ઈઝરાયેલે માત્ર 5 દિવસમાં જ દુનિયાના સૌથી શક્તિશાળી બિન-સરકારી સંગઠન હિઝબુલ્લાહની કમર તોડી નાખી. પરંતુ આ કરવું એટલું સરળ નહોતું. ઈઝરાયેલ છેલ્લા 11 મહિનાથી હિઝબુલ્લાહ વિરુદ્ધ મોટી યોજના બનાવી રહ્યું હતું.
ઇઝરાયેલે 23 સપ્ટેમ્બરે હિઝબુલ્લાહ સામે યુદ્ધની ઘોષણા કરી હતી અને 27 સપ્ટેમ્બરે તેના નેતા હસન નસરાલ્લાહની હત્યા કરી હતી. એટલું જ નહીં, અત્યાર સુધી ઈઝરાયેલ હિઝબુલ્લાહના ઘણા કમાન્ડરોને પણ મારી ચૂક્યું છે. ચાલો વાંચીએ ઈઝરાયેલની યોજનાની અંદરની વાર્તા…
યુદ્ધ અહીંથી શરૂ થયું
7 ઓક્ટોબર, 2023 ના રોજ, હમાસે ઇઝરાયેલ પર મોટો હુમલો કર્યો. આ હુમલામાં 1200 ઇઝરાયલી નાગરિકોએ જીવ ગુમાવ્યો હતો અને 251ને બંધક બનાવવામાં આવ્યા હતા. આ સાથે ઈઝરાયેલે હમાસ સામે યુદ્ધની જાહેરાત કરી હતી. દરમિયાન, ગાઝામાં ઇઝરાયલી હુમલાના વિરોધમાં હિઝબુલ્લાએ પણ ઉત્તરી ઇઝરાયેલને નિશાન બનાવવાનું શરૂ કર્યું. પરિણામ એ આવ્યું કે લગભગ 65 હજાર ઇઝરાયલી નાગરિકોને તેમના ઘર છોડવા પડ્યા.
11 મહિના સુધી માત્ર હમાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું
છેલ્લા 11 મહિનાથી ઈઝરાયલે ખૂબ જ કડકાઈથી કામ કર્યું હતું. તેણે ગાઝામાં હમાસને ખતમ કરવા પર સંપૂર્ણ ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. ઉત્તરીય સરહદ પર ઇઝરાયેલી દળોએ હિઝબોલ્લાહના હુમલાઓ સામે સરળતાથી બચાવ કર્યો. તે જાણતો હતો કે જો તેણે હવે હિઝબુલ્લાહ સામે આક્રમકતા બતાવી તો તેણે અનેક મોરચે યુદ્ધ લડવું પડી શકે છે.
મોસાદે હિઝબુલ્લાહનું ગુપ્તચર સર્વેલન્સ કર્યું હતું
આ દરમિયાન ઇઝરાયલે ગાઝામાં હમાસની કમર તોડવાનું ચાલુ રાખ્યું. તેના નેતા ઈસ્માઈલ હાનિયાની ઈરાનની રાજધાની તેહરાનમાં હત્યા કરવામાં આવી હતી. ઈસ્માઈલના મૃત્યુથી હમાસનું મનોબળ તૂટી ગયું. હમાસ વિરુદ્ધ છેલ્લા 11 મહિનાના યુદ્ધ દરમિયાન, મોસાદે હિઝબોલ્લાહનું ગુપ્તચર નિરીક્ષણ શરૂ કર્યું, કારણ કે તે જાણતું હતું કે હમાસ પછી, આ સંગઠન ઇઝરાયેલ માટે સૌથી મોટો ખતરો છે.
હિઝબુલ્લાને જાસૂસી વિશે જાણવા મળ્યું
ફેબ્રુઆરીમાં હિઝબુલ્લાના ચીફ હસન નસરાલ્લાહ પર ઈઝરાયેલની જાસૂસીની શંકા હતી. આ પછી તેણે તેના તમામ લડવૈયાઓને મોબાઈલ ફોનને બદલે પેજર અને વોકી-ટોકીનો ઉપયોગ કરવાનો આદેશ આપ્યો. પરંતુ મોસાદ તેમનાથી બે ડગલાં આગળ હતું. તેણે ફેબ્રુઆરીમાં જ હિઝબુલ્લાહના પાંચ હજાર પેજર્સ પર વિસ્ફોટકો લગાવ્યા હતા.
દરેક હિલચાલ પર નજર રાખવામાં આવી હતી
મોસાદ હિઝબુલ્લાહની દરેક કાર્યવાહી પર નજર રાખી રહ્યું હતું. હથિયારો ક્યાં રાખવામાં આવ્યા છે? જહાજ વિરોધી મિસાઇલો ક્યાં છે? એટલું જ નહીં, હિઝબુલ્લાહ કમાન્ડરોની સંપૂર્ણ યાદી તૈયાર કરવામાં આવી હતી. હસન નસરાલ્લાહ સહિતના મુખ્ય કમાન્ડરોના ઠેકાણા ક્યાં છે? મોસાદે આ માહિતી એકઠી કરી હતી.
ઇઝરાયલે આ બહાને યુદ્ધ શરૂ કર્યું
બીજી બાજુ, જ્યારે હમાસ ગાઝામાં ખૂબ જ નબળો પડી ગયો, ત્યારે ઈઝરાયેલે હિઝબુલ્લાહ સામે મોરચો ખોલવાનું નક્કી કર્યું. ઈઝરાયેલે હિઝબુલ્લાહ પર હુમલાનું કારણ આપ્યું હતું કે જ્યાં સુધી તેને ખતમ કરવામાં નહીં આવે ત્યાં સુધી ઉત્તર ઈઝરાયેલના 65 હજાર લોકોનું તેમના ઘરોમાં સુરક્ષિત વાપસી શક્ય નથી.
પેજર હુમલાથી ભયનો માહોલ સર્જાયો હતો
ઑક્ટોબર 17 અને 18 ના રોજ, મોસાદે સમગ્ર ઇઝરાયેલમાં પેજર અને વોકી-ટોકી, લેપટોપ અને સોલાર પેનલો વિસ્ફોટ કર્યા. 50 થી વધુ લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા અને 4000 થી વધુ લોકો ઘાયલ થયા. ખાસ વાત એ છે કે હમાસના 1500 લડવૈયા અક્ષમ બન્યા હતા. કોઈએ આંખ ગુમાવી તો કોઈનો હાથ ખૂટી ગયો. આ ઘટનાથી હિઝબુલ્લાહ લડવૈયાઓમાં ભયનો માહોલ સર્જાયો હતો. તે જ સમયે, ઇઝરાયેલે તેની શક્તિનો અહેસાસ કરાવ્યો કે તમારી આસપાસની દરેક વસ્તુ અમારા નિશાના પર છે.
કોમ્યુનિકેશન નેટવર્ક નાશ પામ્યું
પેજર અને વોકી-ટોકીના વિસ્ફોટથી હિઝબુલ્લાહની સંચાર વ્યવસ્થા સંપૂર્ણપણે નાશ પામી હતી. હિઝબોલ્લાહ તેના લડવૈયાઓ વચ્ચે સંચાર સ્થાપિત કરી શકે તે પહેલાં જ, ઇઝરાયેલે યુદ્ધના નવા તબક્કાની જાહેરાત કરી. 23 સપ્ટેમ્બરથી, ઇઝરાયેલના ફાઇટર પ્લેન્સે હિઝબુલ્લાહના સ્થાનોને નિશાન બનાવવાનું શરૂ કર્યું.
દરમિયાન, હિઝબોલ્લાહ પાસે લડવૈયાઓ સાથે વાટાઘાટો અને સંકલન કરવા માટે કોઈ સાધન બાકી ન હતું. ઈઝરાયેલે આનો ફાયદો ઉઠાવ્યો. 23 સપ્ટેમ્બરથી 27 સપ્ટેમ્બર સુધીના માત્ર પાંચ દિવસમાં ઈઝરાયેલે હિઝબુલ્લાના ટોચના નેતૃત્વનો નાશ કર્યો.
હિઝબુલ્લાહના હથિયારો પર પહેલો હુમલો
ઈઝરાયેલના હુમલામાં એક ખાસ પેટર્ન જોવા મળે છે. હકીકતમાં, ઇઝરાયેલે હિઝબુલ્લાહના લશ્કરી અનામતોને સૌથી વધુ નિશાન બનાવ્યા હતા. ઈઝરાયેલ જાણે છે કે હિઝબુલ્લાહ પાસે અત્યંત ઘાતક હથિયારો છે. જો સમય પહેલા આનો નાશ કરવામાં ન આવે તો ઈઝરાયેલને ભારે નુકસાન વેઠવું પડી શકે છે.
કમાન્ડરોને મારીને પાછા તૂટી પડ્યા
ઈઝરાયેલની બીજી સૌથી મહત્વપૂર્ણ વ્યૂહરચના ટોચના કમાન્ડરોને મારીને સંગઠનના મનોબળને નષ્ટ કરવાની હતી. ઈઝરાયેલે સૌથી પહેલા અઝીઝ યુનિટ કમાન્ડર મોહમ્મદ નાસારને મારી નાખ્યો. આ પછી નાસાર યુનિટ કમાન્ડર સામી તાલેબ અબ્દુલ્લા માર્યો ગયો. રોકેટ અને મિસાઈલ વિભાગના કમાન્ડર ઈબ્રાહિમ કુબૈસી બેરૂતમાં માર્યા ગયા હતા.
વ્યૂહરચના મુજબ કમાન્ડરો માર્યા ગયા
ઈઝરાયેલ પર રોકેટ ફાયર કરનારા કમાન્ડર ઈબ્રાહીમ મુહમ્મદની હત્યા કરીને ઈઝરાયેલે હિઝબુલ્લાહની હવાઈ હુમલાની ક્ષમતાને મર્યાદિત કરી દીધી હતી. આ પછી રદવાન ફોર્સ કમાન્ડર ઈબ્રાહિમ અકીલ માર્યો ગયો. તે પહેલા વ્યૂહાત્મક એકમના વડા ફુઆદ શુકર માર્યા ગયા હતા.
ઈઝરાયેલ પર હુમલો હિઝબુલ્લાહના દક્ષિણી મોરચાથી થઈ રહ્યો હતો. સૌથી પહેલા ઈઝરાયલે આ મોરચાના વડા અલી કરાકીની હત્યા કરી હતી. તેમના મૃત્યુથી ઇઝરાયેલ પર હિઝબોલ્લાહના હુમલામાં તીવ્ર ઘટાડો થયો.
આ પછી કમાન્ડર વિસામ અલ તાવીલ માર્યો ગયો. રદવાન ફોર્સને તાલીમ આપનાર અબુ હસન સમીરને મોતને ઘાટ ઉતારી દેવામાં આવ્યો હતો. ઇઝરાયેલ પર દેખરેખ રાખનાર એરિયલ યુનિટના કમાન્ડર મોહમ્મદ હુસૈનની હત્યા કરીને, ઇઝરાયલે સંગઠનની તાકાતને ખૂબ નબળી બનાવી દીધી.
સૌથી મોટો ફટકો હિઝબુલ્લાહ પર પડ્યો
27 સપ્ટેમ્બરે ઈઝરાયેલે હિઝબુલ્લાહને સૌથી મોટો ઝટકો આપ્યો હતો. IDFએ લેબનીઝ રાજધાની બેરૂતમાં હિઝબુલ્લાહના અંડરગ્રાઉન્ડ હેડક્વાર્ટરને નિશાન બનાવ્યું હતું. આ હુમલામાં હિઝબુલ્લાના નેતા હસન નસલ્લાહ માર્યા ગયા હતા. હસનનું મૃત્યુ ચોક્કસપણે ઇઝરાયેલ માટે મનોવૈજ્ઞાનિક વિજય છે. તે જ સમયે, આ હિઝબુલ્લાહનું મનોબળ વધારશે.
ઇઝરાઇલ સ્વીકાર્યું – શક્તિશાળી દુશ્મન
ઇઝરાયેલના ચીફ ઓફ સ્ટાફ પોતે માને છે કે હિઝબુલ્લાહ એક શક્તિશાળી દુશ્મન છે. તેણે હજુ સુધી તેના મોટાભાગના હથિયારોનો ઉપયોગ પણ કર્યો નથી. તેમનું માનવું છે કે જો ગ્રાઉન્ડ એટેકની સ્થિતિ ઉભી થશે તો હિઝબુલ્લાહ ઇઝરાયલ સામે હમાસ કરતા પણ મોટો પડકાર ઉભો કરશે.
નસરાલ્લાહની એક વર્ષથી જાસૂસી કરવામાં આવી રહી હતી
ઈઝરાયેલની સેનાએ પોતાના નિવેદનમાં કહ્યું કે હસન નસરાલ્લાહની દરેક હિલચાલ છેલ્લા એક વર્ષથી દેખરેખ હેઠળ હતી. તે ક્યાં રહે છે અને ક્યાં જાય છે? ચોક્કસ બાતમી મળ્યા બાદ જ તેના ઠેકાણા પર હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો.
ઇઝરાયેલને અપેક્ષા કરતાં ઓછું નુકસાન
ઇઝરાયેલી સૈન્ય, IDF, પોતે જ અંદાજ લગાવે છે કે યુદ્ધની સ્થિતિમાં, હિઝબોલ્લાહ દરરોજ હજારો રોકેટ ફાયર કરવામાં સક્ષમ છે. આ હુમલાઓમાં સેંકડો લોકોએ જીવ ગુમાવવો પડી શકે છે. પરંતુ તે ઈઝરાયેલની જાસૂસી સંસ્થા મોસાદની યોજનાનું પરિણામ હતું કે ઈઝરાયેલને અંદાજ મુજબ એટલું નુકસાન સહન કરવું પડ્યું નથી. હિઝબુલ્લાહ સાથેના યુદ્ધમાં 26 ઈઝરાયેલી નાગરિકો અને 22 સૈનિકોએ જીવ ગુમાવ્યા છે.
કોને અને કેટલું નુકસાન થયું?
11 મહિનાના સંઘર્ષમાં 500 થી વધુ હિઝબુલ્લાહ લડવૈયાઓએ જીવ ગુમાવ્યો છે. ઈઝરાયેલ અને હિઝબુલ્લા વચ્ચે 7 ઓક્ટોબરથી 20 સપ્ટેમ્બર સુધી કુલ 10,214 હુમલા થયા છે. ઈઝરાયેલે લગભગ 81 ટકા એટલે કે 8,313 હુમલા કર્યા. લેબનોનમાં આ હુમલામાં 752 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા. હિઝબુલ્લાહે 1,901 હુમલાની જવાબદારી લીધી હતી. પરિણામે 65 હજાર ઇઝરાયેલ નાગરિકોને તેમના ઘર છોડવા પડ્યા હતા.
