ગુજરાતના મહેસાણા જિલ્લાના વડનગરમાં જમીન ખોદકામ દરમિયાન એક હાડપિંજર મળી આવતા હંગામો મચી ગયો, જેનાથી નિષ્ણાતો પણ આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ હાડપિંજર લગભગ 1000 વર્ષ જૂનું છે અને યોગ મુદ્રામાં બેઠેલું મળી આવ્યું હતું. ડીએનએ પરીક્ષણ પછી, એવું બહાર આવ્યું કે આ હાડપિંજર કદાચ કોઈ સાધુનું છે જેમણે જીવતા રહીને સમાધિ પ્રાપ્ત કરી હશે.
ભારતમાં આ પ્રકારની મુદ્રામાં કોઈ સંતનું હાડપિંજર મળી આવ્યું હોય તેવું આ પહેલી વાર બન્યું છે, જે તેના ઐતિહાસિક અને ધાર્મિક મહત્વમાં વધારો કરે છે. જોકે, હાડપિંજરને હજુ સુધી યોગ્ય સ્થાન મળ્યું નથી. હાલમાં તેને વડનગરમાં એક સાદા તંબુમાં રાખવામાં આવ્યું છે.
તાજેતરમાં, વડનગરમાં કરોડોના ખર્ચે એક અત્યાધુનિક સંગ્રહાલય બનાવવામાં આવ્યું છે, પરંતુ આ ઐતિહાસિક હાડપિંજરને તેમાં સ્થાન મળ્યું નથી. ગુજરાત પુરાતત્વ અને સંગ્રહાલય વિભાગના નિયમનકાર ડૉ. પંકજ શર્માએ આ સમગ્ર બાબતની માહિતી આપી. તેમણે કહ્યું કે આ હાડપિંજર ખૂબ જ સંવેદનશીલ સ્થિતિમાં છે અને તેને તાત્કાલિક સંગ્રહાલયમાં રાખવું તકનીકી રીતે શક્ય નથી.
ડૉ. પંકજ શર્માએ જણાવ્યું હતું કે હજારો વર્ષોથી જમીનમાં સુરક્ષિત રહેલું આ હાડપિંજર હવે ખુલ્લા વાતાવરણમાં રાખવા માટે ખાસ ટેકનોલોજીની જરૂર છે. જો તેને નિષ્ણાતોની દેખરેખ હેઠળ રાખવામાં ન આવે તો તેના નાશ થવાનો ભય રહેશે.
તેમણે એ પણ સ્પષ્ટતા કરી કે આ હાડપિંજરની માટી પણ દૂર કરવામાં આવી નથી જેથી તેની રચનાને નુકસાન ન થાય. હાલમાં, આ અંગે ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ (ASI) સાથે ચર્ચા ચાલી રહી છે, અને ત્યારબાદ આગળની પ્રક્રિયા નક્કી કરવામાં આવશે. આ દુર્લભ શોધ અંગે સ્થાનિક લોકોમાં ઘણો ઉત્સાહ છે, પરંતુ એવા પ્રશ્નો પણ ઉભા થઈ રહ્યા છે કે જ્યારે કરોડોના ખર્ચે સંગ્રહાલય બનાવવામાં આવ્યું છે, તો પછી આ ઐતિહાસિક વારસાને યોગ્ય સ્થાન અને રક્ષણ કેમ નથી મળી રહ્યું.
