National News: કેન્દ્ર સરકારે તાવ, શરદી, એલર્જી અને પીડા માટે ઉપયોગમાં લેવાતી 156 ફિક્સ્ડ ડોઝ કોમ્બિનેશન (FDC) દવાઓ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. સરકારે આ દવાઓ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો અને કહ્યું કે આ દવાઓ માનવ સ્વાસ્થ્ય માટે ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. FDC દવાઓ નિશ્ચિત ફાર્માસ્યુટિકલ પ્રમાણમાં બે કે તેથી વધુ દવાઓનું મિશ્રણ કરીને તૈયાર કરવામાં આવે છે. આને કોકટેલ દવાઓ પણ કહેવામાં આવે છે.
કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલય દ્વારા 12 ઓગસ્ટના રોજ જારી કરાયેલ ગેઝેટ નોટિફિકેશન મુજબ, સરકારે ટોચની ફાર્મા કંપનીઓ દ્વારા ઉત્પાદિત પ્રખ્યાત દવા ‘Aceclofenac 50 mg + Paracetamol 125 mg ગોળીઓ’ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે જેનો ઉપયોગ પીડા રાહતની દવાઓ તરીકે કરવામાં આવે છે.
આ સૂચિમાં મેફેનેમિક એસિડ + પેરાસીટામોલ ઇન્જેક્શન, સેટીરિઝિન એચસીએલ + પેરાસીટામોલ + ફેનીલેફ્રાઇન એચસીએલ, લેવોસેટિરાઇઝિન + ફિનીલેફ્રાઇન એચસીએલ + પેરાસીટામોલ + ક્લોરફેનિરામાઇન મેલેએટ + ફેનિલેપ્રોપનોલ ola નોલેમિન અને કેમેલોફિન ડાયગિનાઇડ.
કેન્દ્રએ પેરાસિટામોલ, ટ્રામાડોલ, ટૌરીન અને કેફીનના મિશ્રણ પર પણ પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. ટ્રામાડોલ એ ઓપીયોઇડ આધારિત પેઇનકિલર છે.
‘ત્યાં સલામત વિકલ્પો છે’
કેન્દ્ર દ્વારા જારી કરાયેલા નોટિફિકેશનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “કેન્દ્ર સરકાર સંતુષ્ટ છે કે ફિક્સ ડોઝ કોમ્બિનેશન દવાના ઉપયોગથી મનુષ્યો માટે જોખમ ઊભું થઈ શકે છે, જ્યારે ઉપરોક્ત દવાના સલામત વિકલ્પો ઉપલબ્ધ છે.”
તેણે જણાવ્યું હતું કે કેન્દ્ર દ્વારા નિયુક્ત નિષ્ણાત સમિતિ દ્વારા આ બાબતની તપાસ કરવામાં આવી હતી જેણે આ એફડીસીને “અતાર્કિક” ગણાવી હતી.
‘DTABએ તપાસની ભલામણ કરી હતી’
તેણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે સર્વોચ્ચ પેનલ ડ્રગ્સ ટેકનિકલ એડવાઇઝરી બોર્ડ (ડીટીએબી) એ પણ આ એફડીસીની તપાસની ભલામણ કરી હતી. આ FDCs માં સમાવિષ્ટ ઘટકો માટે કોઈ તબીબી સમર્થન નથી.”
નોટિફિકેશનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “FDC મનુષ્યો માટે જોખમ ઊભું કરી શકે છે. તેથી, વ્યાપક જાહેર હિતમાં, ડ્રગ્સ એન્ડ કોસ્મેટિક્સ એક્ટ 1940ની કલમ 26A હેઠળ આ FDCના ઉત્પાદન, વેચાણ અથવા વિતરણ પર પ્રતિબંધ મૂકવો જરૂરી છે.”
ડીટીએબીની ભલામણોને પગલે, નોટિફિકેશનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “કેન્દ્ર સરકાર સંતુષ્ટ છે કે જાહેર હિતમાં દેશમાં ઉક્ત દવાના માનવ ઉપયોગ માટે ઉત્પાદન, વેચાણ અને વિતરણ પર પ્રતિબંધ મૂકવો જરૂરી છે.”
ગયા વર્ષની શરૂઆતમાં, જૂન 2023 માં, 14 FDC પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે તાજેતરમાં પ્રતિબંધિત કરાયેલા ઘણા એફડીસી પણ તે 344 ડ્રગ કોમ્બિનેશનમાં હતા. સરકારે 2016માં 344 દવાઓના કોમ્બિનેશનના ઉત્પાદન, વેચાણ અને વિતરણ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. તે સમયે, સુપ્રીમ કોર્ટના આદેશ પર રચાયેલી નિષ્ણાત પેનલે કહ્યું હતું કે તેઓ વૈજ્ઞાનિક ડેટા વિના દર્દીઓને વેચવામાં આવી રહ્યા છે. દવા બનાવતી કંપનીઓએ આ આદેશને કોર્ટમાં પડકાર્યો હતો.
