ભારતનું પ્રથમ સ્વદેશી MRI મશીન તૈયાર , વિદેશી મશીનો કરતા 40% સસ્તું ભારતે પોતાનું પહેલું સ્વદેશી MRI મશીન વિકસાવ્યું છે. આ સિદ્ધિ વોક્સેલગ્રીડ્સ નામના સ્ટાર્ટઅપના સ્થાપક અર્જુન અરુણાચલમ અને તેમની ટીમ દ્વારા પ્રાપ્ત થઈ છે. એ પણ નોંધનીય છે કે તેમનું સ્ટાર્ટઅપ શ્રીધર વેમ્બુની કંપની, ઝોહોની પેટાકંપની છે. તેને આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળ (IMF) દ્વારા સમર્થન આપવામાં આવ્યું હતું. વધુમાં, આ MRI સ્કેનર વિદેશી મશીનો કરતાં 40% સસ્તું હશે
નવી દિલ્હી આખરે, 12 વર્ષની મહેનત પછી , ભારતે તેનું પહેલું સ્વદેશી MRI સ્કેનર બનાવવામાં સફળતા મેળવી છે . ડિજિટલ હેલ્થ ન્યૂઝના અહેવાલ મુજબ , આ મેડ ઇન ઇન્ડિયા MRI મશીનને એક મોટી સિદ્ધિ અને તબીબી ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રમાં એક નવો અધ્યાય માનવામાં આવી રહ્યો છે. સ્વદેશી MRI મશીન બનાવવાની સિદ્ધિ વોક્સેલગ્રીડ્સ નામના સ્ટાર્ટઅપના સ્થાપક અર્જુન અરુણાચલમ અને તેમની ટીમ દ્વારા પ્રાપ્ત કરવામાં આવી છે. ખાસ વાત એ છે કે તેમનું સ્ટાર્ટઅપ શ્રીધર વેમ્બુની કંપની ઝોહોની પેટાકંપની છે. તેને નેશનલ કેન્સર ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (NCI) દ્વારા સમર્થન આપવામાં આવ્યું હતું. આ સ્કેનર હાલમાં નાગપુર નજીક ચંદ્રપુર કેન્સર કેર ફાઉન્ડેશનમાં સ્થાપિત થયેલ છે. તે વિદેશી કંપનીઓ દ્વારા ઉત્પાદિત MRI સ્કેનર્સની નકલ નથી , પરંતુ તે તેની પોતાની ટેકનોલોજીથી સજ્જ છે.
MRI મશીન સસ્તું અને સારું ભારતમાં વપરાતા બધા MRI મશીનો સિમેન્સ અને GE હેલ્થકેર જેવી વિદેશી કંપનીઓ પાસેથી મેળવવામાં આવતા હતા. જોકે, ભારતે હવે તબીબી ટેકનોલોજીના આ ક્ષેત્રમાં પોતાને સ્થાપિત કરી લીધું છે. વોક્સેલગ્રીડ્સે 1.5 ટેસ્લાની ચુંબકીય ક્ષેત્ર શક્તિ સાથેનું સ્કેનર વિકસાવ્યું છે, જે પરંપરાગત મશીનોથી નોંધપાત્ર રીતે અલગ છે. હકીકતમાં, આ મશીન પ્રવાહી હિલીયમનો ઉપયોગ કરતું નથી, જેના કારણે ઉત્પાદન ખર્ચ લગભગ 40% ઓછો થાય છે .
અર્જુન અરુણાચલમના જણાવ્યા મુજબ, મશીનના ઘટકો કોમ્પેક્ટલી પેકેજ્ડ છે જેથી તે કાર્યક્ષમ રીતે અને ઓછા વીજ વપરાશ સાથે કાર્ય કરે. આનાથી હોસ્પિટલના સંચાલન ખર્ચમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થશે.
નાની હોસ્પિટલો માટે પે-પર-યુઝ મોડેલ રજૂ કરવામાં આવ્યું સ્વદેશી MRI મશીન ઉત્પાદકે માત્ર સસ્તા MRI મશીનો જ વિકસાવ્યા નથી , પરંતુ એક અનોખું પે-પર-યુઝ મોડેલ પણ રજૂ કર્યું છે. આ મોડેલ નાની હોસ્પિટલો માટે એક વરદાન છે. આ મોડેલ હેઠળ, હોસ્પિટલો ધીમે ધીમે સ્વદેશી MRI મશીનો માટે ચૂકવણી કરી શકે છે . નોંધનીય છે કે ભારતમાં હાલમાં ફક્ત 5,000 MRI મશીનો છે , અથવા દર 10 લાખ લોકો માટે 3.5 મશીનો છે. આ મોડેલ ભારતમાં MRI સ્કેનર્સનો ઉપયોગ નોંધપાત્ર રીતે વધારશે , જેનાથી વધુ લોકોને વધુ સારા નિદાનની સુવિધા મળશે.
હવે આગળ શું ? બેંગલુરુ સ્થિત તેના ઉત્પાદન એકમમાં વાર્ષિક 20 થી 25 સ્કેનર્સ બનાવવાની ક્ષમતા છે . કંપનીને શ્રીધર વેમ્બુના ઝોહો પાસેથી 5 મિલિયન ડૉલરનું ભંડોળ પણ મળ્યું છે. પરિણામે, તે મોબાઇલ, કન્ટેનરાઇઝ્ડ MRI સ્કેનર્સ પણ વિકસાવશે. હાલમાં, તેનું ધ્યાન ભારતની જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરવા પર છે. જો કે, ભવિષ્યમાં, આ સ્વદેશી MRI સ્કેનર્સ વિદેશમાં પણ નિકાસ કરવામાં આવશે.
