Entertainment News: આજકાલ સૈન્ય કૌશલ્ય પર આધારિત ફિલ્મો રીલિઝ થાય તે પહેલા આવી વાતો ઘણી સાંભળવા મળે છે કે આવી અને આવી ફિલ્મમાં લશ્કર અને ભારતીય સેનાના સાચા સૈનિકોએ કામ કર્યું છે, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે હિન્દી સિનેમામાં કઈ? ભારતીય સેનાના સૈનિકો અને તેના લશ્કરનો પ્રથમ વખત ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો તે પ્રથમ ફિલ્મ છે? અને, તે સંરક્ષણ પ્રધાન કોણ હતા કે જેમણે વ્યક્તિગત રીતે શૂટિંગમાં હાજરી આપી અને તેની નજર સામે તેને પૂર્ણ કરાવ્યું? આવો અમે તમને નિર્માતા-નિર્દેશક કે આસિફની યાદમાં આ રસપ્રદ કહાણી જણાવીએ, જેમણે પોતાના જીવનમાં માત્ર બે જ ફિલ્મ ‘ફૂલ’ અને ‘મુગલ-એ-આઝમ’નું નિર્દેશન કર્યું. ‘મુગલ-એ-આઝમ’ને બનતા 14 વર્ષ લાગ્યા. આ ફિલ્મના નિર્માણ દરમિયાન ઘણી સમસ્યાઓ આવી, પરંતુ કે આસિફે હિંમત હારી નહીં. કે આસિફનો જન્મ 14 જૂન 1922ના રોજ ઈટાવામાં થયો હતો અને 9 માર્ચ 1971ના રોજ હૃદયની નિષ્ફળતાને કારણે તેમનું અવસાન થયું હતું. ચાલો જાણીએ આસિફની ફિલ્મી સફરની 10 વાતો.
નૌશાદે નોટોથી ભરેલી બ્રીફકેસ ફેંકી દીધી
કે આસિફને ફિલ્મ ‘મુગલ-એ-આઝમ’ માટે યાદગાર સંગીત જોઈતું હતું. તેઓ સંગીતકાર નૌશાદ બી પાસે ગયા અને ઉત્તમ સંગીત માટે નોંધોથી ભરેલી બ્રીફકેસ આપી. નૌશાદને આસિફની આ વાત જરાય ગમી નહીં અને તેણે નોટોથી ભરેલી બ્રીફકેસ બારી બહાર ફેંકી દીધી અને કહ્યું, ‘આસિફ સાહેબ, યાદગાર સંગીત નોટમાંથી નથી આવતું.’
એક ગીત પર 10 લાખ ખર્ચ્યા
તે દિવસોમાં સામાન્ય રીતે 5 થી 10 લાખ રૂપિયામાં ફિલ્મો બનતી હતી. કે આસિફે ફિલ્મ ‘મુગલ-એ-આઝમ’ના ગીત ‘પ્યાર કિયા તો ડરના ક્યા’ના શૂટિંગમાં 10 લાખ રૂપિયા ખર્ચ્યા હતા. કહેવાય છે કે નૌશાદે 105 ગીતો રિજેક્ટ કર્યા બાદ આ ગીત પસંદ કર્યું હતું. આ ગીતમાં એક જગ્યાએ લતા મંગેશકરનો અવાજ ગુંજતો સંભળાય છે, તે સમયે રિવર્બની અસર નહોતી અને આ ગીત ગાતી વખતે લતા નજીકના બાથરૂમમાં ગઈ હતી જ્યારે આ પંક્તિઓ આવી.
બડે ગુલામ અલીને 25 હજાર આપ્યા
ફિલ્મ ‘મુગલ-એ-આઝમ’ માટે નૌશાદ તે સમયના તાનસેન તરીકે જાણીતા બડે ગુલામ અલીના અવાજમાં ગીત રેકોર્ડ કરવા માંગતા હતા. પરંતુ, બડે ગુલામ અલીએ એમ કહીને ના પાડી દીધી કે તેઓ ફિલ્મો માટે ગાતા નથી. કે આસિફને મનાવવા માટે, બડે ગુલામ અલીએ આકસ્મિક રીતે કહ્યું કે તે એક ગીત માટે 25 હજાર રૂપિયા લેશે. એ જમાનામાં લતા મંગેશકર અને મોહમ્મદ રફી જેવા ગાયકોને એક ગીત માટે ત્રણ-ચારસો રૂપિયા મળતા હતા. કે આસિફે તરત જ બડે ગુલામ અલીની માંગ સ્વીકારી લીધી અને તેને એડવાન્સ તરીકે 10,000 રૂપિયા પણ આપ્યા.
મધુબાલાના હાસ્યને કારણે શૂટિંગ બંધ થઈ ગયું
ફિલ્મ ‘મુગલ-એ-આઝમ’માં બાદશાહ અકબર, તેની પત્ની જોધાબાઈ અને સલીમ પર એક સીન ફિલ્માવવામાં આવી રહ્યો હતો, જેમાં અનારકલીની ભૂમિકા ભજવી રહેલી મધુબાલાને તેના ચહેરા પર લાચારી અને લાચારીના હાવભાવ લાવવા પડ્યા હતા, પરંતુ આ દ્રશ્યમાં તેણી વારંવાર મને હસાવવા માટે વપરાય છે. આ ક્રમ સતત સાત દિવસ સુધી ચાલ્યો. અને, જ્યારે પણ આવું થતું, ત્યારે કે આસિફ પેકઅપની જાહેરાત કરતા.
વાસ્તવિક મોતી માટે શૂટિંગ બંધ કર્યું
ફિલ્મ ‘મુગલ-એ-આઝમ’ના એક દ્રશ્યમાં સલીમને મોતી પર ચાલીને મહેલમાં પ્રવેશ કરવો પડ્યો હતો. આ સીન માટે નકલી મોતી મંગાવવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ કે આસિફને તેની કોઈ અસર દેખાઈ ન હતી. તેણે ફિલ્મના ફાઇનાન્સર શાપૂરજી મિસ્ત્રી પાસેથી રિયલ મોતી માટે એક લાખ રૂપિયા માંગ્યા હતા. આસિફે કહ્યું કે નકલી મોતી પર ચાલવાથી કલાકારના ચહેરા પર વાસ્તવિક હાવભાવ નહીં આવે. મામલો આગળ વધતો રહ્યો. આસિફ મક્કમ રહ્યો. લગભગ 20 દિવસ પછી, શાપુરજીએ ઈદના અવસર પર આસિફને ઘરે બોલાવ્યો અને તેને ઈદની ભેટ તરીકે 1 લાખ રૂપિયા આપ્યા. આસિફે આ રકમથી સાચા મોતી ખરીદ્યા અને પછી સીન શૂટ કરવામાં આવ્યો.
ઈત્રા કે તાલાબનું શૂટિંગ બંધ થઈ ગયું
કે આસિફે ‘મુગલ-એ-આઝમ’ બનાવવામાં ક્યારેય કોઈ સમજૂતી નથી કરી. દરેક નાની-નાની વાત પર ચાંપતી નજર રાખી. આ ફિલ્મના એક દ્રશ્ય માટે સુગંધિત અત્તરનું તળાવ ગોઠવવું પડ્યું હતું. કે આસિફને તળાવમાં વાસ્તવિક પરફ્યુમ જોઈતું હતું જેથી મધુબાલા તે દ્રશ્ય સારી રીતે અનુભવી શકે. પ્રોડક્શન ટીમે શરૂઆતમાં તળાવમાં પાણી ભરી દીધું હતું, પરંતુ કે આસિફ તેની સાથે સંમત ન હતા. જ્યાં સુધી ઓરિજિનલ પરફ્યુમની વ્યવસ્થા ન થાય ત્યાં સુધી તેણે શૂટિંગમાં આગળ વધવાની ના પાડી. પછી અસલી પરફ્યુમ આવ્યું અને ત્રણ દિવસ પછી આ સીન શૂટ થયો.
આર્મીના લવ લશ્કરે પ્રથમ વખત ઉપયોગ કર્યો
ભારતીય સિનેમાના ઈતિહાસમાં પહેલીવાર ‘મુગલ-એ-આઝમ’ ફિલ્મમાં સેનાના હાથી, ઘોડા અને સૈનિકોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. ફિલ્મમાં સલીમ અને અકબર વચ્ચેના યુદ્ધના દ્રશ્યને ફિલ્માવવા માટે જયપુર રેજિમેન્ટના સૈનિકોને પણ લેવામાં આવ્યા હતા. આ માટે કે આસિફે તત્કાલિન રક્ષા મંત્રી વીકે મેનન પાસેથી પરવાનગી લીધી હતી. કહેવાય છે કે આ સીનના શૂટિંગ વખતે રક્ષા મંત્રી પોતે હાજર હતા.
પરિણીત કાકાની પત્ની
કે આસિફ તેની ફિલ્મો ઉપરાંત તેની અંગત જિંદગીને કારણે પણ ચર્ચામાં છે. તેણે તેના મામા નઝીરની પત્ની સિતારા દેવી સાથે લગ્ન કર્યા. સિતારા દેવી સાથે લગ્ન કર્યા બાદ આસિફ લાહોર ગયો અને બીજા લગ્ન કર્યા. આ પછી આસિફે સિતારા દેવીની મિત્ર નિગાર સુલ્તાના સાથે ત્રીજા લગ્ન કર્યા. નિગારે ફિલ્મ ‘મુગલ-એ-આઝમ’માં પણ શાનદાર અભિનય કર્યો છે. કે આસિફના ચોથા લગ્ન દિલીપ કુમારની બહેન અખ્તર આસિફ સાથે થયા હતા.
દિલીપ કુમારે 10 વર્ષ સુધી કોઈ ફિલ્મ જોઈ ન હતી
કે આસિફની એકવાર દિલીપ કુમારની બહેન અખ્તર બેગમ સાથે ઝઘડો થયો હતો. જ્યારે દિલીપ કુમાર આસિફને બચાવવા આવ્યા તો તેમણે કહ્યું, તમારા સ્ટારડમને મારા ઘરની બહાર રાખો. દિલીપ કુમારને આ વાતનું ઘણું ખરાબ લાગ્યું અને દિલીપ કુમાર એટલા ગુસ્સામાં હતા કે તેઓ ફિલ્મ ‘મુગલ-એ-આઝમ’ના પ્રીમિયરમાં પણ ગયા ન હતા. તેણે આ ફિલ્મ રિલીઝના 10 વર્ષ પછી જોઈ.
છેલ્લી ઈચ્છા બાકી છે
કે આસિફનું બાળપણ અત્યંત ગરીબીમાં વીત્યું હતું. આ કારણે તે વધારે અભ્યાસ કરી શક્યો ન હતો. તેમણે ખૂબ જ સમર્પણ અને મહેનતથી ફિલ્મ ‘મુગલ-એ-આઝમ’ બનાવી હતી. આ ફિલ્મ પછી, તેણે ‘સસ્તા ખૂન’, ‘મહંગા પાની’ અને ‘લવ એન્ડ ગોડ’ ફિલ્મો બનાવવાનું શરૂ કર્યું, પરંતુ 9 માર્ચ 1971ના રોજ હૃદય બંધ થવાથી તેમનું અવસાન થયું અને આ ફિલ્મો અધૂરી રહી. ‘લવ એન્ડ ગોડ’ પાછળથી તે સમયના ટોચના નિર્માતા કેસી બોકાડિયા દ્વારા 1986માં રજૂ કરવામાં આવી હતી.
