શીતળા અષ્ટમીને બાસોદા અથવા બાસોદા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. દર વર્ષે ચૈત્ર મહિનામાં, કૃષ્ણ પક્ષની અષ્ટમી તિથિએ એટલે કે હોળીના આઠ દિવસ પછી શીતળા અષ્ટમીનું વ્રત રાખવામાં આવે છે. આ દિવસે શીતળા દેવીની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. આ તહેવાર માતા શીતળાના ભક્તો માટે ખૂબ જ ખાસ છે. એવી ધાર્મિક માન્યતા છે કે શીતળા અષ્ટમીના દિવસે સંપૂર્ણ વિધિ-વિધાનથી પૂજા કરવાથી રોગોથી રાહત મળે છે અને ઘરમાં સુખ-શાંતિ જળવાઈ રહે છે. દૃક પંચાંગ મુજબ, શીતળા સપ્તમીનું વ્રત ૨૧ માર્ચ, ૨૦૨૫ ના રોજ અને શીતળા અષ્ટમીનું વ્રત ૨૨ માર્ચ, ૨૦૨૫ ના રોજ રાખવામાં આવશે. શુભ સમય અને પૂજા પદ્ધતિ જાણો-
શીતળા અષ્ટમી પૂજાનો શુભ મુહૂર્ત
અષ્ટમી તિથિ શરૂઆત – 22 માર્ચ, 2025 04:23 વાગ્યે
અષ્ટમી તિથિ સમાપ્ત – ૨૩ માર્ચ, ૨૦૨૫ સાંજે ૦૫:૨૩ વાગ્યે
શીતળા અષ્ટમી પૂજા મુહૂર્ત – ૦૬:૨૩ થી ૧૮:૩૩
સમયગાળો – ૧૨ કલાક ૧૧ મિનિટ
માતા શીતળા પૂજા પદ્ધતિ: સવારે, માતા શીતળાની પૂજા એક થાળીમાં રબડી, રોટલી, ચોખા, દહીં, ખાંડ, મગની દાળ, એક ચપટી હળદર, પાણી, રોલી, મોળી, ચોખા, દીવો, અગરબત્તી અને દક્ષિણા જેવી સામગ્રીથી કરવી જોઈએ. દરેક વ્યક્તિએ પૂજામાં વપરાતું પાણી પોતાની આંખોમાં લગાવવું જોઈએ. શીતલષ્ટમીના તહેવાર નિમિત્તે ઠંડા ભોજનનો ભોગ લગાવવાની પરંપરા છે. આ રીતે પૂજા કરવાથી સુખ, સમૃદ્ધિ, ધન, ભવ્યતા અને વૈભવમાં વધારો થાય છે.
ભોગ: માતાને મીઠા ભાતનો પ્રસાદ ચઢાવવામાં આવશે. શીતલાષ્ટમીના અવસર પર ઠંડા ભોજનનો પ્રસાદ આપવાની પરંપરા છે. આ દિવસે ઠંડા વાનગીઓ ખાવામાં આવે છે. આ દિવસથી, લોકો ગરમી અને ગરમીના મોજાથી પોતાને બચાવવા માટે છાશ અને દહીંનું સેવન કરવાનું શરૂ કરે છે. શીતળા માતાની પૂજા કર્યા પછી, તેમના પાણીથી આંખો ધોવામાં આવે છે. આ આપણી સંસ્કૃતિમાં આંખની સુરક્ષાના મહત્વ અને ખાસ કરીને ઉનાળામાં આંખોની સંભાળ રાખવાની સલાહનો પણ સંકેત આપે છે.
