પનામા, યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના વહીવટીતંત્ર દ્વારા દેશનિકાલ કરાયેલા વિવિધ દેશોના લગભગ 300 લોકોને એક હોટલમાં અટકાયતમાં રાખી રહ્યું છે અને જ્યાં સુધી આંતરરાષ્ટ્રીય અધિકારીઓ તેમના સ્વદેશ પરત મોકલવાની વ્યવસ્થા ન કરે ત્યાં સુધી તેમને ત્યાંથી જવાની મંજૂરી આપી રહ્યું નથી. અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે 40 ટકાથી વધુ સ્થળાંતર કરનારાઓ સ્વેચ્છાએ પોતાના વતન પાછા ફરવા માંગતા ન હતા અને તેમણે હોટલના રૂમની બારીઓ પર “મદદ” અને “આપણે આપણા દેશમાં સુરક્ષિત નથી” જેવા સંદેશા લખ્યા હતા.
આ સ્થળાંતર કરનારાઓ ઈરાન, ભારત, નેપાળ, શ્રીલંકા, પાકિસ્તાન, અફઘાનિસ્તાન અને ચીન સહિત અન્ય દેશોના છે. અમેરિકાને આમાંના કેટલાક દેશોમાં સીધા ડિપોર્ટ કરવામાં મુશ્કેલી પડી રહી છે, તેથી પનામાનો ઉપયોગ સ્ટોપઓવર તરીકે થઈ રહ્યો છે. પનામાના સુરક્ષા પ્રધાન ફ્રેન્ક એબ્રેગોએ મંગળવારે જણાવ્યું હતું કે પનામા અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ વચ્ચેના સ્થળાંતર કરાર હેઠળ સ્થળાંતર કરનારાઓને તબીબી સંભાળ અને ખોરાક પૂરો પાડવામાં આવી રહ્યો છે.
પનામા સરકાર હવે નિર્વાસિતો માટે “પુલ” તરીકે સેવા આપવા સંમત થઈ છે, જ્યારે યુએસ ઓપરેશનનો તમામ ખર્ચ ઉઠાવશે. આ મહિનાની શરૂઆતમાં યુએસ સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ માર્કો રુબિયોની મુલાકાત બાદ આ કરારની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી.
પનામા કેનાલ પર ફરીથી નિયંત્રણ મેળવવાની ટ્રમ્પની ધમકીઓ પર રાજકીય દબાણનો સામનો કરી રહેલા પનામાના રાષ્ટ્રપતિ જોસ રાઉલ મુલિનોએ ગયા ગુરુવારે દેશનિકાલ કરાયેલા લોકોની પ્રથમ ફ્લાઇટના આગમનની જાહેરાત કરી હતી.
અમેરિકાના ડિપોર્ટીઓએ ખતરનાક ‘ગધેડાનો રસ્તો’ જાહેર કર્યો
ભૂતપૂર્વ સૈનિક મનદીપ સિંહને અમેરિકામાં કાયદેસર પ્રવેશ આપવાનું વચન આપવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તેમના જીવને જોખમમાં મૂકવામાં આવ્યો હતો અને તેમને મગર અને સાપનો સામનો કરવો પડ્યો હતો, શીખ હોવા છતાં દાઢી મુંડવી હતી અને દિવસો સુધી ખાધા વગર રહેવું પડ્યું હતું.
પરંતુ અમૃતસરમાં પોતાના પરિવાર માટે સારું જીવન સુનિશ્ચિત કરવાનું તેમનું સ્વપ્ન 27 જાન્યુઆરીએ ચકનાચૂર થઈ ગયું જ્યારે તેમને મેક્સિકોના તિજુઆના થઈને અમેરિકામાં પ્રવેશવાનો પ્રયાસ કરતી વખતે યુએસ બોર્ડર પેટ્રોલ દ્વારા ધરપકડ કરવામાં આવી.
મનદીપ એ ૧૧૬ ભારતીયોમાંનો એક હતો જેમને યુએસ લશ્કરી વિમાન દ્વારા પાછા મોકલવામાં આવ્યા હતા. શનિવારે મોડી રાત્રે વિમાન અમૃતસર એરપોર્ટ પર ઉતર્યું. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર દ્વારા ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રન્ટ્સ સામેની કાર્યવાહી વચ્ચે 5 ફેબ્રુઆરી પછી પરત મોકલવામાં આવેલ ભારતીયોનો આ બીજો જથ્થો હતો.
રવિવારે રાત્રે ૧૧૨ ડિપોર્ટેડ લોકોની ત્રીજી ટુકડી અમૃતસર પહોંચી
અમૃતસરમાં પત્રકારો સાથે વાત કરતા, મનદીપ (38) એ કહ્યું કે તે ભૂતપૂર્વ આર્મી મેમ્બર હતો. તેણે પોતાના પરિવારને સારું જીવન આપવા માટે અમેરિકામાં પોતાનું નસીબ અજમાવવાનું નક્કી કર્યું અને વિચાર્યું કે એજન્ટ તેને કાયદેસર રીતે ત્યાં મોકલી દેશે. તેણે તેના ટ્રાવેલ એજન્ટ અને સબ-એજન્ટો દ્વારા ગોઠવાયેલી ખતરનાક યાત્રાઓના ઘણા વીડિયો બતાવ્યા. વચન મુજબ કાનૂની પ્રવેશને બદલે, મનદીપના ટ્રાવેલ એજન્ટે તેને ‘ગધેડા રૂટ’ પર મૂકી દીધો. આ એક ગેરકાયદેસર અને જોખમી રસ્તો છે જેનો ઉપયોગ સ્થળાંતર કરનારાઓ અમેરિકામાં પ્રવેશવા માટે કરે છે.
‘પંજાબના ઘણા શરણાર્થીઓએ પણ મનદીપ જેવી જ વેદનાઓ સહન કરી હતી. ‘ગધેડા રૂટ’ પરથી પસાર થવાની મુશ્કેલીઓ શેર કરતા, શનિવારે પરત ફરેલા ડિપોર્ટી લવપ્રીત સિંહે કહ્યું, “પનામાના જંગલોમાંથી પસાર થવું ખૂબ જ જોખમી હતું. અમે કોઈક રીતે સાપ, મગર અને અન્ય પ્રાણીઓથી પોતાને બચાવવામાં સફળ રહ્યા.” અમૃતસર જિલ્લાના જસનૂર સિંહના પરિવારે જણાવ્યું કે તેમણે જસનૂરને અમેરિકા મોકલવા માટે 55 લાખ રૂપિયા ખર્ચ કર્યા.
“અમે ભંડોળ એકત્ર કરવા માટે અમારી મિલકતો, વ્યાપારી વાહનો અને જમીનનો પ્લોટ વેચી દીધો,” પરિવારના એક સભ્યએ જણાવ્યું. રવિવારે અમેરિકામાં ગેરકાયદેસર રીતે રહેતા ૧૧૨ ભારતીયોને પરત લાવનારા અમેરિકી લશ્કરી વિમાનમાં જસનૂર સવાર હતા. પોતાની અગ્નિપરીક્ષા વર્ણવતા, મનદીપે કહ્યું, “જ્યારે મેં મારા એજન્ટ સાથે વાત કરી, ત્યારે તેણે કહ્યું કે એક મહિનાની અંદર મને કાયદેસર રીતે અમેરિકા લઈ જવામાં આવશે.”
એજન્ટે ૪૦ લાખ રૂપિયા માંગ્યા, જે તેણે બે હપ્તામાં ચૂકવી દીધા. ગયા વર્ષે ઓગસ્ટમાં અમૃતસરથી દિલ્હીની ફ્લાઇટથી આ યાત્રા શરૂ થઈ હતી. “દિલ્હીથી, મને મુંબઈ, પછી નૈરોબી અને પછી બીજા દેશ થઈને એમ્સ્ટરડેમ લઈ જવામાં આવ્યો. ત્યાંથી, અમને સુરીનામ લઈ જવામાં આવ્યા. જ્યારે હું ત્યાં પહોંચ્યો, ત્યારે સબ-એજન્ટે 20 લાખ રૂપિયા માંગ્યા જે મારા પરિવારે ઘરે ચૂકવી દીધા,” મનદીપે કહ્યું. મનદીપે કહ્યું, “સુરીનામથી, અમે એક વાહનમાં બેઠા જેમાં મારા જેવા ઘણા લોકો હતા. અમને ગુયાના લઈ જવામાં આવ્યા. ત્યાંથી, ઘણા દિવસો સુધી મુસાફરી ચાલુ રહી. અમે ગુયાના અને પછી બોલિવિયા થઈને ઇક્વાડોર પહોંચ્યા.”
