ભારત નદીઓનું પ્રભુત્વ ધરાવતો દેશ છે. આપણા દેશમાં ગંગા, સરસ્વતી, યમુના, નર્મદા, તાપી વગેરે નદીઓ છે. ખેતીમાં આ નદીઓની ભૂમિકા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
ગંગા, ગોદાવરી, નર્મદા, સિંધુ, તુંગભદ્રા, લગભગ બધી જ નદીઓના નામ સ્ત્રીઓના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યા છે. એટલા માટે ભારતીય નદીઓની તુલના સ્ત્રીઓ સાથે કરવામાં આવે છે. આપણા દેશમાં નદીઓને માતા તરીકે પૂજવામાં આવે છે અને પવિત્ર માનવામાં આવે છે. પરંતુ ભારતમાં એક એવી નદી પણ છે જેનું નામ એક માણસના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે. શું તમે જાણો છો કે તે કઈ નદી છે?
જો તમને હજુ સુધી તે નદી વિશે સમજાયું નથી, તો હું તમને જણાવી દઉં કે તેનું નામ બ્રહ્મપુત્ર છે. આ નદી એકમાત્ર પુરુષ નદી માનવામાં આવે છે, જેનો ઉલ્લેખ પુરાણોમાં પણ જોવા મળે છે. બ્રહ્મપુત્ર નામનો અર્થ બ્રહ્માનો પુત્ર થાય છે. કદાચ એટલા માટે જ આ નદીને પુરુષ નદી કહેવામાં આવે છે. જોકે, આ યાદીમાં સોન નદીનો પણ સમાવેશ કરી શકાય છે. પુત્રને પણ પુરુષ નદી ગણવામાં આવે છે.
જો આપણે બ્રહ્મપુત્ર નદી વિશે વાત કરીએ, તો વેદ અને પુરાણો અનુસાર, બ્રહ્મપુત્ર નદીને ભગવાન બ્રહ્માના પુત્ર અને એક મહાન ઋષિ માનવામાં આવે છે.
તેના નામમાં પુત્ર પણ ઉમેરવામાં આવ્યું છે. આ કારણે સમજી શકાય છે કે બ્રહ્મપુત્રા ભારતની એકમાત્ર પુરુષ નદી છે. ભારતમાં આ નદીની લંબાઈ 2900 કિમી છે. આ નદીનું ઉદ્ગમ સ્થાન તિબેટમાં માનસરોવર તળાવ નજીક છે, જેને તિબેટમાં સાંગપો તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. જ્યારે, બીજી પુરુષ નદી સોનનું ઉદ્ગમ સ્થાન મધ્યપ્રદેશમાં અમરકંટક છે.
બ્રહ્મપુત્ર નદી વિશ્વની નવમી સૌથી લાંબી નદી અને દેશની ત્રીજી સૌથી મોટી નદી છે. આસામમાં, આ નદીએ માજુલી નામનો એક મોટો ટાપુ બનાવ્યો છે.
બ્રહ્મપુત્ર નદીને અરુણાચલ પ્રદેશમાં દીહ અને આસામમાં બ્રહ્મપુત્ર તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ચીનમાં આ નદી યા-લુ-સાંગ-પુ, ચિયાંગ અને યારલુંગ જગામ્બો જિયાંગ વગેરે નામોથી ઓળખાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે ભારતની મુખ્ય નદીઓમાંની એક બ્રહ્મપુત્ર નદી તિબેટ, ભારત અને બાંગ્લાદેશમાંથી વહે છે. તિબેટમાં વહેતી આ નદી અરુણાચલ પ્રદેશ થઈને ભારતમાં પ્રવેશે છે.