જ્યારે ભારત પાકિસ્તાન સામે બદલો લે છે, ત્યારે તે વાસ્તવમાં એક નહીં પણ અનેક મોરચે લડી રહ્યું છે – જેમાં ચીન, જે પાકિસ્તાનની પાછળ ઉભું છે અને તુર્કી, જે તેની સાથે ઉભું છે, તેનો સમાવેશ થાય છે. પાકિસ્તાન ભારત સામે જે શસ્ત્રોનો ઉપયોગ કરે છે તે મોટાભાગે ચીન અને તુર્કી જેવા દેશોમાંથી પૂરા પાડવામાં આવે છે. ચીનની રણનીતિ સ્પષ્ટ છે – તે ભારત વિરુદ્ધ ચાલ ચલાવવા માટે પાકિસ્તાનનો ઉપયોગ એક પ્યાદા તરીકે કરી રહ્યું છે.
પાકિસ્તાનને તુર્કી અને ચીન તરફથી મદદ મળી
તાજેતરના ઓપરેશન સિંદૂરમાં, ભારતે પાકિસ્તાનને તેના ઘરમાં ઘૂસીને માત્ર યોગ્ય જવાબ આપ્યો જ નહીં, પરંતુ એવા નિશાનો પણ ફટકાર્યા કે ભવિષ્યમાં તે આવું કોઈ પણ સાહસિક કૃત્ય કરતા પહેલા ઘણી વાર વિચારશે. ભારતના હવાઈ હુમલા અને ત્યારબાદની કાર્યવાહીથી પાકિસ્તાની આતંકવાદીઓ અને લશ્કરી સ્થાપનોને ભારે નુકસાન થયું. આ સમગ્ર પ્રક્રિયામાં, પાકિસ્તાનને પડદા પાછળથી તુર્કી અને ચીનની મદદ મળી રહી હતી, પરંતુ ભારતીય દળોએ દરેક પગલે તેમની યુક્તિઓને નિષ્ફળ બનાવી દીધી.
પાકિસ્તાને ભારતીય શહેરો અને સરહદી વિસ્તારો પર હુમલો કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ દેશની હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીએ તેની દરેક ચાલને નિષ્ફળ બનાવી દીધી. ખાસ વાત એ હતી કે આ વખતે પાકિસ્તાની હુમલામાં તુર્કી બનાવટના એસિસગાર્ડ સોંગર ડ્રોનનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. આ ડ્રોન દેખરેખ અને ચોકસાઇવાળા પ્રહારો માટે રચાયેલ છે. પ્રારંભિક તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે આ ડ્રોન તુર્કીથી પાકિસ્તાન પહોંચ્યા હતા, જે સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે કે તુર્કી હથિયારો દ્વારા પાકિસ્તાનને પરોક્ષ રીતે ટેકો આપી રહ્યું છે.
અમે કોઈપણ પડકારનો સામનો કરવા તૈયાર છીએ
ઉપરાંત, ચીનની ભૂમિકા હવે કોઈથી છુપાયેલી નથી. ભારત સામેના હુમલાઓમાં પાકિસ્તાન દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા મોટાભાગના શસ્ત્રો ચીની બનાવટના હતા – જેમ કે JF-17 અને J-10CE ફાઇટર જેટ, PL-15E મિસાઇલો અને HQ-9 સંરક્ષણ પ્રણાલી. આ પહેલી વાર હતું જ્યારે આ ચીની શસ્ત્રોનો ખુલ્લેઆમ ભારત વિરુદ્ધ ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો.
આ સંજોગોમાં, આ વિદેશી શસ્ત્રોનો સામનો કરવા માટે ભારત પોતાનું લશ્કરી માળખું મજબૂત બનાવે તે જરૂરી છે. ચીન અને તુર્કી જેવા દેશોની લશ્કરી સહાય પાકિસ્તાનની ક્ષમતાઓમાં વધારો કરી શકે છે, પરંતુ ભારતની વળતી રણનીતિએ સાબિત કર્યું છે કે આપણા દળો કોઈપણ સ્તરના પડકારનો સામનો કરી શકે છે.
ચર્ચામાં અમેરિકાની ભૂમિકા
આ સમગ્ર ઘટનામાં અમેરિકાની ભૂમિકાની પણ ચર્ચા થઈ. પાકિસ્તાને અમેરિકાને તણાવ ઓછો કરવા અપીલ કરી હતી પરંતુ ભારતે સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે કોઈ પણ ત્રીજા પક્ષના હસ્તક્ષેપ માટે કોઈ અવકાશ નથી. ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ અમેરિકાના ઉપરાષ્ટ્રપતિ જેડી વાન્સ સાથે વાત કરતા સ્પષ્ટપણે કહ્યું હતું કે ભારત કોઈપણ હુમલાનો કડક જવાબ આપશે. ટ્રમ્પે ફરી એકવાર મધ્યસ્થીનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો, પરંતુ ભારતે આ પ્રસ્તાવને સ્પષ્ટપણે નકારી કાઢ્યો. ભારતનું વલણ સ્પષ્ટ છે કે કાશ્મીર ન તો વિવાદ છે કે ન તો મધ્યસ્થીનો વિષય છે.
