EPFO : કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ સંગઠન (EPFO)ના નવા સભ્યોની કુલ સંખ્યા ગત નાણાકીય વર્ષ (2023-24)માં ચાર ટકા ઘટીને 1.09 કરોડ થઈ છે. આંકડા અને કાર્યક્રમ અમલીકરણ મંત્રાલયના અહેવાલ મુજબ, EPFOએ 2022-23માં કુલ 1,14,98,453 નવા સભ્યો ઉમેર્યા હતા.
રોગચાળાને કારણે, 2020-21માં EPFOમાં જોડાનારા નવા સભ્યોની કુલ સંખ્યા ઘટીને 85,48,898 થઈ ગઈ હતી. આના કારણે છેલ્લા નાણાકીય વર્ષમાં એટલે કે 2019-20માં 1,10,40,683 નવા સભ્યો EPFOમાં જોડાયા હતા. 2021-22માં EPFOમાં જોડાનારા નવા સભ્યોની સંખ્યા 1,08,65,063 હતી.
દેશમાં કોરોના વાયરસ રોગચાળાના ફેલાવાને રોકવા માટે, કેન્દ્ર અને રાજ્યોએ 2020 અને 2021 માં લોકડાઉન લાદ્યું હતું, જેના કારણે આર્થિક પ્રવૃત્તિઓ તેમજ રોજગાર પર અસર પડી હતી. ડેટા દર્શાવે છે કે 2023-24 સુધીના છેલ્લા પાંચ નાણાકીય વર્ષોમાં, EFPO દ્વારા ઉમેરવામાં આવેલા કુલ નવા સભ્યો 2018-19ના પ્રી-કોરોના સ્તરે પહોંચ્યા નથી.
2018-19માં EPFOમાં કુલ 1,39,44,349 નવા સભ્યો ઉમેરવામાં આવ્યા હતા. કર્મચારી રાજ્ય વીમા નિગમ (ESIC) સભ્યોનો કુલ ઉમેરો પણ 2022-23માં 1,67,73,023 થી ઘટીને 2023-24માં 1,67,60,672 થયો. જો કે, રિપોર્ટ અનુસાર, NPS હેઠળ નવા સબ્સ્ક્રાઇબર્સની સંખ્યા 2022-23માં 8,24,735 થી વધીને 2023-24માં 9,37,020 થઈ ગઈ છે.
સરકારે 2017 થી ઔપચારિક ક્ષેત્રમાં રોજગાર સર્જન સંબંધિત ડેટા એકત્રિત કરવાનું શરૂ કર્યું હતું. ત્રણ મુખ્ય યોજનાઓ કે જેમાં જોડાતા સભ્યોની સંખ્યાનો ઉપયોગ થાય છે તે છે કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ સંગઠન (EPFO), કર્મચારી રાજ્ય વીમા નિગમ (ESIC) અને રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજના (NPS).
