટે પણ અરુણ નદીના તટપ્રદેશમાં થઈ રહેલા ધોવાણને જવાબદાર ઠેરવવામાં આવ્યું છે. નેચર જીઓસાયન્સમાં પ્રકાશિત સંશોધન પેપર મુજબ, વિશ્વના ચોથા અને પાંચમા સૌથી ઊંચા શિખરો, લોત્સે અને મકાલુ, એવા શિખરો છે જેની ઊંચાઈ માઉન્ટ એવરેસ્ટ સાથે વધી રહી છે.
