તમે ઘણીવાર જોયું હશે કે કાર કે બાઇકના સ્પીડોમીટરમાં સ્પીડ 200, 240, અથવા 300 કિમી/કલાક લખેલી હોય છે, ભલે વાહન આટલી ઝડપે ચાલી શકતું નથી. આ એક રસપ્રદ પ્રશ્ન છે. લોકો ઘણીવાર આ પ્રશ્ન પૂછે છે કે જો ટોપ સ્પીડ આટલી ઊંચી લખેલી હોય તો કાર તે સ્પીડ સુધી કેમ પહોંચી શકતી નથી. ઘણી વખત વાહન ચલાવતી વખતે આ પ્રશ્ન આપણા મનમાં આવે છે. તો ચાલો જાણીએ આ પાછળના કારણો!
માર્કેટિંગ અને મનોવિજ્ઞાન
હાઇ સ્પીડોમીટર રીડિંગ્સ કારને વધુ શક્તિશાળી બનાવે છે. ગ્રાહકને લાગે છે કે વાહન ચલાવતી વખતે તેનો ઉપયોગ ન કરે તો પણ તેની ટોપ સ્પીડ ખૂબ વધારે છે. સ્પોર્ટી અને ઉચ્ચ-પ્રદર્શનનો અનુભવ કરાવવા માટે ઓટોમેકર્સ મોટી સંખ્યામાં કારનો પ્રચાર કરે છે.
એન્જિનિયરિંગ અને કામગીરી
મહત્તમ ગતિ વાહન પૂરતી મર્યાદિત હોઈ શકે છે, તેમ છતાં સ્પીડોમીટર એન્જિન અને ટ્રાન્સમિશન ક્ષમતા અનુસાર ડિઝાઇન કરવામાં આવે છે. કેટલાક વાહનોમાં એન્જિન લિમિટર અથવા ઇલેક્ટ્રોનિક સ્પીડ ગવર્નર હોય છે, જે તેમને ચોક્કસ ગતિથી ઉપર જવા દેતા નથી. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, વાહનને સ્પોર્ટ્સ અથવા હાઇવે મોડમાં અનલોક કરી શકાય છે, જેનાથી મહત્તમ ગતિ થોડી વધી જાય છે.
ઓટો નિષ્ણાતો શું કહે છે?
આ અંગે ઓટો નિષ્ણાત રોનોજોય મુખર્જી કહે છે કે સ્પીડોમીટરમાં વધુ સ્પીડ આપવી એ માર્કેટિંગનો એક ભાગ છે અને ડ્રાઇવરને અનુભૂતિ આપવા માટે પણ સ્પીડ વધારે હોય છે. પરંતુ વાસ્તવિક ડ્રાઇવિંગમાં, સલામતીને ધ્યાનમાં રાખીને, ગતિ ઓછી રહે છે. આજકાલ, ડિજિટલ મીટર કન્સોલ આવવા લાગ્યા છે જેમાં ટોપ સ્પીડનો ઉલ્લેખ નથી. મોટાભાગની કાર અને બાઇકમાં સ્પીડોમીટર પર દર્શાવેલ મહત્તમ ગતિ વાસ્તવિક ટોચની ગતિ કરતા 20-30% વધારે હોય છે.
ઘણી વખત કંપનીઓ એક જ સ્પીડોમીટર ડિઝાઇનનો ઉપયોગ અલગ અલગ વેરિઅન્ટમાં કરે છે. આનાથી ઉત્પાદન ખર્ચ પણ ઓછો થાય છે. પરંતુ તેમની ટોચની ગતિ પણ બદલાય છે. સ્પીડોમીટર પર એક બફર (ભૂલનો માર્જિન) આપવામાં આવે છે, જેથી ડ્રાઇવરને હંમેશા વાસ્તવિક સમયની ગતિનો ખ્યાલ રહે.
એકંદરે, નિષ્કર્ષ એ છે કે સ્પીડોમીટરની મહત્તમ ગતિ ટેકનિકલ, માર્કેટિંગ અને ડિઝાઇન કારણોસર વધુ પડતી દર્શાવવામાં આવી છે. આ ગ્રાહકોને વાહનની એક શક્તિશાળી છબી આપે છે અને કંપનીઓ માટે ખર્ચ બચાવવામાં પણ મદદ કરે છે.