મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા ચૂંટણીના તાજેતરના પરિણામો અને વલણો અનુસાર, બપોરે 12.20 વાગ્યા સુધીમાં, ભાજપની આગેવાની હેઠળની સત્તાધારી મહાયુતિ 288 સભ્યોની વિધાનસભામાં 218 બેઠકો જીતી રહી હોય તેવું લાગી રહ્યું છે, જ્યારે વિપક્ષ મહાવિકાસ અઘાડી માત્ર 56 બેઠકો સુધી મર્યાદિત જોવા મળે છે. આ ચૂંટણી વલણોએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે રાજ્યમાં વિપક્ષી નેતા રાહુલ ગાંધી અને તેમની ટીમનું વર્ણન કામ કરતું નથી, જેના કારણે છ મહિના પહેલા લોકસભા ચૂંટણીમાં ભારત ગઠબંધનને 48માંથી 30 બેઠકો મળી હતી. એટલે કે છ મહિનામાં જ મહારાષ્ટ્રમાં રાહુલ ગાંધીના તમામ દાવ નિષ્ફળ ગયા.
વાસ્તવમાં રાહુલ ગાંધી પોતાની તમામ ચૂંટણી સભાઓમાં બંધારણનો ઉલ્લેખ કરતા રહ્યા છે. તેઓ અનામત મર્યાદાને 50 ટકાથી વધુ વધારવાની વાત પણ કરતા રહ્યા અને જાતિની વસ્તી ગણતરીની હિમાયત કરતા પણ જોવા મળ્યા. તેમણે એવી દલીલ પણ ચાલુ રાખી કે જે લોકો મોટા છે તેમની સંખ્યા તેમના હિસ્સા જેટલી હોવી જોઈએ, તેથી જાતિ ગણતરી કરીને અનામતની મર્યાદા 50 ટકાની મર્યાદાથી વધારવી જોઈએ. સ્વાભાવિક છે કે તે આ કાર્ડની મદદથી દલિત, આદિવાસી અને ઓબીસી વર્ગને આકર્ષવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો છે.
મહારાષ્ટ્રનું સામાજિક માળખું
મહારાષ્ટ્રમાં દલિત વસ્તી લગભગ 12 ટકા છે, જ્યારે ઓબીસી વસ્તી 38 ટકા છે. આદિવાસી સમુદાયની વાત કરીએ તો તે એકલા 9 ટકા અને મરાઠા સમુદાય 28 ટકા છે. રાહુલ 50 ટકા દિવાલ તોડીને બંધારણ બચાવવા અને અનામત મર્યાદા વધારવાની વાત કરીને આ વર્ગોને આકર્ષવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. તેમણે મહારાષ્ટ્રની ચૂંટણી રેલીમાં વારંવાર કહ્યું, “બંધારણ સમાનતા, એક વ્યક્તિ-એક મત, બધા માટે અને દરેક ધર્મ, જાતિ, રાજ્ય અને ભાષા માટે આદરની વાત કરે છે. બંધારણમાં સાવિત્રીબાઈ ફૂલે અને મહાત્મા ગાંધીનો અવાજ છે. પરંતુ ભાજપ અને સંઘ બંધારણ પર પ્રહારો કરી રહ્યા છે.
એપ્રિલ-મે મહિનામાં યોજાયેલી લોકસભાની ચૂંટણી દરમિયાન જ્યારે તેઓ હાથમાં બંધારણની નકલ પકડીને ચૂંટણી સભાઓમાં કહેતા જોવા મળ્યા હતા કે ભાજપ 400 બેઠકો જીતીને બંધારણ બદલવા માંગે છે અને દલિતો માટે અનામતનો અંત લાવવા માંગે છે અને પછાત વર્ગના લોકોએ તેમની વાતને ગંભીરતાથી લીધી હતી. એટલે કે જેમના કારણે ઈન્ડિયા એલાયન્સે 48માંથી 30 સીટો જીતી હતી એ જ લોકોએ આ વખતે પીઠ ફેરવી લીધી છે.
વર્તમાન ચૂંટણીમાં મતની ટકાવારી ઘટી છે
ચૂંટણી પંચના આંકડાઓ અનુસાર, અત્યાર સુધી મળેલા વલણો અનુસાર કોંગ્રેસને 10.58 ટકા વોટ મળ્યા છે, જ્યારે સાથી શરદ પવારની NCPને 11.58 ટકા અને ઉદ્ધવ ઠાકરેની શિવસેનાને 10.67 ટકા એટલે કે કુલ 32.83 ટકા વોટ મળ્યા છે. જ્યાં ભાજપને 25.08 ટકા વોટ, અજિત પવારની એનસીપીને 10.95 ટકા વોટ અને એકનાથ શિંદેની શિવસેનાને 12.70 ટકા મતો એટલે કે કુલ 48.73 ટકા વોટ મળ્યા.
લોકસભા ચૂંટણીમાં કયા પક્ષને કેટલા ટકા મત મળે છે?
છ મહિના પહેલા લોકસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસને 16.92 ટકા વોટ મળ્યા હતા જ્યારે સાથીદાર શરદ પવારની એનસીપીને 10.27 ટકા અને ઉદ્ધવ ઠાકરેની શિવસેનાને 16.52 ટકા એટલે કે MVAને કુલ 43.71 ટકા વોટ મળ્યા હતા. બીજી તરફ ભાજપને 26.18 ટકા, અજિત પવારની NCPને 3.60 ટકા અને એકનાથ શિંદેની શિવસેનાને 12.95 ટકા એટલે કે કુલ 43 ટકા વોટ મળ્યા છે. તે સ્પષ્ટ છે કે જે સમુદાયે લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન ભારતીય ગઠબંધનને સિંહાસન પર ઉભું કર્યું હતું, તે જ સમુદાયે તેને છ મહિનામાં જમીન પર ફેંકી દીધી છે.