હિન્દુ ધર્મમાં દેવુથની એકાદશીનું વિશેષ મહત્વ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ ચાર મહિનાની ઊંઘ પૂરી કરીને જાગે છે. આ સાથે જ ચાર મહિનાથી અટકેલા શુભ કાર્યોનો શુભ મુહૂર્ત ફરી શરૂ થાય છે. કારતક માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશી તિથિએ દેવુથની, દેવ પ્રબોધિની અથવા દેવ ઉત્થાન એકાદશીનો શુભ તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે આ તહેવાર 12 નવેમ્બરે ઉજવવામાં આવશે. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની વિધિ-વિધાનથી પૂજા કરવામાં આવે છે. દેવુથની એકાદશી પર ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરતી વખતે તેમને વિવિધ પ્રકારના પ્રસાદ ચઢાવવાનો નિયમ છે. ચાલો જાણીએ દેવુથની એકાદશી પર ભગવાન વિષ્ણુને કઈ કઈ વસ્તુઓ અર્પણ કરી શકાય.
પંચામૃત ચઢાવવાથી ભગવાન વિષ્ણુ પ્રસન્ન થશે
ભગવાન વિષ્ણુને પંચામૃત અર્પણ કરવું ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. આ વિના, પ્રસાદ અધૂરો છે, તેથી દેવુથની એકાદશી પર ભગવાન વિષ્ણુને પંચામૃત ચઢાવો. દૂધ, દહીં, ખાંડ, ઘી, મધ અને સૂકા મેવાને ભેળવીને પંચામૃત તૈયાર કરો અને પછી ભગવાન વિષ્ણુને અર્પણ કરો.
હોમમેઇડ વર્મીસીલી ભોગ તરીકે આપવામાં આવે છે
તમે દેવુથની એકાદશી પર ભગવાન વિષ્ણુને ઘરે બનાવેલી સિંદૂર પણ અર્પણ કરી શકો છો. ધ્યાનમાં રાખો કે પ્રસાદ તરીકે હંમેશા માત્ર મીઠી સિંદૂર ચઢાવવામાં આવે છે. આ બનાવવા માટે, સૌપ્રથમ એક કડાઈમાં એક ચમચી ઘી ગરમ કરો અને તેમાં વર્મીસીલીને આછા બ્રાઉન રંગની થાય ત્યાં સુધી તળો. આ પછી, દૂધને તપેલીમાં ગરમ કરવા માટે રાખો. હવે તેમાં શેકેલી વર્મીસેલી, ખાંડ અને સમારેલા ડ્રાયફ્રુટ્સ નાખીને પકાવો. આ રીતે, સ્વાદિષ્ટ વર્મીસીલી આનંદ માટે તૈયાર થઈ જશે.
ભગવાન વિષ્ણુને ખીર અર્પણ કરો
પૂજા અથવા કોઈપણ શુભ કાર્ય દરમિયાન ખીરનો પ્રસાદ બનાવવો ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. તમે દેવુથની એકાદશી પર ભગવાન વિષ્ણુને અર્પણ કરવા માટે ખીરનો પ્રસાદ પણ બનાવી શકો છો. ખીર બનાવવા માટે પહેલા ચોખાને દેશી ઘીમાં શેકી લો. આ ખૂબ જ સારો સ્વાદ આપે છે. પછી તેને ઉકળતા દૂધમાં રાંધવા માટે રાખો. જ્યારે તે સહેજ પાકી જાય, ત્યારે ઉપર ડ્રાય ફ્રૂટ્સ, કેસર અને ખાંડ નાખીને તેને સંપૂર્ણ રીતે રાંધવા માટે છોડી દો. આ રીતે સ્વાદિષ્ટ ખીર તૈયાર થઈ જશે.
સોજીની ખીર ભોગ તરીકે આપી શકાય
દેવુથની એકાદશી પર ભગવાન વિષ્ણુને સોજીની ખીર પણ ચઢાવી શકાય છે. કોઈપણ પૂજામાં પ્રસાદ તરીકે સોજીની ખીર બનાવવી પણ ખૂબ જ શુભ હોય છે. તે ખાવામાં સ્વાદિષ્ટ છે અને બનાવવામાં પણ સરળ છે. સોજીની ખીર બનાવવા માટે સૌપ્રથમ સોજીને દેશી ઘીમાં આછા બ્રાઉન રંગના થાય ત્યાં સુધી તળો. આ પછી, તેમાં પાણી ઉમેરો અને ચમચા વડે હલાવતા જ રાંધો. જ્યારે તેનું અડધું પાણી સુકાઈ જાય ત્યારે તેમાં સ્વાદ મુજબ ખાંડ અને ડ્રાયફ્રૂટ્સ નાખીને પાણી સંપૂર્ણ સુકાઈ જાય ત્યાં સુધી પકાવો. આ રીતે સ્વાદિષ્ટ સોજીની ખીર તૈયાર થઈ જશે.
પ્રસાદ તરીકે ફળો અર્પણ કરવા જોઈએ.
કોઈપણ પૂજામાં ભગવાનને ફળ અવશ્ય અર્પણ કરવામાં આવે છે. દેવુથની એકાદશી પર ભગવાન વિષ્ણુને અર્પણ કરવા માટે પ્રસાદમાં ફળ અવશ્ય સામેલ કરો. ભગવાન વિષ્ણુની પૂજામાં કેળાના ફળનો સમાવેશ કરવો ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. આ સિવાય તમે સફરજન, દાડમ, દ્રાક્ષ, શેરડી અને વોટર ચેસ્ટનટ જેવા મોસમી ફળોનો પણ પ્રસાદમાં સમાવેશ કરી શકો છો.
