સુપ્રીમ કોર્ટે તાજેતરમાં કલકત્તા હાઈકોર્ટની ડિવિઝન બેન્ચ દ્વારા નિયમિત અને આગોતરા જામીન અરજીઓની સુનાવણી કરવાની પ્રથા પર સવાલ ઉઠાવ્યા હતા. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે જ્યારે અન્ય હાઈકોર્ટમાં આ કેસોની સુનાવણી એક જ જજ દ્વારા કરવામાં આવે છે, તો પછી કલકત્તા હાઈકોર્ટમાં ડિવિઝન બેન્ચ કેસની સુનાવણી કેમ કરી રહી છે.
સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશ અભય ઓકા અને ઉજ્જલ ભુયાનની બેન્ચે કહ્યું, “જ્યારે મોટી સંખ્યામાં જામીન અરજીઓ છે અને પેન્ડિંગ કેસોનો બોજ છે, ત્યારે નિયમિત જામીન અને આગોતરા જામીન અરજીઓ ડિવિઝન બેન્ચ દ્વારા કેમ સાંભળવામાં આવી રહી છે?” અન્ય ઉચ્ચ અદાલતોમાં “એવું નથી. શું બે ન્યાયાધીશોએ નિયમિત જામીનના કેસ માટે સમય ફાળવવો જોઈએ?”
કોર્ટે કોલકાતા હાઈકોર્ટના રજિસ્ટ્રાર (ન્યાયિક) પાસેથી આ પ્રથા અંગે રિપોર્ટ માંગ્યો છે. ઉપરાંત, તેમને 2024 માં દાખલ કરાયેલી જામીન અરજીઓ વિશે માહિતી સબમિટ કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. સુપ્રીમ કોર્ટે હત્યાના કેસમાં કોલકાતા હાઈકોર્ટ દ્વારા જામીન આપવા સામે દાખલ કરાયેલી સ્પેશિયલ લીવ પિટિશન (SLP) પર આ નિર્દેશો આપ્યા હતા. સુપ્રીમ કોર્ટે રજિસ્ટ્રાર (ન્યાયિક) પાસેથી રિપોર્ટ અને 2024માં દાખલ કરાયેલી જામીન અરજીઓ અને તેમના પેન્ડિંગ કેસોની માહિતી માંગી છે.
નેશનલ જ્યુડિશિયલ ડેટા ગ્રીડ અનુસાર, કલકત્તા હાઈકોર્ટમાં 1,039 જામીન અરજીઓ પેન્ડિંગ છે. આમાં 2019 ની એક અરજી, 2022 ની 102, 2023 ની 127, 2024 ની 711 અને આ વર્ષની 98 અરજીઓનો સમાવેશ થાય છે.
આ કેસમાં, અરજદાર સફીર હુસૈન એક વર્ષ અને અગિયાર મહિના માટે કસ્ટડીમાં હતા. તેમણે જામીન માંગ્યા હતા. હાઈકોર્ટે શોધી કાઢ્યું કે ચાર્જશીટમાં દાખલ કરાયેલા સાક્ષીઓમાંથી ફક્ત આઠ સાક્ષીઓએ જ જુબાની આપી હતી. આ મામલો ઝડપથી ઉકેલાય તેવી શક્યતા ઓછી હતી.
બંગાળ સરકારે જામીનનો વિરોધ કરતી વખતે આરોપી પાસેથી બંદૂક અને છ રાઉન્ડ કારતૂસ મળી આવ્યા હોવાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. ફોરેન્સિક પુરાવા પણ રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા. આ બધા આરોપીઓ વિરુદ્ધ હતા. જોકે, હાઈકોર્ટે ઠરાવ્યું હતું કે ટ્રાયલ વિના લાંબા સમય સુધી અટકાયતમાં રાખવી એ આરોપીના મૂળભૂત અધિકારોનું ઉલ્લંઘન છે. આ આધારે હાઇકોર્ટે જામીન આપ્યા.