Connaught Place : કનોટ પ્લેસનું નામ કેવી રીતે પડ્યું, શું છે તે બનવાની વાર્તા ? ગણાય છે ‘દિલ્હીનું હૃદય’!

Connaught Place :  દિલ્હીને ભારતનું હૃદય કહેવામાં આવે છે, પરંતુ દિલ્હીનું પણ હૃદય છે. આ તે જગ્યા છે જ્યાં તમે અમીર અને ગરીબ અને બાળકો અને વૃદ્ધો જોશો. અહીં તમે કોઈને અંડરગ્રાઉન્ડ માર્કેટમાં ખરીદી કરતા અને કોઈ પાર્કમાં બેઠેલા જોશો. કેટલાક લોકો આ વિસ્તારમાં ફક્ત તેમના મિત્રો સાથે ફરવા માટે આવશે, જ્યારે કેટલાક અહીંની પ્રખ્યાત રેસ્ટોરાંનો આનંદ માણવા આવશે. અમે વાત કરી રહ્યા છીએ દિલ્હીના કનોટ પ્લેસની. તેના સુંદર સ્થાપત્ય માટે પ્રખ્યાત આ વિસ્તારનો ઈતિહાસ ઘણો જૂનો અને રસપ્રદ છે. આજે અમે તમને કનોટ પ્લેસના ઈતિહાસ વિશે જણાવીશું અને એ પણ જણાવીશું કે આ જગ્યાનું નામ કનોટ પ્લેસ (કનોટ પ્લેસ દિલ્હીનો ઇતિહાસ) કેવી રીતે પડ્યું?

મીડિયમ વેબસાઈટ અનુસાર, ભારતના જાણીતા ઈતિહાસકાર સ્વપ્ના લિડલનું એક પુસ્તક ‘કનોટ પ્લેસ એન્ડ ધ મેકિંગ ઓફ ન્યુ દિલ્હી’ છે. આ પુસ્તકમાં, તેમણે આધુનિક દિલ્હી અને કનોટ પ્લેસ (કનોટ પ્લેસ નામનો ઇતિહાસ) ની રચનાની વાર્તાનો વિગતવાર ઉલ્લેખ કર્યો છે. સ્વપ્ના અનુસાર, કનોટ પ્લેસનું નામ ઈંગ્લેન્ડના કનોટના પ્રિન્સ આર્થરના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું હતું, જેઓ ડ્યુક ઓફ કનોટ તરીકે પણ જાણીતા હતા. પ્રિન્સ આર્થર રાણી વિક્ટોરિયાના ત્રીજા પુત્ર હતા. રોયલ કલેક્શન ટ્રસ્ટ અનુસાર, પ્રિન્સ આર્થરે 1921માં કોલકાતાની મુલાકાત પણ લીધી હતી.

કનોટ પ્લેસ 4 વર્ષમાં બનેલ

કનોટ પ્લેસ 1929 થી 1933 ની વચ્ચે બનાવવામાં આવ્યું હતું. તેને બનાવવામાં 4 વર્ષ લાગ્યા હતા. કનોટ પ્લેસની ડિઝાઇન આર્કિટેક્ટ રોબર્ટ ટોર રસેલ દ્વારા બનાવવામાં આવી રહી હતી. આ ડિઝાઈન ઈંગ્લેન્ડના બાથમાં રોયલ ક્રેસન્ટની ડિઝાઈન જેવી જ બનાવવામાં આવી રહી હતી. આ વિસ્તાર દિલ્હીમાં રહેતા અંગ્રેજો માટે પોશ વિસ્તાર તરીકે તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યો હતો, જેની ડિઝાઇન આર્કિટેક્ટ એડવિન લુટિયન્સ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવી રહી હતી. આજે એ જ વિસ્તારોને લ્યુટિયન્સ દિલ્હી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

કનોટ પ્લેસનો દેખાવ બદલાઈ ગયો

આજે કનોટ પ્લેસ દિલ્હીનું મોટું કોમર્શિયલ હબ બની ગયું છે. મોટી બ્રાન્ડની દુકાનો, મોટી રેસ્ટોરાં વગેરે અહીં હાજર છે. વિસ્તારને અલગ-અલગ સર્કલમાં ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યો છે. અંદરના વર્તુળની મધ્યમાં સેન્ટ્રલ પાર્ક છે, જેની નીચે મ્યુનિસિપલ માર્કેટ છે. તે ભારતનું પ્રથમ એર-કન્ડિશન્ડ અંડરગ્રાઉન્ડ માર્કેટ માનવામાં આવે છે. આજે પણ અહીં એવી ઘણી દુકાનો છે, જે આઝાદી પહેલા હતી અને આ દુકાનો ચોથી-પાંચમી પેઢીના લોકો ચલાવી રહ્યા છે.