Supreme Court: સુપ્રીમ કોર્ટે ફરી એકવાર યોગ ગુરુ બાબા રામદેવને મોટો ઝટકો આપ્યો છે કારણ કે હવે તેમના દ્વારા આયોજિત યોગ શિબિરો સર્વિસ ટેક્સના દાયરામાં આવી ગયા છે. હવે બાબાએ સર્વિસ ટેક્સ ભરવો પડશે.
જસ્ટિસ અભય એમ ઓક અને જસ્ટિસ ઉજ્જવલ ભુઈયાની બનેલી સુપ્રીમ કોર્ટની બેંચે આ સંબંધમાં સર્વિસ ટેક્સ એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલના નિર્ણયને યથાવત રાખ્યો છે. તેના નિર્ણયમાં, સર્વિસ ટેક્સ એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલે પતંજલિ યોગપીઠ ટ્રસ્ટ માટે રહેણાંક અને બિન-રહેણાંક બંને યોગ શિબિરોનું આયોજન કરવા માટે સર્વિસ ટેક્સ ચૂકવવાનું ફરજિયાત બનાવ્યું હતું.
દંડ અને વ્યાજ સહિત રૂ. 4.5 કરોડ ચૂકવો તમને જણાવી દઇએ કે કસ્ટમ્સ અને સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ, મેરઠ રેન્જના કમિશનરે ઓક્ટોબર 2006 થી માર્ચ 2011 દરમિયાન લગાવવામાં આવેલા આવા કેમ્પ માટે દંડ અને વ્યાજ સહિત પતંજલિ યોગપીઠ ટ્રસ્ટ પાસેથી લગભગ રૂ. 4.5 કરોડ ચૂકવ્યા છે. કરવા જણાવ્યું હતું. બાબાએ દલીલ કરી હતી કે તેઓ એવી સેવાઓ પૂરી પાડી રહ્યા છે જે રોગોની સારવાર માટે છે અને તે ‘હેલ્થ એન્ડ ફિટનેસ સર્ફિટનેસ સર્વિસ’ શ્રેણી હેઠળ કરપાત્ર નથી.
તેમજ પતંજલિ યોગપીઠ ટ્રસ્ટ સ્વામી રામદેવના યોગ શિબિરો માટે પ્રવેશ ફી વસૂલે છે. જસ્ટિસ ઓક અને જસ્ટિસ ભુઈયાની બેંચે પોતાના નિર્ણયમાં કહ્યું કે, ‘સર્વિસ ટેક્સ એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલે સાચું કહ્યું છે. ખંડપીઠે કહ્યું કે પ્રવેશ ફી વસૂલ્યા બાદ શિબિરોમાં યોગ એ સેવા છે. અમને ટ્રિબ્યુનલના આદેશમાં દખલ કરવાનું કોઈ કારણ દેખાતું નથી.તેથી, પતંજલિ યોગપીઠ ટ્રસ્ટની અપીલ નકારી કાઢવામાં આવે છે. આ સાથે, કોર્ટે કસ્ટમ્સ, એક્સાઇઝ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલ (CESTAT) ની અલ્હાબાદ બેંચના 5 ઓક્ટોબર, 2023 ના રોજના આદેશમાં દખલ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
શિબિરમાં ભાગ લેવા માટે ટ્રસ્ટ વ્યક્તિ પાસેથી ફી વસૂલ કરે છે
શિબિરમાં ભાગ લેવા માટે ટ્રસ્ટ વ્યક્તિ પાસેથી ફી વસૂલ કરે છે વાસ્તવમાં, CESTAT (કસ્ટમ્સ એક્સાઇઝ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલ) એ સ્વીકાર્યું હતું કે પતંજલિ ટ્રસ્ટ દ્વારા આયોજિત યોગ શિબિર, યોગ ગુરુ રામદેવ અને તેમના સહયોગીના નેતૃત્વમાં કામ કરે છે. આચાર્ય બાલકૃષ્ણ, કોઈપણ માટે સારી પ્રથા નથી તે વ્યક્તિ પાસેથી ભાગ લેવા માટે ફી લે છે તેથી, ટ્રસ્ટ દ્વારા આયોજિત યોગ શિબિરો સેવા કરના દાયરામાં આવવી જોઈએ. ટ્રિબ્યુનલે જણાવ્યું હતું કે ટ્રસ્ટ વિવિધ રહેણાંક અને બિન-રહેણાંક શિબિરોમાં યોગ પ્રશિક્ષણ પ્રદાન કરવામાં રોકાયેલ છે અને સતત તેની સેવાઓ પ્રદાન કરે છે.
સહભાગીઓ પાસેથી દાન સ્વરૂપે નાણાં એકત્ર કરવામાં આવે છે
આ માટે, સહભાગીઓ પાસેથી દાન સ્વરૂપે નાણાં એકત્ર કરવામાં આવે છે, પરંતુ વાસ્તવમાં તે ઉપરોક્ત સેવાઓ પ્રદાન કરવા માટે પ્રવેશ ફી છે. પરંતુ ટ્રિબ્યુનલે કહ્યું કે પતંજલિ યોગપીઠ ટ્રસ્ટના દાવા કે તે વ્યક્તિ દ્વારા પીડાતા ચોક્કસ રોગોની સારવાર પૂરી પાડે છે તે કોઈ સકારાત્મક પુરાવા દ્વારા સમર્થન નથી. ફી આરોગ્ય અને ફિટનેસ સેવાઓની શ્રેણીમાં આવે છે, CESTATએ કહ્યું હતું કે, ‘આ શિબિરોમાં, યોગ અને ધ્યાન કોઈ એક વ્યક્તિને નહીં પરંતુ સમગ્ર જૂથને શીખવવામાં આવે છે. કોઈપણ વ્યક્તિની ચોક્કસ ફરિયાદનું નિદાન કરવા અને સારવાર કરવા માટે કોઈ પ્રિસ્ક્રિપ્શન્સ લખવામાં આવ્યા નથી.
ટ્રસ્ટે કેમ્પની પ્રવેશ ફી દાન તરીકે એકઠી કરી હતી. તેઓએ અલગ-અલગ સંપ્રદાયોની પ્રવેશ ટિકિટો આપી હતી. ટિકિટ ધારકને ટિકિટની કિંમતના આધારે વિવિધ સુવિધાઓ આપવામાં આવે છે.પતંજલિ યોગપીઠ ટ્રસ્ટ દ્વારા આયોજિત યોગ શિબિરો – વસૂલવામાં આવતી ફી સ્વાસ્થ્ય અને ફિટનેસ સેવાની શ્રેણીમાં આવે છે અને આવી સેવા સર્વિસ ટેક્સને પાત્ર છે. જે અંતર્ગત હવે યોગ ગુરુ રામદેવે સર્વિસ ટેક્સ એટલે કે સર્વિસ ચાર્જ ચૂકવવો પડશે.