જમીનના ખોદકામ દરમિયાન ક્યારેક ખજાનો તો ક્યારેક ઐતિહાસિક મહત્વની વસ્તુઓ મળી આવે છે. પરંતુ પોલેન્ડના એક નાના શહેર પાસે એક ખેતરમાં ખોદકામ દરમિયાન અંદરથી એવી કેટલીક વસ્તુઓ મળી આવી કે જેને જોઈને પુરાતત્વવિદો પણ ચોંકી ગયા. 80 વર્ષ જૂનું એક એવું રહસ્ય સામે આવ્યું છે, જેની લોકોએ કલ્પના પણ નહીં કરી હોય. સ્થાનિક લોકો પણ વિશ્વાસ ન કરી શક્યા કે મેદાનની અંદર આટલા વર્ષો સુધી આવી વસ્તુ છુપાયેલી હતી.
મામલો પોલેન્ડના ચોજનિસ ટાઉનનો છે. અહીં ખોદકામ દરમિયાન પુરાતત્વવિદોને સામૂહિક કબર મળી. બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન નાઝીઓએ એક સાથે 100થી વધુ લોકોને ઠાર માર્યા હોવાનું બહાર આવ્યું હતું. અને તેમના મૃતદેહને આ જ સ્થળે દફનાવવામાં આવ્યા હતા. આ કારણથી પુરાતત્વવિદો આ જગ્યાને ડેથ વેલી કહે છે. સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું કે માર્યા ગયેલા તમામ લોકો માનસિક હોસ્પિટલના હતા, જેમને ઓક્ટોબર 1939ના અંતમાં જર્મન સત્તાવાળાઓએ ગોળી મારી હતી.
માનસિક રીતે વિકલાંગ લોકોની કબર
આર્કિયોલોજિસ્ટ ડેવિડ કોબિઆલ્કાએ ડેઈલી મેલને જણાવ્યું કે આ માનસિક રીતે અક્ષમ લોકોની કબર છે. અને કદાચ દુનિયામાં પહેલીવાર આટલા બધા મનોરોગીઓની કબરો એકસાથે મળી આવી છે. આમાંથી ઘણા એવા હતા કે તેમના શરીર પર કપડા પણ નહોતા, તેઓ માત્ર પાયજામા પહેરતા હતા. કબરમાંથી માત્ર એક જ બટન મળી આવ્યું હતું, તેનો કોઈ અંગત સામાન મળ્યો ન હતો. પરંતુ મૃતદેહોની બાજુમાં શેલ અને ગોળીઓના ઢગલા મળી આવ્યા હતા. પુરાતત્વવિદોએ કહ્યું કે, અત્યાર સુધી અમે માત્ર અડધી કબર જ ખોદવામાં સફળ થયા છીએ. ઐતિહાસિક માહિતી દર્શાવે છે કે થોડા દિવસોમાં 218 લોકો માર્યા ગયા હતા અને તેમના મૃતદેહો સામૂહિક કબરોમાં છુપાવવામાં આવ્યા હતા. 1939 માં, પોમેરેનિયામાં ઘણી જગ્યાએ માનસિક રીતે અક્ષમ લોકોની હત્યા કરવામાં આવી હતી. પરંતુ 1944 માં, લગભગ આ બધી જગ્યાઓ નાશ પામી હતી. જ્યારે જર્મનોએ કબરો અને મૃતદેહો ખોદ્યા, ત્યારે તેઓએ, અન્ય વસ્તુઓની સાથે, માનસિક રીતે બીમાર લોકોને બાળી નાખ્યા. હાલમાં, આ એકમાત્ર સામૂહિક કબર બાકી છે.
હિટલર મનોરોગીઓને નફરત કરતો હતો
જર્મન સરમુખત્યાર એડોલ્ફ હિટલર મનોરોગીઓને ખૂબ નફરત કરતો હતો. તેથી જ ઓક્ટોબર 1939માં તેમણે એક અભિયાન શરૂ કર્યું, જેનું નામ હતું ‘એક્શન ટી-4’. પછી માનસિક રીતે બીમાર લોકોની સામૂહિક હત્યા થઈ. આને અનૈચ્છિક ઈચ્છામૃત્યુ પણ કહેવાય છે. પાછળથી સપ્ટેમ્બર 1939 માં, જ્યારે હિટલરે પોલેન્ડ પર કબજો કર્યો, ત્યારે ત્યાં પણ સામૂહિક હત્યાઓ કરવામાં આવી. પોલિશ તપાસકર્તા જનરલ એન્ડ્રેજ પોઝોર્સ્કીએ કહ્યું, અમે કેટલીક ખોપરીઓ પર ગોળીઓના નિશાન જોયા છે. જેમાંથી પસાર થયા હતા. હજુ પણ અવશેષો કાઢવાની પ્રક્રિયા ચાલુ છે. પુરાવા દર્શાવે છે કે તેને ઓક્ટોબર 1939ના અંતમાં અહીં લાવવામાં આવ્યો હતો અને તેને ગોળી મારી દેવામાં આવી હતી. મૃતદેહોને દફનાવવામાં આવ્યા હતા અને જમીન સમતળ કરવામાં આવી હતી જેથી કોઈ તેને શોધી ન શકે.
